Thực hiện: Viên Đăng Huy | Hiệu đính: Nguyễn Thế Phương
Chiến tranh Nga – Ukraine:
Nga cho biết tiếp tục ngăn cản nỗ lực vượt sông Dnipro của Ukraine
Nga hôm thứ bảy cho biết thủy quân lục chiến, hàng không và pháo binh đã cản trở nhiều nỗ lực của Ukraine nhằm giành được chỗ đứng ở bờ đông sông Dnipro và trên các hòn đảo ở cửa sông ở miền nam Ukraine. Ukraine trong tháng này cho biết lực lượng của họ đã vượt qua Dnipro và thiết lập một số vị thế ở bờ đông sông, mặc dù Nga cho biết họ đang tấn công các vị trí của Ukraine. Nhưng Nga cho biết các lực lượng Ukraine đang chịu thương vong nặng nề và mất thiết bị trong những nỗ lực đổ bộ lên các đảo ở Dnipro.
Xem thêm tại: Reuters, Russia says it scuppers more Ukrainian attempts to cross the Dnipro. Truy cập ngày 22/11/2023
TT Zelenskyy sa thải giám đốc quân y, kêu gọi cải cách hệ thống
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm chủ nhật đã yêu cầu những thay đổi nhanh chóng trong hoạt động của hệ thống quân y Ukraine, đồng thời tuyên bố thay thế Tư lệnh Lực lượng Y tế Lực lượng Vũ trang Thiếu tướng Tetiana Ostashchenko. Thiếu tướng Ostashchenko được thay thế bởi Thiếu tướng Anatoliy Kazmirchuk, người đứng đầu một bệnh viện quân sự ở Kyiv. Việc sa thải thiếu tướng Ostashchenko diễn ra một tuần sau khi một hãng tin Ukraine đưa tin việc sa thải bà cũng như những người khác sắp xảy ra sau khi tham vấn với các nhân viên y tế và các quan chức khác chịu trách nhiệm hỗ trợ quân đội.
Xem thêm tại: Reuters, Zelensky sacks military medical chief, urges reform of system. Truy cập ngày 21/11/2023
TT Zelenskyy cảnh báo về ‘phòng thủ khó khăn’ ở phía đông khi cái lạnh bao trùm
Tổng thống Volodymyr Zelenskyy hôm thứ tư cho biết quân đội Ukraine phải đối mặt với các hoạt động phòng thủ “khó khăn” ở các khu vực của mặt trận phía đông khi cái lạnh mùa đông khắc nghiệt đang bao trùm, nhưng các lực lượng ở miền nam vẫn đang tiến hành các hoạt động tấn công. Vào mùa đông, các chiến dịch có thể trở nên phức tạp do thời tiết lạnh, với nhiệt độ ban ngày âm 5 độ C dự kiến sẽ giảm xuống khi cuộc chiến chuyển sang giai đoạn tiêu hao.
Xem thêm tại: Reuters, Ukraine’s Zelensky warns of ‘difficult defence’ in east as cold sets in. Truy cập ngày 24/11/2023
Nga tiến hành cuộc tấn công bằng drone vào Kiyv đêm thứ hai liên tiếp
Nga đã tiếp tục một số đợt tấn công bằng drone vào Kyiv trong hai đêm thứ hai liên tiếp, đẩy mạnh các cuộc tấn công vào thủ đô Ukraine sau vài tuần tạm dừng. Lực lượng Không quân Ukraine cho biết hệ thống phòng không của họ đã phá hủy 15 trong số 20 drone cảm tử Shahed do Nga phóng trên bầu trời các khu vực Kyiv, Poltava và Cherkasy. Hôm thứ Bảy, các quan chức Ukraine cho biết tất cả drone hướng tới Kyiv đã bị phá hủy nhưng một số đã tấn công các cơ sở hạ tầng ở những nơi khác ở Ukraine.
Xem thêm tại: Reuters, Russia launches drone attack on Kyiv second night in row, Ukraine says. Truy cập ngày 20/11/2023
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin thăm Kiyv, công bố thêm viện trợ quân sự
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã công bố khoản viện trợ quân sự mới trị giá 100 triệu USD cho Ukraine trong chuyến thăm tới Kyiv hôm thứ hai. Bộ trưởng Mỹ Austin công bố gói viện trợ bao gồm các loại vũ khí như vũ khí chống tăng, máy bay đánh chặn phòng không và Hệ thống HIMARS. Một số quan chức hàng đầu Ukraine đã lên tiếng lo ngại rằng việc cung cấp viện trợ quân sự có thể trở nên ít thường xuyên hơn, phản ánh sự bất ổn ngày càng lớn về mức độ hỗ trợ cần thiết để duy trì cuộc chiến chống lại Nga khi ngân sách Ukraine năm tới ước tính thâm hụt hơn 40 tỷ USD và cần phải bù đắp.
Xem thêm tại: Reuters, US defence chief Austin visits Kyiv, announces more military aid. Truy cập ngày 22/11/2023
Chiến tranh Israel – Hamas:
Israel, Hamas đồng ý ngừng bắn, thả một số tù nhân
Israel và Hamas đã đồng ý tạm dừng cuộc chiến để có thể thả khoảng 50 người bị giam giữ ở Gaza kể từ khi nhóm vũ trang Hamas tấn công miền nam Israel vào ngày 7 tháng 10, để đổi lấy những người Palestine bị giam giữ trong các nhà tù của Israel. Văn phòng thủ tướng cho biết thỏa thuận này sẽ yêu cầu Hamas thả ít nhất 50 phụ nữ và trẻ em trong thời gian ngừng bắn kéo dài 4 ngày. Hamas xác nhận rằng 50 phụ nữ và trẻ em bị giam giữ trên lãnh thổ sẽ được trả tự do để đổi lấy việc Israel thả 150 phụ nữ và trẻ em Palestine khỏi nhà tù của Israel. Ngoài ra, Israel cũng sẽ phải dừng mọi hành động quân sự ở Gaza và cho phép hàng trăm xe tải chở viện trợ nhân đạo, y tế và nhiên liệu vào lãnh thổ.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Israel, Hamas agree to truce, paving way for some captives’ release. Truy cập ngày 23/11/2023
Quân đội Israel phơi bày đường hầm bên dưới Al Shifa được cho là nơi ẩn náu của Hamas
Quân đội Israel hôm thứ tư đã phơi bày một đường hầm được gia cố bên cạnh Bệnh viện Al Shifa ở Gaza, vốn là sở chỉ huy của các chiến binh Hamas. Theo đó, Israel cho thấy đường hầm cao khoảng hai mét, được dẫn vào qua một đường hầm ngoài trời trong khuôn viên khu phức hợp bệnh viện, nơi từng đông đúc hàng chục nghìn thường dân Palestine mà quân đội cho biết đã đóng vai trò là lá chắn sống cho Hamas. Israel từ lâu đã cáo buộc Hamas sử dụng tổ hợp bệnh viện Shifa làm trung tâm chỉ huy và kiểm soát như một phần của chiến lược rộng lớn hơn nhằm che giấu lực lượng của mình trong dân chúng.
