Công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo

Ts. Phạm Đình Bá

14/3/2025

Sáng 14/3/2025, tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia ở Hà Nội, Bộ Tài chính phối hợp với Aitomatic (Hoa Kỳ) tổ chức Diễn đàn chính sách “Việt Nam chủ động phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên mới”.

Ông Christopher Nguyễn, Giám đốc điều hành và nhà sáng lập Aitomatic, đã phân tích về sự tương thích giữa xu hướng phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) của Việt Nam với xu thế toàn cầu, nhấn mạnh một số yếu tố then chốt giúp Việt Nam tận dụng nền tảng công nghệ tiên tiến để nâng cao sức cạnh tranh quốc tế và khẳng định vai trò tự chủ công nghệ là yếu tố quyết định cho sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế số Việt Nam.

Theo ông Nguyễn, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu về AI và bán dẫn, nhờ các yếu tố thuận lợi như vị trí địa chính trị chiến lược, nguồn nhân lực trẻ năng động và các chính sách khuyến khích đầu tư hấp dẫn. Ông nhấn mạnh rằng AI và bán dẫn có mối quan hệ cộng sinh chặt chẽ: AI thúc đẩy tự động hóa quá trình sản xuất bán dẫn, giúp dự đoán và phát hiện lỗi sản phẩm, cải thiện chất lượng và hiệu quả sản xuất; ngược lại, ngành bán dẫn cũng phát triển nhanh chóng nhờ những tiến bộ trong AI.

Ông Nguyễn cho rằng Việt Nam có lợi thế lớn khi sở hữu dân số trẻ lên tới 100 triệu người, trong đó nhiều người hứng thú tham gia vào lĩnh vực công nghệ. Đây là động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển nhanh chóng của ngành AI và bán dẫn. Các doanh nghiệp như VinAI đã chứng minh rằng nghiên cứu AI đẳng cấp thế giới hoàn toàn có thể diễn ra tại Việt Nam nếu được đầu tư đúng hướng và tập trung.

Để tận dụng tối đa các nền tảng công nghệ tiên tiến, ông Nguyễn nhấn mạnh một số yếu tố then chốt:

• Tự chủ công nghệ: Ông khẳng định rằng sự tự chủ về công nghệ là chìa khóa để nền kinh tế số của Việt Nam phát triển mạnh mẽ. Việt Nam cần xây dựng năng lực nội tại trong nghiên cứu, thiết kế chip và ứng dụng AI để giảm bớt phụ thuộc vào bên ngoài.

• Chính sách hỗ trợ phù hợp: Chính phủ Việt Nam cần xây dựng các chính sách thông minh, cân bằng lợi ích quốc gia với lợi ích toàn cầu, đồng thời hợp tác chặt chẽ với giới học thuật để thúc đẩy tiến bộ khoa học.

• Nguồn nhân lực chất lượng cao: Việt Nam cần đầu tư mạnh mẽ vào giáo dục và đào tạo để phát triển đội ngũ kỹ sư AI chuyên sâu, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường quốc tế về nhân lực trình độ cao trong lĩnh vực này.

• Hợp tác quốc tế và đổi mới sáng tạo: Việc thúc đẩy hợp tác quốc tế thông qua các sự kiện như Hội nghị Quốc tế về AI và Bán dẫn (AISC 2025) giúp Việt Nam tiếp cận thông tin tiên tiến, kết nối doanh nghiệp xuyên biên giới và củng cố vai trò của mình trong chuỗi giá trị toàn cầu.

• Phát triển hạ tầng công nghệ và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo: Các chính sách hỗ trợ từ chính phủ cùng với việc xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo năng động sẽ giúp thu hút đầu tư nước ngoài và nội địa, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế của Việt Nam.

Ông Nguyễn cũng nhận định rằng những gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu gần đây cùng với quá trình tái cấu trúc kinh tế đang làm tăng sức hấp dẫn của Việt Nam đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), đặc biệt từ các cường quốc công nghệ như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đài Loan. Theo ông, đây là thời điểm tất cả các yếu tố thuận lợi đang hội tụ để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho đầu tư vào lĩnh vực AI và bán dẫn.

Tổng thể, ông Christopher Nguyễn tin tưởng rằng với tầm nhìn quốc gia rõ ràng cùng sự hợp tác quốc tế hiệu quả, Việt Nam hoàn toàn có thể gia tăng sức cạnh tranh trên trường quốc tế và đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng công nghệ số toàn cầu.

Ông Christopher Nguyễn (Christopher Cuong T. Nguyen) là một doanh nhân và chuyên gia công nghệ người Mỹ gốc Việt trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI) và công nghệ phần mềm. Ông là nhà sáng lập kiêm Chủ tịch điều hành của Aitomatic, một công ty tư vấn AI công nghiệp có trụ sở tại Mỹ.

Ông Christopher Nguyễn sinh ra tại Việt Nam, từng trải qua hành trình vượt biển đầy hiểm nguy đến Mỹ khi còn nhỏ. Ông tốt nghiệp Đại học California tại Berkeley, sau đó lấy bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ ngành kỹ thuật điện tại Đại học Stanford. Ông cũng là người đóng góp vào việc xây dựng bộ phần mềm mã hóa ký tự tiếng Việt chuẩn đầu tiên và đóng góp cho chuẩn Unicode 1.1.

Trong gần 40 năm, Christopher Nguyễn đã giữ nhiều vị trí trong các tập đoàn công nghệ lớn như Google và Panasonic. Đặc biệt, ông từng là Giám đốc Kỹ thuật của Google Apps từ năm 2006 đến 2008, góp phần phát triển sản phẩm Gmail. Ngoài ra, ông cũng từng là giáo sư đồng sáng lập chương trình Kỹ thuật máy tính tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (HKUST).

Ngoài vai trò doanh nhân và kỹ sư công nghệ hàng đầu, Christopher Nguyễn còn tham gia vào các hoạt động giáo dục và phát triển nguồn nhân lực Việt Nam. Ông là thành viên Hội đồng Quản trị Quỹ Tín thác Sáng kiến Đại học Việt Nam (đơn vị phát triển Đại học Fulbright Việt Nam), đồng thời là thành viên sáng lập Quỹ Giáo dục Việt Nam (VEF), tổ chức đã hỗ trợ hàng trăm sinh viên Việt Nam sang Mỹ học tập và nghiên cứu khoa học.