The Independent Journalists’ Association of Vietnam - IJAVN
To: The Honorable Gina Raimondo
U.S. Department of Commerce
1401 Constitution Avenue NW
Washington, DC 20230
Ngô Thái Văn
Phạm Đình Bá
18/3/2024
Song ngữ Việt Anh
Trong hơn một năm qua, nhà nước Việt Nam nỗ lực để xin Hoa Kỳ công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường. Nhà nước đã làm việc cả năm nay để yêu cầu Hoa Kỳ xét lại cũng như thuyết phục Hoa Kỳ thay đổi cách phân loại Việt Nam từ “nền kinh tế phi thị trường” sang “kinh tế thị trường”.
Cách phân loại nầy chủ yếu ảnh hưởng đến các phản ứng đối với việc các nước bán phá giá hàng hóa vào Hoa Kỳ, với mức thuế chống bán phá giá cao hơn nhiều đối với hàng hóa bị cáo buộc là bán phá giá từ các nước với phân loại kinh tế phi thị trường, so với các nước với kinh tế thị trường.
Đáp ứng với yêu cầu từ Việt Nam, Hoa Kỳ đang xét lại cách phân loại nầy đối với Việt Nam bắt đầu vào tháng 10/2023 và sẽ công bố kết quả việc xét lại vào khoảng tháng 6/2024.
Bộ Thương mại Hoa Kỳ dùng sáu tiêu chí sau để phân loại một nước về kinh tế thị trường, bao gồm: 1) chuyển đổi tiền tệ thí dụ như từ đồng sang đô và các chính sách về tiền tệ, 2) mức độ tự do thương lượng về tiền lương của người đi làm ở nước đó, 3) mức đầu tư nước ngoài, 4) quyền sở hữu hoặc kiểm soát sản xuất của nhà nước, 4) sự kiểm soát của nhà nước đối với việc phân bổ nguồn lực, và 5) các yếu tố phù hợp khác.
Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam đã gởi thư đóng góp ý kiến và phản biện của Hội về việc nhà nước Việt Nam nói một đàng làm một nẽo, đúng theo tiêu chí hoạt động của Hội về tôn trọng sự thật, nói thẳng vấn đề và phản biện trong tinh thần đóng góp và xây dựng việc chung.
Bên dưới chúng tôi xin chia xẻ với các bạn lá thư gởi đến Bộ Thương mại Hoa Kỳ vào ngày 15/03/2024, bao gồm bản tiếng Việt và Anh.
Bản tiếng Việt
Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam
The Independent Journalists’ Association of Vietnam – IJAVN
Bà Bộ Trưởng Gina Raimondo
Bộ Thương mại Hoa Kỳ
1401 Constitution Avenue NW
Washington, DC 20230
Ngày 15, tháng 3 năm 2024
Kính thưa Bà Bộ Trưởng Gina Raimondo,
Chúng tôi viết thư này để bày tỏ mối quan ngại của chúng tôi về việc Bộ Thương mại Hoa Kỳ xem xét tình trạng nền kinh tế phi thị trường của Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (nhà nước độc đảng). Chúng tôi bị truy tố vì chúng lên tiếng một cách cởi mở về tác hại của nền kinh tế phi thị trường. Chúng tôi mong muốn cung cấp lời khai của nạn nhân làm đầu vào cho quá trình xem xét của Bộ Thương mại Hoa Kỳ.
Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam (Hội) được thành lập vào năm 2014 bởi Tiến sĩ Phạm Chí Dũng, một nhà kinh tế và một nhà hoạt động nhân quyền. Hiệp hội là một nhóm các phóng viên độc lập ủng hộ quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận và dân chủ. Điều này phù hợp với Điều 25 Hiến pháp Việt Nam 2013. [1]
Năm 2021, Phạm Chí Dũng cùng với hai thành viên khác của Hội là Nguyễn Tường Thụy và Lê Hữu Minh Tuấn bị kết án tù dài hạn theo Điều 117 Bộ luật Hình sự Việt Nam năm 2015 về tội “hoạt động chống nhà nước”. Mức án dành cho ông Dũng là 15 năm, ông Thụy và anh Tuấn mỗi người 11 năm. Truyền thông quốc tế và các cơ quan giám sát nhân quyền đã lên án những bản án này. [2]
Hiện đang bị giam giữ, gia đình ông Dũng, Thụy và Tuấn vô cùng nhớ họ. Họ phải chịu đựng tình trạng sức khỏe sa sút do bị lạm dụng tâm lý, chế độ ăn uống kém và bị từ chối điều trị y tế trong lao tù. Đặc biệt, anh Tuấn mắc bệnh trĩ và các bệnh về gan mãn tính. [3]
Nhà nước độc đảng đã cố gắng đóng cửa tờ báo "Việt Nam Thời Báo" của Hội của chúng tôi. Đây là nơi cư ngụ của hàng trăm phóng viên độc lập, cộng tác viên công dân và hơn 60.000 người ủng hộ, nhưng nhà nước độc đảng đã thất bại. Tuy nhiên, chúng đã thành công trong việc đóng trang Facebook của Hội của chúng tôi sau khi buộc Facebook phải tuân thủ việc hủy bỏ. [4]
Từ kinh nghiệm làm báo của chúng tôi, chúng tôi đã học được kinh nghiệm trực tiếp về cách nhà nước độc đảng kiểm soát hoàn toàn nền kinh tế, bao gồm cả các hành vi bóc lột thể chế nhất quán với nền kinh tế phi thị trường. Đầu tiên là về sự chân thật trong quan hệ quốc tế.
