Năm nguy cơ cho các công ty ngoại quốc đầu tư vào Việt Nam

 Five risks for foreign companies investing in Vietnam

Năm nguy cơ cho các công ty ngoại quốc đầu tư vào Việt Nam

https://vietquoc.org/

06/7.2024

Song ngữ Anh Việt

Hình minh hoạ Bussiness risk

In the “fact sheet” of the US White House website, it is recorded that when US President Joe Biden met Nguyen Phu Trong’s delegation in Hanoi on September 10, 2023 during the diplomatic signing ceremony “Comprehensive Strategic Partnership Vietnam-United State” President Joe Biden states: “The United States recognizes Vietnam’s potential to play an important role in building a semiconductor supply chain capable of manufacturing and technology under the US CHIPS Act” [1]. This is a promise that pleases the leaders of the Communist Party of Vietnam (CSVN). The CHIPS Act (Đạo Luật Creating Helpful Incentives to Manufacture Semiconductors) was passed by the US Congress and signed into law in August 2022 with a budget of 280 billion USD in financial subsidies for semiconductor manufacturing companies. This includes 52.7 billion USD [2] for semiconductor research and production in the US, 39 billion USD for subsidies for chip manufacturing activities everywhere, 13 billion USD for semiconductor materials research and workforce training. workers with the aim of strengthening US supply chain resilience and countering China [3]. 174 billion USD invested in the ecosystem, scientific research of quantum computing, materials science, biotechnology, experimental physics…

With billions of US dollars, it is the desire of the Vietnamese communist state as well as the hope of semiconductor chip manufacturing companies in the US that want to invest in Vietnam.

But when investing in the field of semiconductor chips in Vietnam, American and foreign companies will certainly face huge risks. If you invest money in a semiconductor electronics company in Vietnam, you will return empty-handed for the following reasons:

1) Lack of human resources: Vietnam is a newly developed country, for many years its scientific and technical education has been in a backward state. According to the EdTech education program (combining “education” and “technology”), Vietnam is in the early stages of technology [4]. Thus, the quantity as well as the quality of technical experts are still very weak, causing state-of-the-art semiconductor electronics companies investing in Vietnam to lack human resources. Human resources are an extremely important chain in the success of a semiconductor engineering company. If you need workers to assemble machinery with low end company, you can come to Vietnam to make a profit, but investing in high-tech companies in Vietnam is a mistake because of the lack of human resources.

2) Unstable power source: Electricity in Vietnam currently does not meet power needs. In early June 2023, people in Hanoi as well as northern and southern provinces often suffered power outages [5] without prior notice… Due to lack of electricity, many companies had to temporarily suspend production. That is why the US company Intel Corporation announced large investments leaving Vietnam to Europe in July 2023 [6] because of electricity shortages.

3) Administrative instability: Vietnam is a system of corruption everywhere that all people know, especially through the “burning furnace” that exposed the terrible corruption of Vietnamese Communist officials. The administrative system in Vietnam is a corrupt system, so the operating licenses of foreign companies entering Vietnam must go through many levels of Vietnamese Communist officials from low to high. Every time you want to pass a level, you have to pay a bribe. When Intel Company left Vietnam, it left a complaint about “heavy bureaucracy in Vietnam” [7]. It is systematic corruption that has created heavy bureaucratic problems in Vietnam.

4) Banking and financial instability: Through the recent case of billionaire Truong, My Lan in Saigon City, Mrs. Truong, My Lan was sentenced to death for appropriating SCB bank assets of more than 677,000 billion VND (nearly 28 billion USD) [8]. The two fields of banking and finance are closely related to money management. Banks hold customers’ money and facilitate customer transactions. Finance companies also use banks as transaction intermediaries. Thus, the financial system depends closely on banks. After the trial of Mrs. Truong, My Lan, who was the owner and plotted to appropriate the bank’s assets, how can we trust the banking system in Vietnam? Companies investing in Vietnam must go through banks to import and export capital as well as to pay salaries to employees. So do foreign companies feel secure when using the Vietnamese banking system?

There is no owner appropriating the bank’s assets, but the situation of impersonating a US bank to defraud customers is as shown on JP Morgan’s website: “JP Morgan notifies those who impersonate JP Morgan or other organizations. Other finance, providing personal loans. This is not a product offered by JP Morgan. JP Morgan does not have any business activities in Vietnam and the company has not authorized any company or individual to represent JP Morgan Chase in any form. Please be alert and refuse to take any action related to these scams”.