Xem thêm tại: Reuters, Israeli army displays tunnel beneath Al Shifa it says served as Hamas hideout. Truy cập ngày 23/11/2023
Xe tăng Israel bao vây bệnh viện Indonesia ở Gaza
Xe tăng Israel đã bao vây Bệnh viện Indonesia ở phía bắc Gaza sau khi pháo kích giết chết ít nhất 12 người Palestine trong khu phức hợp. Palestine cũng cho biết cơ sở ở thị trấn Beit Lahiya phía đông bắc Gaza đã bị trúng đạn pháo. Các quan chức y tế Palestine cho biết đã có những nỗ lực để sơ tán dân thường khỏi nơi nguy hiểm trong khi bệnh viện đã tiếp nhận hàng chục người chết và bị thương trong các cuộc không kích và pháo kích cũa Israel trong đêm.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Israeli tanks besiege Gaza’s Indonesian Hospital. Truy cập ngày 21/11/2023
Lực lượng Israel đột kích Jenin, bao vây bệnh viện Ibn Sina ở Bờ Tây bị chiếm đóng
Israel đã mở một cuộc tấn công lớn vào Jenin ở bờ Tây khiến một số bệnh viện bị bao vây và ít nhất 3 người thiệt mạng trong bối cảnh các cuộc không kích ở Bờ Ta·trở nên thường xuyên hơn khi cuộc chiến ở Gaza diễn ra ác liệt. Quân đội Israel hôm thứ năm đã triển khai ít nhất 80 xe quân sự vào thành phố Jenin, đột kích vào các ngôi nhà của người Palestine và bắt giữ một số người. Ít nhất 4 bệnh viện đã bị binh lính Israel bao vây, trong đó có Bệnh viện Ibn Sina.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Israeli forces raid Jenin, surround Ibn Sina hospital in occupied West Bank. Truy cập ngày 18/11/2023
Cuộc tấn công của Israel giết chết ba nhà báo gần biên giới Lebanon
Một cuộc oanh tạc của Israel vào miền nam Lebanon đã giết chết ba nhà báo, khi tình trạng thù địch gia tăng dọc biên giới phía bắc của Israel. Kênh truyền hình Al Mayadeen TV của Lebanon cho biết hai nhân viên của họ nằm trong số các nạn nhân trong khi người thứ ba thiệt mạng là “cộng tác viên” của kênh này. Israel đã đưa kênh truyền hình Al Mayadeen vào danh sách đen vào tuần trước, cáo buộc kênh này có những nỗ lực thời chiến nhằm làm tổn hại đến lợi ích an ninh của Israelvà phục vụ các mục tiêu của kẻ thù.
Xem thêm tại: Al Jazeera, Israeli strike kills three journalists near Lebanon border. Truy cập ngày 22/11/2023
Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương:
Mỹ cam kết trang bị vũ khí cho Đài Loan sau cuộc đàm phán giữa Biden và Tập
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin hôm thứ năm đã gia hạn cam kết của Washington về việc trang bị vũ khí cho Đài Loan, gợi ý rằng Mỹ sẽ tiếp tục phát triển quan hệ quân sự với hòn đảo này ngay cả khi nối lại đối thoại với Trung Quốc. Biden và Tập đã đồng ý nối lại các cuộc đàm phán quốc phòng trong cuộc họp kéo dài 4 giờ ở California bên lề hội nghị Hợp tác Kinh tế Châu Á-Thái Bình Dương.
Xem thêm tại: Nikkei Asia, U.S. committed to arming Taiwan after Biden-Xi talks: Austin. Truy cập ngày 18/11/2023
Quân đội Nhật Bản tập trận trên hòn đảo dễ bị Trung Quốc tấn công
Thủy quân lục chiến Nhật Bản trên các phương tiện tấn công đổ bộ đã xông vào một bãi biển ở rìa Biển Hoa Đông vào chủ nhật nhằm đánh bật những kẻ xâm lược khỏi lãnh thổ mà Tokyo lo ngại là dễ bị tấn công từ Trung Quốc. Cuộc tập trận trên đảo Tokunoshima phía tây nam đã giới hạn chuỗi cuộc tập trận kéo dài 11 ngày trên toàn quốc mang tên 05JX, nhằm thể hiện sự sẵn sàng của các lực lượng trên bộ, trên biển và trên không để bảo vệ lãnh thổ và cơ sở hạ tầng của Nhật Bản, bao gồm cả các nhà máy điện hạt nhân. Không giống như nhiều bãi biển dọc chuỗi đảo phía tây nam Nhật Bản trải dài về phía Đài Loan, bãi biển ở Tokunoshima không có rạn san hô khiến các hoạt động quân sự trở nên khó khăn hơn.
Xem thêm tại: Reuters, Japanese troops drill on island seen as vulnerable to China. Truy cập ngày 20/11/2023
Tàu sân bay Mỹ Carl Vinson cập cảng Hàn Quốc
Tàu sân bay Carl Vinson của Mỹ đã cập cảng ở thành phố Busan của Hàn Quốc hôm thứ Ba, trong một động thái nhằm thể hiện khả năng răn đe mở rộng chống lại các chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên. Sự xuất hiện của tàu Carl Vinson cho thấy thế trận phòng thủ kết hợp mạnh mẽ và quyết tâm của Mỹ và Hàn sẵn sàng đáp trả các mối đe dọa hạt nhân và tên lửa ngày càng gia tăng của Triều Tiên.