Nhà nước độc đảng theo đuổi chiến lược hai chiều nhằm mở rộng thương mại quốc tế nhưng ngăn chặn mọi khát vọng nội bộ về một xã hội tự do, công bằng và bình đẳng. Tổng thống Biden đến thăm vào tháng 9/2023, chính thức nâng tầm quan hệ Việt Nam với Hoa Kỳ. Tháng 7/2023, Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt Nam ban hành Chỉ thị 24 gửi cán bộ của đảng và chính phủ về tăng cường kiểm soát nội bộ trong việc thành lập công đoàn, hiệp hội độc lập và kinh tế. Chỉ thị 24 nầy như Ban biên tập tờ Washington Post đề xuất gần đây như là hành động độc quyền rằng “Việt Nam đang nói dối với bạn bè của mình. Một tài liệu bí mật đã chứng minh điều đó.” [5] [6]
Nhà nước độc đảng giữ mức lương tối thiểu của công nhân rất thấp để thu hút đầu tư nước ngoài và tạo điều kiện xuất khẩu hàng hóa giá rẻ. Mức lương tối thiểu hiện tại ở Việt Nam dao động từ 125 USD đến 180 USD một tháng, thấp hơn mức lương đủ sống ước tính cần thiết để đáp ứng nhu cầu cơ bản của người lao động. Người lao động phải phụ thuộc nhiều vào việc làm thêm giờ để trang trải cuộc sống, với 42% lao động nữ cho biết với mức lương hiện tại, họ và gia đình không đủ sống. [7] [8]
Vào năm 2024 và được điều chỉnh theo sức mua tương đương, nhà nước độc đảng sẽ chi khoảng 284 triệu USD cho chăm sóc sức khỏe, 312 triệu cho giáo dục, 4,6 tỷ cho an ninh nội bộ và 8,4 tỷ cho quốc phòng. Với mỗi $1 chi cho giáo dục, nhà nước độc đảng chi $15 cho công an và $27 cho quốc phòng. Những ưu tiên theo kiểu này sẽ đảm bảo lực lượng lao động có tay nghề thấp cho chiến lược định hướng xuất khẩu hàng hóa rẻ của nước này. [9]
Nhà nước độc đảng cung cấp các khoản trợ cấp nặng nề trị giá hàng trăm triệu đô la để thu hút đầu tư nước ngoài vào miền Bắc bất chấp điều kiện kinh doanh thuận lợi ở miền Nam và bất chấp chi phí cơ hội cho các nhà đầu tư. [10] Các khoản trợ cấp bao gồm miễn thuế, giảm tiền thuê đất, tiếp cận nguồn vốn với lãi suất thấp và hỗ trợ tài chính cho các dự án công nghệ cao và nghiên cứu và phát triển, bao gồm một số trợ cấp thuế đã được Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế xác định là rủi ro đối với cải cách thuế toàn cầu [11] Ví dụ, Samsung có 28 nhà máy ở Việt Nam, trong đó 25 (89%) ở miền Bắc và chỉ 3 (11%) ở miền Nam, cho thấy đầu tư nước ngoài được nhà nước độc đảng kiểm soát chặt chẽ. [12]
Tham nhũng có tính hệ thống và tràn lan. Việt Nam được xếp hạng trong số 30 quốc gia hàng đầu tính theo giá trị đồng đô la của dòng vốn bất hợp pháp, với số tiền ước tính lên đến 22,5 tỷ USD dòng tài chính bất hợp pháp. Bảng xếp hạng này đặt Việt Nam vào một vị trí hàng đầu liên quan đến mức độ của các hoạt động tài chính bất hợp pháp trong nước, ảnh hưởng đến sự ổn định và minh bạch của nền kinh tế. [13] Điều này cũng làm giảm nguồn lực và doanh thu thuế cần thiết để tài trợ cho các chương trình giảm nghèo và cơ sở hạ tầng trong nước.