5) Political instability: In recent years, two President of the Socialist Republic of Vietnam has been dismissed mid-term, such as Nguyen, Xuan Phuc, was forced to resign before the Lunar New Year 2023 on January 17, 2023 for corruption [9]. Vo, Van Thuong replaced Mr. Phuc. After more than a year, on March 20, 2024, he was forced to resign as President because of corruption [10]. Not only was the President dismissed, but in the middle of his term, National Assembly Chairman Vuong, Dinh Hue was also forced to resign on April 26, 2024 [11] for corruption. In just 3 years, two Presidents and a Chairman of the National Assembly lost their positions, showing a very politically unstable state.

An immutable rule for foreign investment companies is that wherever there is one of the above five instabilities, the foreign company will consider investing very carefully. Up to now, the Vietnamese communist state has propagated to foreign countries that Vietnam is a very stable country, so many foreign companies have jumped in to invest in Vietnam. Now everything has been exposed to the sunlight, Vietnam is facing not only one but five of instability, so companies that want to invest in Vietnam must be highly risky.

United States, May 2, 2024

Le, Thanh Nhan

Nguyên văn: Năm nguy cơ cho các công ty ngoại quốc đầu tư vào Việt Nam

---

[1] https://www.whitehouse.gov/?s=vietnam
[2] Johnson, Lamar (August 9, 2022). “Biden ends slog on semiconductor bill with signature”. POLITICO.
[3] R&D Funding Breakdown: CHIPS and Science Act
[4]https://www.trade.gov/country-commercial-guides/vietnam-education-and-training
[5] https://vnexpress.net/tinh-trang-mat-dien-dang-dien-ra-the-nao-4614064.html
[6]https://www.reuters.com/technology/intel-shelves-planned-chip-operation-expansion-vietnam-source-2023-11-07/
[7]https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/intel-shelves-planned-chip-operatin-expansion-in-vn-11072023080706.html
[8]https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/dai-an-van-thinh-phat-truy-to-truong-my-lan-va-85-bi-can-119231215145320997.htm
[9]https://asia.nikkei.com/Politics/Vietnam-s-President-Phuc-dismissed-amid-Trong-s-anti-graft-drive
[10] https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c0d3xp1eddgo
[11]https://www.voatiengviet.com/a/tro-choi-vuong-quyen-vuong-dinh-hue-va-chinh-truong-viet-nam-trong-con-mat-quoc-te/7596211.html

https://vietquoc.org/five-risks-for-foreign-companies-investing-in-vietnam/#more-37372

Năm nguy cơ cho các công ty ngoại quốc đầu tư vào Việt Nam

https://vietquoc.org/

Published 03/05/2024 

Hình minh hoạ Bussiness risk

Trong “fact sheet” của trang web Toà Bạch Ốc Hoa Kỳ có ghi lại rằng khi Tổng Thống Mỹ Joe Biden gặp phái đoàn Nguyễn Phú Trọng tại Hà Nội ngày 10/09/2023 trong lễ ký bang giao “Đối tác Chiến lược Toàn diện Việt-Mỹ” có ghi: “Hoa Kỳ nhận thấy tiềm năng của Việt Nam đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng chuỗi cung ứng chất bán dẫn có khả năng sản xuất và công nghệ theo Đạo luật CHIPS của của Mỹ” [1]. Đây là lời hứa hẹn làm nức lòng giới lãnh đạo Cộng Sản Việt Nam (CSVN). Đạo luật CHIPS (Creating Helpful Incentives to Produce Semiconductors) được Quốc Hội Mỹ thông qua và đã ký thành luật vào tháng 8 năm 2022 với ngân khoản 280 tỉ USD phụ cấp tài chánh cho các công ty chế tạo chất bán dẫn (semiconductor). Trong đó gồm 52.7 tỷ USD [2] nghiên cứu và sản xuất chất bán dẫn trong nước Mỹ, 39 tỷ USD trợ cấp cho hoạt động sản xuất chip khắp nơi, 13 tỷ USD nghiên cứu vật liệu chất bán dẫn và đào tạo lực lượng công nhân với mục đích là tăng cường khả năng phục hồi chuỗi cung ứng của Mỹ và chống lại Trung Cộng [3]. 174 tỷ USD đầu tư vào hệ sinh thái, nghiên cứu khoa học điện toán lượng tử, khoa học vật liệu, công nghệ sinh học, vật lý thực nghiệm…
Với tiền tỷ đô-la Mỹ là niềm ước ao của nhà nước CSVN cũng như niềm hy vọng của các công ty sản xuất chip bán dẫn tại Mỹ muốn đầu tư vào Việt Nam.