Xem thêm tại: Reuters, US aircraft carrier Carl Vinson arrives in South Korea port. Truy cập ngày 22/11/2023
Triều Tiên chỉ trích việc Mỹ bán tên lửa cho Nhật Bản, Hàn Quốc
Triều Tiên hôm thứ hai lên án việc Mỹ bán vũ khí tiên tiến cho Nhật Bản và Hàn Quốc, gọi đây là hành động nguy hiểm làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và gây ra một cuộc chạy đua vũ trang mới. Lầu Năm Góc hôm thứ sáu cho biết Bộ Ngoại giao Mỹ đã phê duyệt việc bán 400 tên lửa Tomahawk cho Nhật Bản trong một thỏa thuận trị giá 2,35 tỷ USD. Mỹ gần đây cũng đã công bố phê duyệt việc bán tên lửa Sidewinder và Tên lửa tiêu chuẩn 6 Block I cho Hàn Quốc.
Xem thêm tại: Reuters, North Korea criticises potential sale of US missiles to Japan, South Korea. Truy cập ngày 20/11/2023
Triều Tiên cho biết họ đã đưa một vệ tinh do thám quân sự vào quỹ đạo trong lần thử thứ ba
Triều Tiên cho biết họ đã đưa một vệ tinh do thám lên quỹ đạo trong lần phóng thứ ba trong năm nay, thể hiện quyết tâm của nước này trong việc xây dựng hệ thống giám sát trên không gian trong bối cảnh căng thẳng kéo dài với Mỹ. Tuy nhiên, các nhà quan sát nghi ngờ liệu vệ tinh này có đủ tiên tiến để thực hiện trinh sát quân sự hay không. Cơ quan vũ trụ Triều Tiên cho biết tên lửa mang tên “Chollima-1” mới của họ đã đưa vệ tinh Malligyong-1 vào quỹ đạo một cách chính xác vào tối thứ Ba, khoảng 12 phút. Phía Hàn Quốc đã đình chỉ một phần thỏa thuận quân sự năm 2018, được gọi là Thỏa thuận quân sự toàn diện, với Triều Tiên sau khi phóng vệ tinh do thám. Việc đình chỉ một điều khoản trong thỏa thuận sẽ cho phép Hàn Quốc tăng cường giám sát quân sự dọc theo biên giới được củng cố nghiêm ngặt với Triều Tiên.
Xem thêm tại: AP, North Korea says it put a military spy satellite into orbit on third try. Truy cập ngày 23/11/2023; Reuters, South Korea boosts surveillance after North launches spy satellite. Truy cập ngày 23/11/2023
Tổng thống mới của Maldives hứa trục xuất quân nhân nước ngoài
Tổng thống mới của Maldives, Mohamed Muizzu, cho biết ông sẽ rút quân nhân nước ngoài khỏi đất nước, tái khẳng định sự ủng hộ của ông đối với việc rút một lực lượng nhỏ của Ấn Độ khỏi quần đảo Ấn Độ Dương, nơi Ấn Độ và Trung Quốc tranh giành ảnh hưởng. Tổng thống Muizzu – người được coi là thân Trung Quốc hơn người tiền nhiệm Ibrahim Mohamed Solih, người đã tìm kiếm mối quan hệ chặt chẽ hơn với Ấn Độ. Kế hoạch tranh cử của Muizzu không chỉ nhằm tăng cường quan hệ với Bắc Kinh mà còn nhằm mục đích làm suy yếu Ấn Độ bằng cách kêu gọi chấm dứt bất kỳ sự hiện diện quân sự nào của Ấn Độ ở Maldives. Ấn Độ có khoảng 75 quân nhân đồn trú ở Maldives
Xem thêm tại: Al Jazeera, New Maldives president promises to expel foreign military personnel. Truy cập ngày 18/11/2023
Ấn Độ và Úc tăng cường quan hệ quốc phòng và chiến lược
Ấn Độ và Úc dự kiến tổ chức các cuộc đàm phán tập trung vào việc tăng cường quan hệ chiến lược, quốc phòng và an ninh vào thứ Hai tại New Delhi. Ngoại trưởng Úc Penny Wong và Bộ trưởng Quốc phòng Richard Marles đã đến gặp những người đồng cấp Ấn Độ để tham dự Đối thoại 2+2 Ấn Độ-Úc lần thứ hai. Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Rajnath Singh sẽ tổ chức cuộc gặp song phương với Marles.
Xem thêm tại: AP, India and Australia set to hold talks to boost defense and strategic ties. Truy cập ngày 21/11/2023
Úc cho biết các thợ lặn hải quân của họ có thể đã bị thương do việc sử dụng sóng siêu âm ‘không an toàn’ của hải quân Trung Quốc
Canberra hôm thứ bảy cáo buộc hải quân Trung Quốc có thể gây thương tích nhẹ cho thợ lặn hải quân Úc sau khi Bắc Kinh sử dụng thiết bị phát hiện tàu ngầm. Quân đội Mỹ, Canada và Úc đã nhiều lần phàn nàn về những hành động nguy hiểm của hải quân và không quân Trung Quốc ở Tây Thái Bình Dương. Sự việc xảy ra khi các quân nhân Úc đang cố gắng gỡ lưới ra khỏi chân vịt tàu tại vùng biển quốc tế thuộc đặc quyền kinh tế của Nhật Bản. Các nhà phân tích lo ngại một vụ va chạm hoặc tai nạn khác có thể gây ra sự cố quốc tế và leo thang thành xung đột.
Xem thêm tại: AP, Australia says its navy divers were likely injured by the Chinese navy’s ‘unsafe’ use of sonar. Truy cập ngày 19/11/2023
Đông Nam Á:
Philippines tuần tra chung trên biển, trên không với quân đội Mỹ
Quân đội Philippines và Mỹ hôm thứ ba đã tiến hành tuần tra chung tại vùng biển gần Đài Loan. Cuộc tập trận sẽ bắt đầu ở đảo Mavulis, điểm cực bắc của Philippines, cách Đài Loan khoảng 100 km. Quân đội Philippines cho biết ba tàu hải quân, hai máy bay chiến đấu hạng nhẹ FA-50 và một máy bay tấn công hạng nhẹ A-29B Super Tucano sẽ tham gia, trong khi Mỹ sẽ cử một tàu tác chiến ven biển và một máy bay tuần tra, trinh sát hàng hải P8-A.
