Ts. Phạm Đình Bá - Sáng kiến Động cơ Cát và bờ biển quê hương

13/02/2024

" Động cơ Cát tận dụng các quá trình tự nhiên để phân phối lại cát theo thời gian, tạo nên một vùng đệm chống lại mực nước biển dâng, đồng thời giảm thiểu tác động của nước dâng do bão và lũ lụt ven biển. 

Động cơ Cát đặc biệt ở chỗ nó hoạt động theo các quá trình tự nhiên, cho phép gió, sóng và thủy triều phân phối cát lắng đọng dọc theo bờ biển trong nhiều năm. Cách tiếp cận này giảm thiểu nhu cầu nuôi dưỡng bãi biển lặp đi lặp lại và giảm xáo trộn sinh thái do các phương pháp bổ sung truyền thống gây ra. Động cơ Cát được thiết kế để trở thành một giải pháp tiết kiệm chi phí và lâu".

“Động cơ Cát” có mục tiêu chính là xây dựng giải pháp tự nhiên nhằm nâng cao khả năng bảo vệ bờ biển ở Hòa Lan. [1] 

Hòa Lan, với đường bờ biển dài 350 km, 9 triệu cư dân sống ở khu vực ven biển và các khu vực rộng lớn nằm dưới mực nước biển trung bình, đang phải đối mặt với nguy cơ lũ lụt ven biển nghiêm trọng. Sự xói mòn bờ biển đã xảy ra, do các quá trình tự nhiên và do sự can thiệp của con người, được thực hiện ở khu vực lưu vực trong những thế kỷ qua, càng trở nên trầm trọng hơn do mực nước biển dâng hiện tại.

Khái niệm 'nguồn dinh dưỡng khổng lồ', như một nguồn cát lâu dài, được lắng đọng trong một hoạt động duy nhất, đã được triển khai thông qua dự án thí điểm Động cơ Cát, được thực hiện ở bờ biển Delfland ở Nam Hòa Lan, nơi có các biện pháp can thiệp nuôi dưỡng thường xuyên được thực hiện từ những năm 1990 để chống xói mòn bờ biển.

Động cơ Cát là một giải pháp can thiệp sáng tạo nhằm bảo vệ vùng ven biển trũng thấp khỏi tác động của mực nước biển dâng. Đây là đợt nuôi dưỡng lớn được thực hiện vào năm 2011, ngay sau đợt tăng cường tổng thể khu vực ven biển Delfland. Nó sử dụng 21,5 triệu mét khối cát được khai thác ngoài khơi cách bờ 10 km và lắng đọng dọc bờ biển, tạo thành bán đảo hình móc câu rộng 128 ha, bao gồm hồ cồn cát và đầm phá. Sự can thiệp này được bổ sung bằng hai hoạt động nuôi dưỡng bờ biển được tiến hành ở hai bên bán đảo.

Động cơ Cát là một công trình nuôi dưỡng cát quy mô lớn do Bộ Cơ sở hạ tầng và Quản lý nước của Hòa Lan thực hiện. Chương trình nầy là một trong những chương trình thường xuyên nhằm mục đích bảo tồn bờ biển và bảo vệ chống lũ lụt. 

Động cơ Cát cũng có mục đích tạo ra không gian (tạm thời) cho các hoạt động giải trí và phát triển thiên nhiên, cũng như hiểu rõ hơn về hoạt động của hệ thống ven biển. Nhiều mục đích này làm cho Động cơ Cát trở thành một ví dụ về giải pháp Xây dựng với Thiên nhiên sử dụng các quy trình tự nhiên để thực hiện các mục đích đa chức năng trong quản lý vùng ven biển.

Giải pháp Xây dựng với Thiên nhiên là nguyên tắc về làm việc cùng thiên nhiên chứ không phải chống lại thiên nhiên. Giải pháp nầy sử dụng sự hiểu biết về hệ thống và việc đưa các quá trình tự nhiên làm cốt lõi cho các giải pháp liên quan đến quản trị các vùng cũng như thực thể thiên nhiên. Ngoài ra, sự tương tác với các bên liên quan, bao gồm cả cộng đồng và làng mạc địa phương, là chìa khóa để thực hiện thành công giải pháp Xây dựng cùng Thiên nhiên.

Động cơ Cát tận dụng các quá trình tự nhiên để phân phối lại cát theo thời gian, tạo nên một vùng đệm chống lại mực nước biển dâng, đồng thời giảm thiểu tác động của nước dâng do bão và lũ lụt ven biển. 

Động cơ Cát đặc biệt ở chỗ nó hoạt động theo các quá trình tự nhiên, cho phép gió, sóng và thủy triều phân phối cát lắng đọng dọc theo bờ biển trong nhiều năm. Cách tiếp cận này giảm thiểu nhu cầu nuôi dưỡng bãi biển lặp đi lặp lại và giảm xáo trộn sinh thái do các phương pháp bổ sung truyền thống gây ra. Động cơ Cát được thiết kế để trở thành một giải pháp tiết kiệm chi phí và lâu dài cho việc bảo vệ bờ biển, tạo ra một môi trường ven biển năng động và linh hoạt hơn. 

Đánh giá đầy đủ đầu tiên về cách thức hoạt động của giải pháp này được làm vào năm 2016, sau bốn năm giám sát đầu tiên, cho thấy sự thành công trong việc bảo vệ bờ biển, đặc biệt là ở các khu vực lân cận Động cơ Cát. Môi trường sống mới cho hệ động thực vật địa phương đã được tạo ra và một bãi cát lớn mới đang mang đến những cơ hội mới cho các hoạt động giải trí, đáp ứng những mong đợi ban đầu.

Tôi thắc mắc mãi về việc tìm tòi và ứng dụng của sáng kiến nầy vào bờ biển quê hương. Sau khi loại bỏ độc tài độc đảng toàn trị, chúng ta có thể tập hợp tất cả các bên liên quan để xem xét xem Động cơ Cát có thể được dùng như một giải pháp lâu dài để bảo vệ đường ven biển của chúng ta, vốn dĩ dài gấp 10 lần đường ven biển của Hòa Lan. 

Tại sao dân Hòa Lan có thể sáng tạo hơn dân mình như thế? Bạn nghĩ như thế nào?

Nguồn:

1. Climate Adapt. Sand Motor – building with nature solution to improve coastal protection along Delfland coast (the Netherlands). Accessed 12/02/2024; Available from: https://climate-adapt.eea.europa.eu/en/metadata/case-studies/sand-motor-2013-building-with-nature-solution-to-improve-coastal-protection-along-delfland-coast-the-netherlands.