Các chuyên gia LHQ lại lên tiếng bênh vực cho ông Y Quynh Bdap

 Các chuyên gia LHQ lại lên tiếng bênh vực cho ông Y Quynh Bdap 

VOA Tiếng Việt 

18/10/2024

33 tổ chức kêu gọi Thủ tướng Thái Lan từ chối dẫn độ Y Quynh BDap về Việt Nam

RFA
18/10/2024

Ân xá Quốc kêu gọi Thái Lan không dẫn độ ông Y Quynh Bdap về Việt Nam 

Các chuyên gia của Liên Hiệp Quốc cảnh báo rằng phán quyết của Tòa án Hình sự Bangkok khiến nhà bảo vệ nhân quyền Y Quynh Bdap gặp nguy hiểm nếu ông bị dẫn độ về Việt Nam, đồng thời kêu gọi nhà chức trách Thái Lan xem xét lại vụ án. Tuy nhiên, Hà Nội khăng khăng rằng việc dẫn độ này “là phù hợp”.

Các chuyên gia nhân quyền độc lập hôm 16/10 nói trong một thông cáo báo chí rằng họ vô cùng “quan ngại” trước quyết định của Tòa án Hình sự Bangkok về việc dẫn độ ông Y Quynh Bdap về Việt Nam theo yêu cầu của Hà Nội.

“Nếu bị dẫn độ, ông Bdap sẽ có nguy cơ bị cưỡng bức mất tích, bị tra tấn hoặc ngược đãi hoặc bị trừng phạt và giam giữ tùy tiện, vi phạm nghĩa vụ quốc tế về quyền không đẩy trả lại”, 12 chuyên gia Liên Hiệp Quốc (LHQ) đưa ra quan điểm.

Các chuyên gia cho rằng, trong trường hợp không có hiệp ước dẫn độ chính thức giữa Thái Lan và Việt Nam, nhà chức trách Thái Lan có thể từ chối thi hành phán quyết dẫn độ mà tòa án đưa ra hôm 30/9. “Vụ việc này phải được xem xét lại”, các chuyên gia kêu gọi.

Dù tòa đã ra phán quyết dẫn độ nhưng việc thực hiện hay không hoàn toàn trong thẩm quyền quyết định của chính phủ Thái Lan, theo báo Bangkok Post.

Giới chức Thái Lan bắt ông Bdap hôm 11/6 với cáo buộc quá hạn thị thực. Ngoài ra, luật sư của ông còn cho VOA biết rằng ông bị bắt theo yêu cầu của chính quyền Việt Nam, sau phiên tòa ở nước này đã tuyên phạt vắng mặt ông mức án 10 năm tù về tội “khủng bố”.

Vào tháng 8/2024, các chuyên gia nhân quyền đã lên án việc một “phiên tòa lưu động” ở tỉnh Đắk Lắk, Việt Nam, đã xét xử và kết án ông cùng với 99 người khác hồi tháng 1/2024.

Các chuyên gia nhận định: “Phiên tòa lưu động đó thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng và không độc lập với các ảnh hưởng chính trị”.

“Đó là một công cụ mang tính định kiến để buộc tội chung cho các bị cáo mà không đánh giá đúng trách nhiệm cá nhân. Các cáo buộc khủng bố rất mơ hồ và quá rộng. Phiên tòa đó không công bằng theo luật pháp quốc tế”, các chuyên gia đánh giá.

VOA đã liên lạc với Bộ Ngoại giao Việt Nam và Bộ Ngoại giao Thái Lan, đề nghị họ bình luận về tuyên bố của các báo cáo viên đặc biệt của LHQ, nhưng chưa được trả lời.

Hôm 17/10, chính quyền Việt Nam lên tiếng xác nhận rằng họ sẽ “tiếp tục phối hợp” với các cơ quan chức năng Thái Lan để xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật hai nước trong việc dẫn độ ông Bdap, người đang bị truy nã với tội danh “khủng bố”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng cho rằng việc dẫn độ ông Bdap về Việt Nam “là phù hợp, nhằm bảo đảm mọi đối tượng phạm tội bị xử lý trước pháp luật”. 

Chính quyền Việt Nam xác định rằng Y Quynh Bdap, 32 tuổi, là “kẻ cầm đầu tổ chức khủng bố Người Thượng vì Công lý (MSFJ), đã chỉ đạo chuẩn bị từ năm 2017, thông qua việc móc nối, lôi kéo, tuyển mộ lực lượng, chỉ đạo thực hiện vụ tấn công” vào chính quyền hai xã ở tỉnh Đắk Lắk hồi tháng 6/2023 khiến 9 người chết.

Tuy nhiên, ông Bdap, người sang Thái Lan tị nạn từ năm 2018, và một số thành viên của tổ chức MSFJ, bác bỏ cáo buộc trên của chính quyền Việt Nam.