Nhưng khi đầu tư lãnh vực  chip bán dẫn (semiconductor) vào Việt Nam chắc chắn những công ty của Mỹ và nước ngoài sẽ gặp những rủi ro to lớn. Nếu bỏ tiền đầu tư công ty điện tử bán dẫn vào Việt Nam sẽ trở về với hai bàn tay trắng vì những lý do sau dây:

1) Thiếu nhân lực (human resources): Việt Nam là một nước mới phát triển, nhiều năm qua nền giáo dục khoa học kỹ thuật trong tình trạng lạc hậu. Theo chương trình giáo dục EdTech (kết hợp “giáo dục” và “công nghệ”) thì Việt Nam đang ở giai đoạn đầu về công nghệ [4]. Như vậy số lượng cũng như chất lượng chuyên viên kỹ thuật đều còn rất yếu kém cho công ty điện tử bán dẫn tối tân vào đầu tư tại Việt Nam bị thiếu nhân lực. Nhân lực là một móc xích cực kỳ quan trọng trong sự thành công của công ty kỹ thuật bán dẫn. Nếu cần những người thợ gia công lắp ráp máy móc với nhân công rẻ có thể đến Việt Nam để kiếm lời, còn những công ty high tech mà đầu tư vào Việt Nam là một điều sai lầm vì thiếu human resources.

2) Bất ổn về nguồn điện: Điện ở Việt Nam hiện không đáp ứng nguồn điện so với nhu cầu xử dụng. Đầu tháng 6/2023 người dân Hà Nội cũng như các tỉnh thành miền Bắc và Nam thường xuyên bị mất điện [5] mà không thông báo trước… Vì thiếu điện buộc nhiều công ty phải tạm thời đình chỉ sản xuất. Đó là lý do vì sao công ty Intel của Mỹ công bố các khoản đầu tư lớn rời khỏi Việt Nam đến châu Âu vào tháng 7/2023 [6] vì thiếu điện.

3) Bất ổn về hành chánh: Việt Nam là hệ thống tham nhũng khắp nơi mà tất cả người dân đều biết, nhất là qua chiến dịch “đốt lò” phơi bày sự tham nhũng của quan chức CSVN rất là khủng khiếp. Nền hành chánh tại Việt Nam là một hệ thống tham nhũng thì các giấy phép hoạt động của các công ty ngoại quốc vào Việt Nam phải qua nhiều cửa giới chức CSVN từ thấp đến cao. Mỗi lần muốn qua một cửa phải đút lót tiền tham nhũng. Công ty Intel khi rời khỏi Việt Nam có để lại lời than phiền “tệ nạn hành chánh quan liêu nặng nề ở Việt Nam” [7]. Đó chính là tham nhũng có hệ thống đã làm nên tệ nạn quan liêu nặng nề tại Việt Nam.