Xem thêm tại: Reuters, Philippines launches joint sea, air patrols with U.S. military. Truy cập ngày 22/11/2023
Việt Nam tăng cường mở rộng đảo ở Biển Đông
Một số nhà nghiên cứu cho biết Việt Nam đã tăng cường công việc nạo vét và chôn lấp tại quần đảo Trường Sa ở Biển Đông, tạo thêm 330 mẫu đất kể từ tháng 12 năm ngoái. Việc mở rộng gần đây của Việt Nam đáng chú ý nhất là tại Rạn san hô Barque Canada, hay còn gọi là Bãi Thuyên Chai ở Việt Nam. 210 mẫu đất đã được tạo ra trong năm qua. Báo cáo cho biết Việt Nam đã bắt đầu sử dụng máy nạo vét hút cắt để “đẩy nhanh nỗ lực nạo vét”. Vào tháng trước, Việt Nam đã bắt đầu nạo vét tại hai thực thể bổ sung, bao gồm Đá Nam và Đá Trung Tâm.
Xem thêm tại: Reuters, Vietnam ramps up South China Sea island expansion, researchers say. Truy cập ngày 18/11/2023
Quân đội Myanmar và quân nổi dậy giao tranh ở thị trấn cảng
Quân đội của Myanmar đã tiến hành các cuộc tấn công từ trên không và trên biển để chiếm lại một thị trấn cảng Pauktaw trên Vịnh Bengal khi lực lượng chính quyền phải đối mặt với cuộc tấn công ác liệt nhất từ kẻ thù của họ trong nhiều năm. Quân đội đang chiến đấu với một cuộc tấn công phối hợp được phát động vào tháng trước bởi một liên minh gồm ba nhóm nổi dậy dân tộc thiểu số, cũng như các chiến binh ủng hộ dân chủ đồng minh đã cầm vũ khí kể từ cuộc đảo chính.
Xem thêm tại: Reuters, Myanmar military, insurgents battle over port town. Truy cập ngày 18/11/2023
Châu Âu – Trung Đông – Châu Phi – Mỹ Latinh:
Nga triển khai tên lửa hạt nhân mới ở vùng Kaluga
Nga đã triển khai tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Yars mới tại căn cứ Kozelsk ở vùng Kaluga, phía tây nam Moscow. Nga mô tả tên lửa Yars, được phát triển vào những năm 2000 và có khả năng mang nhiều đầu đạn nhiệt hạch, là một trong những vũ khí mới hơn có khả năng xuyên thủng lá chắn tên lửa được Mỹ và các đồng minh sử dụng. Trung đoàn Kozelsk, nơi tên lửa mới được đưa vào hầm chứa, là đơn vị đầu tiên trong Lực lượng Tên lửa Chiến lược của Nga bắt đầu nâng cấp lên tên lửa Yars.
Xem thêm tại: Reuters, Russia deploys new nuclear missile in Kaluga region. Truy cập ngày 23/11/2023
Tổng thống Hàn Quốc sẽ nói chuyện về thương mại, công nghệ và quốc phòng trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Anh
Các nhà lãnh đạo Anh và Hàn Quốc sẽ tìm cách tăng cường quan hệ thương mại và quốc phòng giữa hai nước trong chuyến thăm cấp nhà nước tới Anh của Tổng thống Yoon Suk-yeol. Thủ tướng Rishi Sunak và Tổng thống Yoon dự kiến sẽ ký một thỏa thuận bao gồm hợp tác trong lĩnh vực quốc phòng và công nghệ, bao gồm cả trí tuệ nhân tạo. Anh cũng có kế hoạch đầu tư vào sản xuất chất bán dẫn của Hàn Quốc như một phần trong nỗ lực quốc tế nhằm đa dạng hóa nguồn cung cấp các linh kiện máy tính quan trọng. TT Yoon và Thủ tướng Sunak cũng dự kiến tăng cường hợp tác quốc phòng, bao gồm tuần tra hải quân chung để thực thi các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc đối với Triều Tiên.
Xem thêm tại: AP, South Korea’s president to talk trade, technology and defense on state visit to the UK. Truy cập ngày 22/11/2023
Pháp thử tên lửa đạn đạo tầm xa nhằm tăng cường răn đe hạt nhân
Pháp đã bắn thử thành công tên lửa đạn đạo tầm xa M51.3, nâng cao uy tín về khả năng răn đe hạt nhân của Pháp. Tên lửa M51.3 là phiên bản nâng cấp của M51, tên lửa đạn đạo chiến lược đất liền ba giai đoạn được thiết kế để phóng từ tàu ngầm của Hải quân Pháp. Tên lửa M51.3 mới, dự kiến sẽ đi vào hoạt động vào khoảng năm 2025, được phát triển bởi công ty hàng không vũ trụ ArianeGroup, một liên doanh giữa Airbus và tập đoàn quốc phòng Pháp Safran.
Xem thêm tại: Reuters, France test-fires long-range ballistic missile in bid to boost nuclear deterrence. Truy cập ngày 20/11/2023
Pakistan chỉ ra nơi ẩn náu của phiến quân Taliban ở Afghanistan, kêu gọi hành động
Bộ Ngoại giao Pakistan cho biết họ đã chuyển giao thông tin tình báo về nơi ẩn náu của phiến quân Tehrik-e Taliban Pakistan (TPP) ở Afghanistan cho chính phủ Taliban ở đó, yêu cầu chính quyền hành động chống lại điều mà Islamabad coi là một trong những mối đe dọa an ninh lớn nhất của nước này. Trong nhiều năm, Pakistan đã đổ lỗi cho Afghanistan chứa chấp các chiến binh TTP, tạo cho họ một nơi ẩn náu để tiến hành các cuộc tấn công trên đất nước này. Phía Afghanistan phủ nhận lãnh thổ của họ đang bị phiến quân sử dụng để nhắm vào các quốc gia khác.
Xem thêm tại: Nikkei Asia, Pakistan points Afghan Taliban to militant hideouts, urges action. Truy cập ngày 18/11/2023
Azerbaijan cáo buộc Pháp trang bị vũ khí cho Armenia
Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev hôm thứ ba cáo buộc Pháp tạo điều kiện cho một cuộc chiến mới ở Nam Caucasus bằng cách cung cấp vũ khí cho Armenia. Pháp tháng trước cho biết họ đã đồng ý các hợp đồng mới cung cấp thiết bị quân sự cho Armenia. Baku và Yerevan đã xảy ra hai cuộc chiến trong ba thập kỷ qua nhưng Aliyev đã giành được chiến thắng lớn vào tháng 9 khi chiếm lại vùng Karabakh của Azerbaijan. Azerbaijan hiện đang ở thế mạnh để đảm bảo một thỏa thuận hòa bình có lợi với Armenia và ngày càng có đường lối cứng rắn hơn đối với các nước phương Tây, đặc biệt là Pháp và Mỹ.