Mặc dù chúng tôi không có đủ điều kiện để xem xét chính thức hành vi lợi dụng có tính cách thể chế của nhà nước độc đảng theo các tiêu chí đánh giá trong đánh giá của Bộ Thương mại Hoa Kỳ, nhưng chúng tôi hy vọng rằng kinh nghiệm của chúng tôi cung cấp dữ liệu liên quan cho đánh giá nầy.
Cảm ơn Bà Bộ Trưởng đã quan tâm đến kinh nghiệm của nạn nhân của chúng tôi.
Trân trọng,
Đại diện cho Hội Nhà Báo Độc Lập Việt Nam
Ngô Thái Văn
Phạm Đình Bá
Liên hệ: ba.pham@theta.utoronto.ca
References
1. H. Grant Doan. speak up, or not: lack of freedom of speech protection in Vietnam, its global impact, and proposed solutions for adequate remedies. note 10: Hien phap Vietnam (2013) [hpvn] [constitution], ch. ii, art. 25, translated in the constitute project, http://www.constituteproject.org/constitution/Socialist_Republic_of_Vietnam_2013.pdf?lang=en (Version: As Amended in 2013 - English). Accessed 11/03/2024; Available from: https://digitalcommons.law.uga.edu/gjicl/vol48/iss3/14/.
2. VOA. Vietnam Jails Blogger and Critic Pham Chi Dung for 15 Years. 06/01/2021; Available from: https://www.voanews.com/a/press-freedom_vietnam-jails-blogger-and-critic-pham-chi-dung-15-years/6200365.html.
3. State Department and U.S.o. America. Vietnam 2022 Human Rights Report Accessed 12/03/2024; Available from: https://www.state.gov/reports/2022-country-reports-on-human-rights-practices/vietnam/.
4. Việt Nam Thời Báo. VNTB – Happy New Year (including an annual summary of activities of the Independent Journalists’ Association of Vietnam - IJAVN). Accessed 11/03/2024; Available from: https://vietnamthoibao.org/vntb-chuc-mung-nam-moi/.
5. Washington Post. By the Editorial Board. Vietnam is lying to its friends. A secret document proves it. March 6, 2024 Available from: https://www.washingtonpost.com/opinions/2024/03/06/vietnam-directive-24-repression/.
6. Project 88, Ben Swanton, and Michael Altman-Lupu. Vietnam’s leaders declare war on human rights as a matter of official policy. March 1, 2024; Available from: https://the88project.org/vietnams-leaders-declare-war-on-human-rights/.
7. Fair Labor. Toward Fair Compensation in Viet Nam. 10/04/2019; Available from: https://www.fairlabor.org/projects/toward-fair-compensation-in-viet-nam/.
8. Nhân Lực Nhân Tài Việt. TP Hồ Chí Minh: 41,8 % nữ công nhân may có thu nhập không đủ sống. 23/02/2022 [cited March 5, 2022; Available from: https://www.nguonluc.com.vn/tp-ho-chi-minh-418-nu-cong-nhan-may-co-thu-nhap-khong-du-song-a2253.html.
9. Quốc Hội Việt Nam. Nghị quyết số 105/2023/qh15 về phân bổ ngân sách trung ương năm 2024. 01/12/2023; Available from: https://quochoi.vn/content/tintuc/Lists/News/Attachments/82755/D03_NQ105_Nghi%20quyet%20ve%20%20phan%20bo%20NSTW%20nam%202024_Phu%20luc.pdf.
10. Govi Snell. Vietnam’s bid to exploit US-China chip tensions confronts labour hurdles. 4 Mar 2024; Available from: https://www.aljazeera.com/economy/2024/3/4/as-vietnam-bids-to-become-chip-leader-energy-and-labour-woes-stand-in-the-way.
11. Reuters. No handouts to big firms to offset global tax, OECD tells Vietnam. June 7, 2023; Available from: https://www.reuters.com/markets/asia/no-handouts-big-firms-offset-global-tax-oecd-tells-vietnam-2023-06-07/.
12. Briefing, V. Where are Samsung’s Factories in Vietnam? February 8, 2023; Available from: https://www.vietnam-briefing.com/news/where-are-samsungs-factories-in-vietnam.html/.
13. Global Financial Integrity. Illicit Financial Flows to and from 148 Developing Countries: 2006-2015. January 28, 2019; Available from: https://gfintegrity.org/report/2019-iff-update/.