4) Bất ổn về ngân hàng, tài chánh: Qua vụ án nữ tỷ phú Trương Mỹ Lan ở thành phố Sài Gòn gần đây, bà Trương Mỹ Lan bị tử hình vì chiếm đoạt tài sản ngân hàng SCB hơn 677,000 tỷ đồng (gần 28 tỷ USD) [8]. Hai lãnh vực ngân hàng và tài chính liên quan mật thiết nhau trtong việc quản trị đồng tiền. Các ngân hàng giữ tiền của khách hàng và tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch của khách hàng. Tài chánh của các công ty cũng dùng ngân hàng để làm trung gian giao dịch. Như vậy, hệ thống tài chánh phụ thuộc chặt chẽ với ngân hàng. Qua vụ xử bà Trương Mỹ Lan là chủ mà âm mưu chiếm đoạt tài sản của ngân hàng thì làm sao tin tưởng vào hệ thống ngân hàng tại Việt Nam. Công ty vào đầu tư tại Việt Nam phải qua ngân hàng để nhập và xuất nguồn vốn cũng như để trả lương cho nhân công. Vậy thì các công ty ngoại quốc có yên tâm khi xử dụng hệ thống ngân hàng Việt Nam không? 
Không người chủ chiếm đoạt tài sản của ngân hàng, mà tình trạng giả mạo ngân hàng Mỹ để lừa đảo khách hàng như trên website của JP Morgan đã ra thông báo: “JP Morgan thông báo những kẻ mạo danh JP Morgan hoặc các tổ chức tài chính khác, cung cấp các khoản vay cá nhân. Đây không phải là sản phẩm do JP Morgan cung cấp. JP Morgan không có bất kỳ hoạt động kinh doanh nào tại Việt Nam và công ty chưa ủy quyền cho bất kỳ công ty hoặc cá nhân nào đại diện cho JP Morgan Chase dưới bất kỳ hình thức nào. Xin cảnh giác và từ chối thực hiện bất kỳ hành động nào liên quan đến những trò lừa đảo này”.

5) Bất ổn về chính trị: Trong những năm gần đây, Chủ Tịch nước Cộng Hoà Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam bị cách chức giữa nhiệm kỳ như Nguyễn Xuân Phúc buộc phải từ chức trước thềm Tết Nguyên Đán năm 2023 vào ngày 17 tháng 1 năm 2023 vì tội tham nhũng [9]. Võ Văn Thưởng lên thay ông Phúc, được hơn một năm thì ngày 20/03/2024 cũng bị ép từ chức Chủ Tịch nước vì liên hệ tham nhũng [10]. Không những Chủ Tịch nước bị cách chức, mà giữa nhiệm kỳ Chủ Tịch Quốc Hội Vương Đình Huệ cũng bị ép phải từ chức ngày 26/04/2024 [11] vì tội tham nhũng. Chỉ trong vòng 3 năm, hai Chủ Tịch nước và một Chủ Tịch Quốc Hội đều mất chức, cho thấy một nhà nước rất bất ổn về chính trị. 

Một quy luật bất biến đối với những công ty đầu tư ngoại quốc là hễ nơi nào có một trong năm bất ổn trên thì công ty nước ngoài sẽ cứu xét rất kỹ lưỡng về đầu tư. Từ trước đến nay nhà nước CSVN tuyên truyền với ngoại quốc rằng Việt Nam là đất nước rất ổn định, do đó nhiều công ty nước ngoài nhảy vào đầu tư ở Việt Nam. Nay mọi chuyện đã phơi bày dưới ánh sáng mặt trời, Việt Nam đang đối diện không những một mà năm bất ổn định, thì các công ty muốn vào đầu tư ở Việt Nam phải cẩn trọng.

Hoa Kỳ ngày 2 tháng 5 năm 2024

Lê Thành Nhân

---

[1] https://www.whitehouse.gov/?s=vietnam
[2] Johnson, Lamar (August 9, 2022). “Biden ends slog on semiconductor bill with signature”. POLITICO.
[3] R&D Funding Breakdown: CHIPS and Science Act
[4] https://www.trade.gov/country-commercial-guides/vietnam-education-and-training
[5] https://vnexpress.net/tinh-trang-mat-dien-dang-dien-ra-the-nao-4614064.html
[6] https://www.reuters.com/technology/intel-shelves-planned-chip-operation-expansion-vietnam-source-2023-11-07/
[7] https://www.rfa.org/vietnamese/news/vietnamnews/intel-shelves-planned-chip-operatin-expansion-in-vn-11072023080706.html
[8] https://xaydungchinhsach.chinhphu.vn/dai-an-van-thinh-phat-truy-to-truong-my-lan-va-85-bi-can-119231215145320997.htm
[9] https://asia.nikkei.com/Politics/Vietnam-s-President-Phuc-dismissed-amid-Trong-s-anti-graft-drive
[10] https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c0d3xp1eddgo
[11]https://www.voatiengviet.com/a/tro-choi-vuong-quyen-vuong-dinh-hue-va-chinh-truong-viet-nam-trong-con-mat-quoc-te/7596211.html

https://vietquoc.org/nam-nguy-co-cho-cac-cong-ty-ngoai-quoc-dau-tu-vao-viet-nam/