Xem thêm tại: Reuters, Azerbaijan says France laying ground for new regional war by arming Armenia. Truy cập ngày 22/11/2023
Phiến quân Houthi ở Yemen bắt giữ tàu chở hàng ở Biển Đỏ
Phiến quân Houthi ở Yemen cho biết họ đã bắt giữ một tàu chở hàng của Israel ở Biển Đỏ và cảnh báo rằng tất cả các tàu có liên quan đến Israel “sẽ trở thành mục tiêu hợp pháp của các lực lượng vũ trang”. Israel cho biết con tàu này là tàu chở hàng do Anh sở hữu và Nhật Bản điều hành, đồng thời mô tả vụ việc là một “hành động khủng bố của Iran” gây hậu quả cho an ninh hàng hải quốc tế. Lực lượng Houthi gần đây đã đe dọa nhắm mục tiêu vào các tàu của Israel trên tuyến đường thủy vì cuộc chiến của Israel với Hamas ở Dải Gaza. Iran bác bỏ tuyên bố của Israel rằng họ có liên quan đến việc phiến quân Houthi của Yemen bắt giữ một tàu chở hàng của Anh và Nhật Bản iều hành ở phía nam Biển Đỏ.
Xem thêm tại: Guardian, Yemen’s Houthi rebels seize cargo ship in Red Sea and call Israeli vessels ‘legitimate targets’. Truy cập ngày 20/11/2023; Reuters, Iran denies involvement in Red Sea ship seizure by Yemen’s Houthis. Truy cập ngày 21/11/2023
Iraq lên án cuộc không kích của Mỹ tiêu diệt chiến binh liên kết với Iran
Chính phủ Iraq lên án các cuộc không kích trong đêm của Mỹ ở phía nam Baghdad khiến 8 thành viên của nhóm vũ trang Kataib Hezbollah của Iraq liên kết với Iran, nói rằng đây là một “sự leo thang nguy hiểm”. Mỹ đã thực hiện hai loạt cuộc tấn công ở Iraq kể từ thứ Ba để đáp trả hơn 60 cuộc tấn công của lực lượng dân quân liên kết với Iran nhằm vào các lực lượng trong khu vực, đồng thời phá hủy một trung tâm hoạt động của Kataib Hezbollah và một nút chỉ huy và kiểm soát.
Xem thêm tại: Reuters, Iraq condemns US strikes that killed Iran-aligned fighters. Truy cập ngày 23/11/2023
Jordan tăng cường hiện diện quân sự dọc biên giới với Israel
Jordan hôm thứ ba cho biết quân đội đã tăng cường hiện diện dọc biên giới với Israel và cảnh báo rằng bất kỳ nỗ lực nào của Israel nhằm ép buộc người Palestine qua sông Jordan sẽ vi phạm hiệp định hòa bình với nước láng giềng. Thủ tướng Bisher Khasawneh cho biết đất nước của ông sẽ sử dụng “tất cả các biện pháp trong khả năng của mình” để ngăn chặn Israel thực hiện bất kỳ chính sách chuyển giao nào nhằm trục xuất hàng loạt người Palestine khỏi Bờ Tây. Xung đột Israel-Gaza đã làm dấy lên những lo ngại lâu dài ở Jordan, nơi sinh sống của một lượng lớn người tị nạn Palestine và con cháu của họ.
Xem thêm tại: Reuters, Jordan says it beefs up army presence along borders with Israel. Truy cập ngày 22/11/2023
Chuyên mục Phân tích:
Kế hoạch thực sự của Iran đằng sau cuộc chiến ủy nhiệm với Israel là gì?
Hamas nhận được tài trợ mua vũ khí từ Iran, nhưng Hezbollah giống một cánh tay của chính phủ Iran hơn và có năng lực quân sự lớn hơn nhiều so với Hamas. Nhưng dường như cả Iran và Hezbollah đều chưa có kế hoạch về những việc cần làm sau vụ thảm sát của Hamas vào tháng trước ở Israel. Có thể họ đã nghi ngờ rằng Hamas đang lên kế hoạch gì đó mà không biết quy mô và mức độ tàn khốc của những gì thế giới chứng kiến vào ngày 7 tháng 10.
Hezbollah là một lực lượng quân sự hùng mạnh, nhưng đây cũng là một phong trào chính trị. Sau cuộc bầu cử năm ngoái ở Lebanon, 58 trong số 128 ghế trong quốc hội Lebanon thuộc về khối ủng hộ Hezbollah, vì vậy Hezbollah phải có phản ứng phần nào trước quan điểm của người dân Lebanon. Ngoài ra, bất kỳ quyết định nào của Hezbollah nhằm mở rộng chiến tranh có thể sẽ phải được Tehran làm rõ, và hiện tại, Tehran và các lực lượng ủy nhiệm của họ ở Iraq, Lebanon, Syria và Yemen dường như muốn tiếp tục gây áp lực lên các lực lượng của Israel và Mỹ trong khu vực. Bản thân Iran dường như không làm gì để kích động thêm xung đột, trong khi lại để các lực lượng ủy nhiệm của mình làm công việc đó. Người Houthis, lực lượng kiểm soát phần lớn Yemen và được Iran hỗ trợ, đã bắn tên lửa nhưng liên tục bị đánh chặn. Hiện tại, cả Hezbollah và Israel đang trao đổi hỏa lực ăn miếng trả miếng dọc biên giới phía bắc của Israel, nhưng một cuộc chiến tranh toàn diện dường như sẽ không xảy ra. Các giáo chủ của Iran, ít nhất là về mặt tuyên truyền, có thể nhấn mạnh khả năng hủy diệt nhà nước Israel vì địa điểm linh thiêng thứ ba trong đạo Hồi, khu phức hợp Nhà thờ Hồi giáo Al Aqsa, nằm ở Jerusalem. Nhưng Iran khó có thể kích động một cuộc chiến tranh toàn diện trong khu vực với Israel, vì điều này cũng sẽ thu hút sự tham gia của Mỹ, quốc gia gần đây đã di chuyển hai nhóm tàu sân bay đến Trung Đông. Ngoài ra, các nhà lãnh đạo của chế độ thần quyền Iran đã phải đối mặt với một phong trào phản kháng đáng kể trong nước trong năm qua, phần lớn do phụ nữ chán ngấy với các quy định bắt buộc phải đeo khăn trùm đầu ở nơi công cộng, trong khi họ cũng có một nền kinh tế đang bị cản trở bởi các lệnh trừng phạt đáng kể do Mỹ áp đặt. Đồng riyal của Iran đã giảm một nửa giá trị so với đồng đô la kể từ khi phong trào biểu tình bắt đầu cách đây hơn một năm, trong khi tỷ lệ lạm phát của Iran là khoảng 40%. Nói tóm lại, người Iran có đủ vấn đề để không bắt đầu một cuộc chiến tranh với Israel được đồng minh Mỹ hậu thuẫn. Tehran thích hành động thông qua những nhóm ủy nhiệm trong khu vực, duy trì sức nóng với Israel và Mỹ, nhưng chắc chắn không phải bằng cách tăng sức nóng đó quá mức cần thiết.