Bản tiếng Anh
The Independent Journalists’ Association of Vietnam - IJAVN
The Honorable Gina Raimondo
U.S. Department of Commerce
1401 Constitution Avenue NW
Washington, DC 20230
March 15, 2024
Dear Secretary Raimondo,
We write to express our concerns regarding the U.S. Department of Commerce’s review of the nonmarket economy status of the Socialist Republic of Vietnam (the party state). As part of the Independent Journalists’ Association of Vietnam (IJAVN), we are prosecuted because we talk openly about the harms of NME. We wish to provide a victim statement as input to the review by the Department.
IJAVN was formed in 2014 by Dr. Pham Chi Dung, an economist and a human rights activist. The Association is a group of independent reporters advocating for freedom of press, freedom of expression and democracy. This is consistent with article 25 of the 2013 Constitution of Vietnam. [1]
In 2021, Pham Chi Dung along with two other members of the association, Nguyen Tuong Thuy and Le Huu Minh Tuan, were sentenced to lengthy prison terms under Article 117 of Vietnam’s 2015 Criminal Code for “activities opposing the state”. The prison term for Pham was 15 years and for Nguyen and Le 11 years each. International media and human rights watchdogs have condemned these sentences. [2]
Currently imprisoned, they are immensely missed by their families. They suffer from deteriorating health due to psychological abuse, poor diet, and denial of medical treatment. In particular, Le has suffered from hemorrhoids and chronic liver diseases. [3]
The party state tried to shut down our newspaper "Viet Nam Thoi Bao", the home for hundreds of independent reporters, citizen contributors and over 60,000 supporters, but they failed. However, they succeeded in shutting down our Facebook page, after forcing Facebook into compliance with the cancellation. [4]
From our reporting experience, we have learned firsthand experience of how the party state fully control the economy, including institutional predatory behaviors consistent with nonmarket economy. The first one is about trust in international relations.
The party state pursues a two-track strategy of expanding international trades but suppressing any internal aspirations for a free, just and equitable society. President Biden visited in September 2023, formally elevating Vietnam’s relationship with the United States. In July 2023, the Political Bureau of the Communist Party of Vietnam issued Directive 24 to government and party officials on increasing internal control over the economy, especially the formation of independent trade unions and independent associations.
The Directive is against free market, rule of law and economic development, intentionally. In fact, the Editorial board of the Washington Post recently writes that the Directive amounts to an anti-trust behavior such that “Vietnam is lying to its friends. A secret document proves it.” [5] [6]
The state keeps the minimum wage for workers very low to attract foreign investments and to facilitate the export of cheap merchandise. The current minimum wage in Vietnam ranges from $125 to $180 a month, which falls short of the estimated living wage needed to meet the basic needs of workers. Workers have to rely heavily on overtime work to make ends meet, with 42% of female workers reporting that with their current wage, they and their families have little to live on. [7] [8]
In 2024 and adjusted for purchasing power parity, the party state will spend approximately $284 million on healthcare, $312 million on education, $4.6 billion on internal security and $8.4 billion on defense. For each dollar spent on education, it spends $15 on police and $27 on defense. This priority will ensure a low-skilled labor workforce for its export oriented strategy. [9]
The party state provides heavy subsidies worth hundreds of millions of dollars to attract foreign investments to the North despite favorable business conditions in the South and opportunity costs to investors. [10] The subsidies include tax exemptions, land rent reductions, access to funds at lower interest rates, and financial assistance for high-tech and research and development projects, including some tax subsidies that have been identified by the OECD as pausing a risk to global tax reform. [11] For example, Samsung has 28 factories in Vietnam, of which 25 (89%) located in the North and only 3 (11%) in the South, suggesting that foreign investment is strictly controlled by the party state. [12]
Corruption is systemic and rampant. Vietnam is ranked among the top 30 countries by dollar value of illicit inflows, with an estimated amount of $22.5 billion in illicit financial flows. This ranking places Vietnam in a significant position concerning the magnitude of illicit financial activities within the country, impacting economic stability and transparency. [13] This reduces resources and tax revenue needed to fund poverty programs and infrastructure in the country.
Although we are not in a position to formally review the institutional predatory behavior of the party state according to the evaluation criteria of the review of the U.S. Department of Commerce’s, we hope that our experience provides relevant data to the review.
Thank you for your attention to our victim statement.
Sincerely,
IJAVN representatives
Ngô Thái Văn
Phạm Đình Bá
Contact: ba.pham@theta.utoronto.ca
Không có nhận xét nào