Vào tháng 7/2024, sau khi ông Bdap bị bắt ở Bangkok, các chuyên gia LHQ cũng bày tỏ sự quan ngại về việc Việt Nam yêu cầu Thái Lan dẫn độ ông, và kêu gọi chính quyền Thái Lan tôn trọng quy tắc không đẩy trả lại người tị nạn (non-refoulement).

https://www.voatiengviet.com/a/cac-chuyen-gia-lhq-lai-len-tieng-benh-vuc-cho-ong-y-quynh-bdap/7826701.html

33 tổ chức kêu gọi Thủ tướng Thái Lan từ chối dẫn độ Y Quynh BDap về Việt Nam

RFA
18/10/2024

33 tổ chức ký tên vào thư chung và ông Y Quynh BDap 

RFA edited 

Một lá thư chung của 33 tổ chức gửi đến Thủ tướng Thái Lan hôm 18/10 kêu gọi bảo vệ ông Y Quynh BDap khỏi nguy cơ bị dẫn độ và cho phép ông tái định cư ở một nước thứ ba.

Thư ngỏ được công bố chỉ một ngày sau khi Bộ Ngoại giao Việt Nam chính thức lên tiếng về vụ việc dẫn độ nhà hoạt động người Thượng, cho rằng việc này là "phù hợp, nhằm bảo đảm mọi đối tượng phạm tội bị xử lý theo pháp luật."

Các tổ chức phi chính phủ quốc gia, khu vực và quốc tế đã lên tiếng cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng nếu ông Bdap bị trục xuất như ông sẽ phải đối mặt với án tù dài hạn và có khả năng bị đối xử khắc nghiệt, bao gồm cả tra tấn, trong thời gian bị giam giữ. 

Ông Y Quynh Bdap, người dân tộc Ede vì bị đàn áp về tự do tôn giáo, đã đưa vợ con sang tị nạn ở Thái Lan từ năm 2018. Ông được Cao uỷ Liên Hiệp quốc về người tị nạn (UNHCR) cấp quy chế, và gia đình ông đang trong tiến trình định cư ở quốc gia thứ ba.

Tuy nhiên, ông bị Cảnh sát Hoàng gia Thái Lan bắt giữ ngày 11/6 vừa qua vì “lưu trú quá hạn” và theo yêu cầu dẫn độ của Việt Nam vốn cáo buộc ông tham gia chỉ đạo vụ tấn công vào trụ sở công quyền ở huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk giữa năm 2023 mà ông luôn bác bỏ.

Thư ngỏ cho rằng, "Thái Lan đã thể hiện cam kết đáng ngưỡng mộ đối với người tị nạn trong nhiều thập kỷ và vì lý do đó, việc dẫn độ ông Bdap sang Việt Nam sẽ không phù hợp với danh tiếng của Thái Lan là nơi trú ẩn cho những người chạy trốn khỏi sự đàn áp và bạo lực."

Các tổ chức có tên trong bức thư gồm: Ân xá Quốc tế, Ủy ban Luật gia Quốc tế (ICJ), Liên đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH)..., khẳng định trường hợp của ông Bdap là biểu tượng cho những vấn đề rộng lớn hơn mà người tị nạn Việt Nam phải đối mặt, hàng nghìn người trong số họ đã chạy trốn sang Thái Lan để thoát khỏi sự đàn áp vì lý do tôn giáo, sắc tộc và chính trị.

Thư chung khẳng định: 

"Mặc dù chúng tôi cho rằng, theo luật pháp quốc tế, bao gồm cả luật nhân quyền quốc tế, các quốc gia có nghĩa vụ thực hiện các biện pháp chống khủng bố, chúng tôi lo ngại rằng việc dẫn độ ông Bdap sẽ tiếp thêm động lực cho những kẻ nhắm mục tiêu và trừng phạt các nhà hoạt động nhân quyền ôn hòa như ông Bdap."

Tòa án Thái Lan hôm 30/9 ra phán quyết rằng chính phủ Thái Lan có thể buộc Y Quynh Bdap trở về Việt Nam nếu chính quyền Thái Lan cho rằng điều đó là phù hợp, bất chấp các điều khoản của Đạo luật Phòng ngừa và Chống tra tấn và Mất tích cưỡng bức cấm đưa một người trở về một quốc gia nơi họ có thể phải đối mặt với sự tra tấn hoặc bị mất tích cưỡng bức. Các luật sư người Thái của ông này cho biết ông có ý định kháng cáo quyết định đó. 

Trong một phiên tòa được tổ chức tại tỉnh Đắk Lắk, Việt Nam, vào tháng 1 năm 2024, ông Y Quynh đã bị kết án 10 năm tù về cáo buộc "khủng bố".

Andrea Giorgetta, Giám đốc Văn phòng Châu Á của Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền (FIDH), tổ chức cũng ký tên vào thư ngỏ gửi Thủ tướng Thái Lan, viết trong tin nhắn gửi Đài Á Châu Tự Do (RFA) hôm 18/10:

“Vụ án của Y Quynh Bdap là phép thử quan trọng đầu tiên đối với cam kết của Thái Lan đối với quyền con người sau khi được bầu vào Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp quốc. 

Nếu Chính phủ Thái Lan nghiêm túc trong việc tôn trọng luật pháp quốc gia và quốc tế, họ không được dẫn độ Y Quynh Bdap về Việt Nam, nơi ông ta chắc chắn sẽ phải đối mặt với những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng.”

https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/33-ngos-demand-thailand-pm-protect-yquynhbdap-10182024042417.html