Xem thêm tại: CNN, What’s Iran’s real plan in its proxy battle against Israel? Truy cập ngày 18/11/2023
Tại sao Tập cố gắng đảm bảo với Mỹ rằng ông không có kế hoạch xâm lược Đài Loan?
Trong cuộc gặp giữa với tổng thống Joe Biden vừa qua, ông Tập nói với ông Biden rằng Bắc Kinh không chuẩn bị cho một cuộc xâm lượng quy mô lớn nhằm vào Đài Loan sau khi có báo cáo cho rằng Trung Quốc đang lên kế hoạch cho một cuộc tấn công đổ bộ vào hòn đảo trong khoảng 2027 đến 2035. Các chuyên gia nói rằng ông Tập cũng nhận định rằng Đài Loan là vấn đề lớn nhất, tiềm tàng nhất và “nhạy cảm nhất” đối với quan hệ Mỹ-Trung. Những tuyên bố này cho thấy một nỗi sợ rằng sự leo thang căng thẳng tại Đài Loan sẽ nhanh chóng vượt ngoài tầm kiểm soát của ông Tập, đặc biệt trong thời điểm ông đang phải đối mặt với áp lực kinh tế trong nước. Ngoài ra, ông Tập còn phải đối mặt với các vấn đề như tỷ lệ thất nghiệp của người trẻ, chi tiêu tiêu dùng yếu, chính trị bất ổn khi Đài Loan chuẩn bị bầu cử vào năm tới. Do đó, ông Tập đã tìm cách trấn an người dân và bên ngoài rằng dù có khác biệt, nhưng ông và tổng thống Joe Biden đang hợp tác với nhau để giữ vững ổn định chính trị và thị trường.
Tân Hoa Xã đã có bài báo gợi ý rằng Trung Quốc không hề có ý định thách thức hay soán ngôi Mỹ. Thay vào đó, Trung Quốc chào đón một nước Mỹ tự tin, cởi mở, liên tục phát triển và thịnh vượng. Những lời này bác bỏ sự tách rời và thất vọng đối với các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của chính quyền Biden nhằm ngăn chặn việc chuyển giao công nghệ tiên tiến cho Trung Quốc. Khi được hỏi liệu các cuộc khủng hoảng ở Ukraine và Gaza có làm thay đổi cam kết trước đây của ông về việc bảo vệ Đài Loan khỏi bất kỳ hành động quân sự nào của Trung Quốc hay không, ông Biden đã nói rằng Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan trong bốn trường hợp khác nhau. Hơn nữa, trong khi lưu ý rằng không có thay đổi nào trong chính sách “Một Trung Quốc”, theo đó Washington thừa nhận quan điểm của Bắc Kinh rằng chỉ có một Trung Quốc, Biden không đề cập đến cam kết của Mỹ bán vũ khí phòng thủ cho Đài Loan. Lời hứa không đưa ra những tuyên bố gây tranh cãi về Đài Loan có thể là một trong những điều kiện mà Trung Quốc đặt ra để ông Tập tới San Francisco.
Xem thêm tại: CNN, Why Xi tried to assure U.S. he has no plans for Taiwan invasion? Truy cập ngày 19/11/2023
Liệu Trung Quốc có khả năng tiến hành chiến tranh không?
Mặc dù Trung Quốc đã bỏ ra hàng tỷ USD nhằm xây dựng kho vũ khí tiên tiến và hiện đại hóa quân đội, nhưng ngay cả những quan chức đứng đầu quân đội và chính phủ vẫn nghi ngờ khả năng trực chiến của PLA. Theo đó, các quan chức và chuyên gia cho rằng Trung Quốc chỉ tiến bộ ở lĩnh vực khí tài quân sự, từ tàu sân bay cho đến tên lửa siêu thanh, mà không có khả năng triển khai các khí tài này một các hiệu quả trên chiến trường, đặc biệt trong trường hợp chiến tranh kéo dài. Do đó, chiến thắng của PLA cuối cùng phụ thuộc vào khả năng hoạt động hiệu quả trên chiến trường theo thời gian.
Nhưng một số yếu tố đang chống lại PLA: Trung Quốc chưa trải qua xung đột lớn nào trong nhiều thập kỷ, quân đội có lịch sử tham nhũng và các nhánh khác nhau của lực lượng vũ trang gặp khó khăn trong việc phối hợp. Nỗi lo sợ này thể hiện rõ nhất ở việc ông Tập Cận Bình luôn lặp lại mệnh lệnh đối với PLA rằng cần phải chuẩn bị “để chiến đấu và giành chiến thắng”. Vào năm 2013, ông Tập viện dẫn “hai vô năng” nhằm ám chỉ việc PLA không thể chiến đấu trong chiến tranh hiện đại và rằng những chỉ huy của PLA vẫn chưa sẵn sàng để tiến hành chiến tranh. Chỉ trích nặng nề nhất là “năm không” bao gồm việc các sĩ quan PLA không thể phán đoán tình hình cách hiệu quả, không thể hiểu chủ ý của cấp trên, không thể đưa ra quyết định tác chiến, không thể triển khai quân và không thể giải quyết tình huống bất ngờ – những điều cần để quân đội Trung Quốc có thể kiểm soát cuộc chiến.
