Nhớ lại những chuyến airlift mang trẻ mồ côi sang Hoa Kỳ ...

 Nhớ lại những chuyến airlift mang trẻ mồ côi sang Hoa Kỳ những ngày cuối tháng tư 1975.

The Gerald R. Ford Presidential Digital Library

Operation Babylift

Faced with mounting evidence of the imminent fall of South Vietnam, President Gerald R. Ford authorized the evacuation of thousands of Vietnamese orphans (many fathered by American military personnel) to the United States on April 3, 1975. This evacuation became known as Operation Babylift. Two days later he greeted a planeload of orphans at San Francisco International Airport. This evacuation was quite brief and direct White House involvement was limited, so Ford Library holdings on it are not extensive. The Library does have the Shirley Peck Barnes Papers that contain correspondence, newsletters, newspaper clippings, research materials, and artifacts relating to her involvement with Friends of Children of Vietnam (FCVN) and Operation Babylift. In addition to items listed below, the Library has some orphan-related documents scattered among the more extensive holdings on the rescue and resettlement of other Indochina refugees. Please contact the Library for additional information on holdings concerning Operation Babylift, other refugees, or other aspects of the Vietnam War.

Operation Babylift - 45 năm một sứ mạng nhân đạo và tình người

Trong những ngày cuối cuộc chiến Việt Nam, chiến dịch di tản nhân đạo các trẻ em mồ côi sang Hoa Kỳ với tên gọi Operation Babylift đã được thực hiện theo sự chuẩn thuận của Tổng Thống Gerald Ford. Ông tuyên bố rằng:” Trong khi truy điệu những người đã mất, chúng ta không thể quên những người còn sống” để không chỉ có kế hoạch di tản hang chục ngàn nhân viên người Việt, mà còn là chiến dịch dành riêng cho trẻ mồ côi sẽ được di tản bằng phi cơ quân sự, có ngân sách khoảng hai triệu đô la. Theo số liệu từ bộ phim tài liệu Precious Cargo của PBS, đã có ít nhất 2,700 trẻ em mồ côi VN được đưa sang Mỹ và khoảng 1,300 em được đưa sang Canada, Úc và Âu Châu trong sứ mạng này.

Rất không may, chiến dịch mở màn bằng một tai nạn thương tâm. Ngày 4 tháng 4 năm 1975, tin chiếc phi cơ C-5 bốc trẻ mồ côi Việt Nam sang Hoa Kỳ trong chiến dịch Operation Babylift gặp nạn làm thiệt mạng 153 trẻ em, phi hành đoàn, nhân viên thiện nguyện và nhân viên văn phòng DAO tại Sài Gòn, đã gây bàng hoàng và xúc động cho những người theo dõi tình hình chiến sự tại Nam Việt Nam.

Chiếc phi cơ C-5 mang ký hiệu 68-0218 cất cánh từ phi trường Tân Sơn Nhất sang căn cứ Clark Air Base tại Phi Luật Tân vào chiều thứ Sáu, là chuyến bay đầu tiên chở các trẻ em mồ côi VN được đưa sang Mỹ trong chiến dịch này. Theo kế hoạch dự tính, các em sẽ tiếp tục được chuyển sang máy bay dân sự từ Phi Luật Tân để bay tiếp đến San Diego với sự chờ đón của chính TT Ford ngay phi trường. Dù tai nạn thảm khốc ngay sau khi cất cánh, xảy ra đã gây thiệt mạng gần một nửa trẻ em và các nhân viên trên phi cơ, chiến dịch vẫn được tiếp tục. Và cũng không vì điều này mà có thể cản chân hàng chục y tá trẻ người Mỹ, đang làm việc tại Hồng Kông đã quyết định tình nguyện bay sang Sài Gòn để giúp đưa các trẻ em VN về Mỹ.

Một thương gia Mỹ là ông Robert Macauley đã cầm nhà mình để lấy tiền thuê một chiếc Boeing 747 của hãng hàng không Pan Am, tiếp tục bốc dỡ những trẻ em sống sót, khi ông biết rằng các phi cơ quân đội phải mất hàng tuần để đưa các trẻ em này sang Mỹ. Câu chuyện trở thành một cổ tích tuyệt đẹp giữa những đổ nát, thương đau của buổi ly loạn trong giờ phút cuối cùng của miền Nam tự do.

Không chỉ câu chuyện đầy tình người của Robert Macauley gây xúc động, mà cả chiến dịch nhân đạo Operation Babylift có lẽ sẽ mãi còn là câu chuyện đẹp trong chiến tranh Việt Nam cho những ai nhìn lại ở một góc nhỏ khác.

Những ngày đầu tháng Tư năm 1975, tình hình chiến sự tại Nam Việt Nam xem ra đã thay đổi nhanh chóng, nhất là từ sau khi Ðà Nẵng bị thất thủ. Các tổ chức quốc tế giúp đỡ và nuôi trẻ mồ côi tại Việt Nam đã có những kế hoạch riêng để di tản các trẻ em này

cùng nhân viên của họ. Nhưng với kế hoạch di tản chính thức từ TT Gerald Ford, hàng ngàn gia đình người Mỹ đã sẳn sàng đón nhận các em bé mồ côi này. Theo dự định ban đầu, khoảng 30 chuyến bay sẽ di tản hàng chục ngàn trẻ mồ côi sang Mỹ. Trên thực tế, vì tình thế thay đổi quá nhanh cũng như vì sự an toàn nên con số cuối cùng chỉ còn tổng cộng khoảng 4,000 em được di tản.

Ðây là nỗ lực của chính phủ Hoa Kỳ cùng một số các tổ chức quốc tế như Holt, Friends of Children of Vietnam (FCVN), Friends for All Children (FFAC), Catholic Relief Service, International Social Services, International Orphans và The Pearl S. Buck Foundation thực hiện. Không chỉ với các phi cơ vận tải C-5 của quân đội, còn có hàng chục chuyến bay dân sự lớn nhỏ khác cùng tham gia việc di tản đến tận ngày 26 tháng Tư, khi phi trường Tân Sơn Nhất đã bị pháo kích.

Như vậy tình người vẫn tồn tại mãi mãi theo thời gian dù bất cứ hoàn cảnh nghiệt ngã nào cũng sẽ có những bông sen tinh khiết nở ra…phải không Bà Con? 

Nhưng có một điều xin thưa cùng Bà Con là trong lòng của 17 người trong Bộ Chính trị và 200 người trong Trung ương Đảng “tình người” đã …khuất dạng từ 75 năm về trước ở miền Bắc và 48 năm ở miền Nam rồi!

Vì vậy, chúng ta thấy thế giới bây giờ đã thay đổi vì những “hạt nhân” thiếu tình người.

Digitized Holdings on Operation Babylift

President Ford's Daily Diary, April 5, 1975

Photograph contact sheets of President Ford greeting an orphan flight, April 5, 1975

Excerpts from White House memoirs

Reading copies of President Ford's statements: 

Opening Statement at Press Conference in San Diego, CA, April 3, 1975

San Francisco Bay Area Council, April 4, 1975 (see speech cards 26-26b)

National Association of Broadcasters, Las Vegas, NV, April 7, 1975 (see speech card 45)

Folder titled "Indochina Refugees - Orphan Airlift" from Theodore Marrs Files

White House press releases

The Library has also digitized additional selected documents related to the Vietnam War.

https://www.fordlibrarymuseum.gov/images/avproj/pop-ups/A3860-28A.html