Mặt khác, cuộc chiến tại Ukraine là một lời cảnh tỉnh dành cho Trung Quốc về cách mà cuộc xung đột tại Đài Loan sẽ diễn ra. Theo đó, cuộc chiến đã cho thấy sự kém cỏi của Nga trong việc thực hiện chiến tranh kết hợp giữa các binh chủng với nhau. Do đó, ưu tiên hàng đầu của ông Tập lúc này là khiến cho PLA trở nên hiệu quả hơn trong chiến tranh kết hợp và cải thiện khả năng phối hợp giữa các nhánh của quân đội với nhau. Năm ngoái, ông Tập quyết định bổ nhiệm lãnh đạo mới từ hải quân và không quân đứng đầu lực lượng tên lửa có thể giúp gia tăng nỗ lực tích hợp PLA, nhưng bước đi này cũng có thể là dấu hiệu cho thấy vấn đề của lực lượng này là cố hữu. Một vấn đề nữa đó là khoảng một phần ba trong số hai triệu quân nhân của Trung Quốc là lính nghĩa vụ hai năm, có nghĩa là phần lớn lực lượng của PLA, bao gồm lực lượng tên lửa và lực lượng đổ bộ của Lục quân, liên tục giới thiệu và huấn luyện tân binh. Vào thời điểm một đơn vị đạt được sức mạnh tối đa, cũng là lúc một phần lớn nhân sự giàu kinh nghiệm hơn của đơn vị đó phải rời đi. Cuối cùng, PLA là lực lượng vũ trang của Đảng Cộng Sản, có nghĩa rằng quân đội Trung Quốc về bản chất là từ trên xuống dưới, một vấn đề khiến cho các chỉ huy của PLA không thể đưa ra quyết định nhanh chóng khi điều kiện chiến tranh thay đổi.
Xem thêm tại: Bloomberg, Can China Fight? Truy cập ngày 17/10/2023
Nước Mỹ có đang tụt hậu so với đối thủ?
Trong suốt một năm rưỡi qua, Mỹ đã khiến Nga trả một cái giá rất đắt bằng việc viện trợ Ukraine đến mức Washington có thể duy trì cạnh tranh bằng cách thắng cuộc chiến ủy nhiệm với Nga trước khi chuyển sự chú ý chính sang củng cố thế bố trí quân sự của mình tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, chiến lược này đang dần trở nên kém khả thi hơn theo thời gian khi Nga mở mặt trận mới tại Levant trong khi Bắc Kinh đang thử thách Washington tại Đông Á khi biết rõ rằng Mỹ sẽ phải chật vật đối đầu ba cuộc khủng hoảng cùng lúc.
Khi chiến tranh xảy ra, Mỹ sẽ nhận ra một số nhân tố quan trọng sẽ bất ngờ xuất hiện gây bất lợi. Trước nhất là địa lý, quân đội Mỹ hiện tại không có khả năng đọ lại hai đối thủ lớn cùng lúc. Kịch bản xấu nhất là một cuộc chiến leo thang tại ít nhất ba chiến trường xa xôi, tham chiến bởi một quân đội Mỹ mỏng manh cùng với các đồng minh được trang bị kém, hầu hết không thể tự vệ trước các cường quốc công nghiệp lớn bằng quyết tâm, nguồn lực và sự tàn nhẫn. Mỹ đã từng tham gia các cuộc chiến tranh đa mặt trận trước đây. Nhưng trong các cuộc xung đột đó, Mỹ luôn có khả năng vượt trội hơn đối thủ. Điều đó không còn đúng nữa: Hải quân Trung Quốc đã lớn hơn của Mỹ về số lượng tàu. Một bất lợi liên quan là tiền bạc. Trong các cuộc xung đột trước đây, Washington có thể dễ dàng chi tiêu nhiều hơn đối thủ. Trong Thế chiến thứ hai, tỷ lệ nợ quốc gia trên GDP của Mỹ gần như tăng gấp đôi, từ 61% GDP lên 113%. Ngược lại, ngày nay Mỹ sẽ bước vào một cuộc xung đột với khoản nợ đã vượt quá 100% GDP.
Một cuộc xung đột toàn cầu sẽ mang đến những mối nguy hiểm khác. Hai đối thủ của Mỹ – Nga và Iran – là những nhà sản xuất dầu lớn. Việc đóng cửa eo biển Hormuz kéo dài trong bối cảnh xung đột ở Trung Đông lan rộng hơn có thể đẩy giá dầu vượt quá 100 USD/thùng, làm tăng đáng kể áp lực lạm phát. Trung Quốc là chủ nợ lớn của Mỹ và việc Bắc Kinh bán tháo liên tục có thể làm tăng lãi suất trái phiếu Mỹ và gây thêm căng thẳng cho nền kinh tế. Cuối cùng là chi phí về con người, một số lượng lớn quân nhân Mỹ có thể sẽ chết. Một số đối thủ của Mỹ có năng lực hạt nhân và thông thường có thể vươn tới lãnh thổ Mỹ; những nước khác có khả năng truyền cảm hứng hoặc chỉ đạo các cuộc tấn công khủng bố kiểu Hamas trên đất Mỹ. Ưu tiên trước mắt của Mỹ là đảm bảo rằng Ukraine, Israel và Đài Loan có vũ khí mà họ cần để tự vệ. Điều đó sẽ không thể thực hiện được trừ khi Mỹ có được nền tảng công nghiệp-quốc phòng ổn định. Rõ ràng là Washington sẽ phải tăng chi tiêu quốc phòng để nhận được sự ủng hộ rộng rãi của người dân. Các đồng minh của Mỹ cũng sẽ phải nghiêm túc hơn về vấn đề an ninh và thực hiện cam kết chi ít nhất 2% GDP cho quốc phòng.
Xem thêm tại: Foreign Policy, America Is a Heartbeat Away From a War It Could Lose. Truy cập ngày 17/11/2023
Kỷ nguyên thống trị hoàn toàn của tàu ngầm Mỹ đối với Trung Quốc sắp kết thúc?
Trung Quốc đang thu hẹp khoảng cách lớn nhất với Mỹ về công nghệ tàu ngầm và khả năng phát hiện dưới nước. Vào đầu năm, Trung Quốc hạ thủy một tàu ngầm hạt nhân tấn công sử dụng hệ thống đẩy bằng bơm phản lực thay cho cánh quạt, được trang bị công nghệ giảm tiếng ồn vốn chỉ có trên các tàu ngầm mới nhất của Mỹ. Ngoài ra, Trung Quốc cũng đã gần hoàn thành hệ thống mạng lưới “vạn lý trường thành dưới nước” nhằm củng cố khả năng phát hiện tàu ngầm địch tại Biển Đông và các vùng khác xung quanh bờ biển nước này. Sự phát triển của mạng lưới cảm biến dưới nước của Trung Quốc có nghĩa là các tàu ngầm Mỹ không còn có thể chỉ dựa vào khả năng tàng hình của mình để tránh bị phát hiện ở Biển Đông và các khu vực khác gần Trung Quốc lục địa. Ngoài ra, PLA cũng đang cải thiện khả năng phát hiện tàu ngầm bằng cách sử dụng thêm máy bay và trực thăng tuần tra nhận dữ liệu sóng âm từ các phao biển.
Trong những năm gần đây, Bắc Kinh cũng đã nhanh chóng mở rộng hạm đội của mình. Mặc dù số lượng tàu của Trung Quốc đã vượt qua Mỹ, nhưng tàu Trung Quốc nhìn chung vẫn nhỏ và không phức tạp như của Mỹ. Mặt khác, Trung Quốc đã triển khai tên lửa mới trên các tàu ngầm tên lửa đạn đạo có khả năng tấn công vào sâu trong lãnh thổ Mỹ trong khi vẫn ở gần Trung Quốc. Tuy nhiên, khả năng Trung Quốc sẽ sớm bắt kịp Mỹ về công nghệ tàu ngầm là không cao. Các tàu ngầm tấn công lớp Virginia mới nhất của Mỹ và các tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo lớp Columbia theo kế hoạch đi trước khả năng của Trung Quốc một thế hệ về công nghệ giảm tiếng ồn, động cơ đẩy, hệ thống vũ khí và các lĩnh vực khác. Nhưng Trung Quốc không nhất thiết phải sánh ngang với năng lực của Mỹ. Bằng cách chế tạo các tàu ngầm khó bị phát hiện hơn nhiều và sản xuất chúng trên quy mô lớn, nước này có thể tiêu tốn nhiều nguồn lực mà quân đội Mỹ sử dụng để theo dõi chúng. Những tiến bộ gần đây của Trung Quốc cũng cho thấy sự thiếu hụt hạm đội tàu ngầm của Mỹ mà Mỹ đang phải đối mặt. Hải quân đã bắt đầu điều động nhiều tàu ngầm hơn đến khu vực châu Á-Thái Bình Dương và cho biết họ cần 66 tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân để đáp ứng các nhiệm vụ toàn cầu. Mỹ có 67 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, nhưng chỉ có 49 trong số đó là tàu ngầm tấn công, do hoạt động chế tạo bị suy giảm sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc. Hạm đội tàu ngầm tấn công của Mỹ được dự báo sẽ giảm xuống còn 46 chiếc vào năm 2030 khi các tàu ngầm cũ nghỉ hưu, trước khi phục hồi lên 50 chiếc vào năm 2036 nếu đạt được tốc độ đóng hai tàu ngầm hàng năm, tăng từ tỷ lệ hiện tại là 1,2. Trung Quốc hiện có 6 tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân. Carlson, cựu sĩ quan Hải quân Hoa Kỳ, dự đoán rằng một khi Trung Quốc quyết định chọn các thiết kế mới, tỷ lệ đóng mới của nước này có thể gấp ba lần Mỹ.
Xem thêm tại: WSJ, The Era of Total U.S. Submarine Dominance Over China Is Ending. Truy cập ngày 21/11/2023
Đã đến lúc Nhật tham gia AUKUS?
Anh đang đề xuất Nhật Bản cùng với Hàn Quốc tham gia vào một thỏa thuận hợp tác quốc phòng với trọng tâm là Srand B, cột trụ thứ hai (Pillar 2). Pillar 2 của AUKUS chỉ định hợp tác trong tám lĩnh vực năng lực nâng cao gồm: hệ thống tự hành dưới nước, công nghệ lượng tử, AI, mạng nâng cao, vũ khí siêu thanh, chiến tranh điện từ, sáng tạo và chia sẻ tình báo. Những lĩnh vực này rất quan trọng trong việc củng cố khả năng răn đe tích hợp của các đồng minh của Mỹ tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, bao gồm Nhật Bản. Nhật Bản đã ký các thỏa thuận quốc phòng trong trong lĩnh vực nghiên cứu và phát triển với Mỹ, Anh và Úc. Tuy nhiên, các thỏa thuận này chỉ nhấn mạnh vào công nghệ cơ bản chứ không phải là danh sách các năng lực ưu tiên. Ngoài ra, Tokyo, vốn sở hữu năng lực công nghệ cao, cần phải hợp tác với các đồng minh của mình và huy động năng lực nhằm chuẩn bị cho một cuộc chạy đua đường dài cho vị trí dẫn đầu về công nghệ. Thêm vào đó, sự suy thoái sức mạnh kinh tế của Nhật Bản cũng sẽ kéo theo sự suy thoái trong việc đầu tư vào khoa học và công nghệ trong tương lai.
Hợp tác thông qua Pillar 2 mở rộng sẽ cho phép các thành viên hoàn thiện những thiếu sót về năng lực và kinh tế của nhau. Nhật Bản gia nhập AUKUS sẽ thúc đẩy quá trình quốc tế hóa nền công nghiệp quốc phòng Nhật Bản. Hiện tại, Tokyo đang trải qua những thay đổi lớn, bao gồm việc nới lỏng các giới hạn trong việc chuyển giao trang thiết bị quốc phòng và thúc đẩy xuất khẩu. Do đó, tăng cường mối quan hệ giữa ngành công nghiệp quốc phòng Nhật Bản và các thành viên AUKUS là cơ hội tốt để nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Nhật Bản.
Tuy nhiên, trước khi tham gia vào AUKUS thì Nhật Bản phải vượt qua một số thử thách. Thử thách quan trọng nhất là sự thiếu hụt một hệ thống miễn trừ an ninh (security-clearance) tương xứng khi ngoài quốc phòng, ngoại giao, chống gián điệp, và chống khủng bố, Tokyo vẫn chưa có hệ thống này ở lĩnh vực kinh tế và công nghệ. Ngoài ra, Nhật Bản đang phấn đấu trở thành nước xuất khẩu vũ khí lớn như Mỹ, Anh nên có những lo ngại về xung đột lợi ích tiềm ẩn. Trụ cột Pillar 1 của AUKUS gợi nhớ đến những nỗ lực của Nhật Bản trong việc bán các tàu ngầm chạy bằng năng lượng thông thường cho Australia vào năm 2015. Nhưng xét đến thời điểm cần có khả năng răn đe hiệu quả tại khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, đây không phải là lúc cho các xung đột thương mại. Nhật Bản nên chấp nhận sự phân công lao động trong khuôn khổ AUKUS mở rộng. Cuối cùng, do tính chất định hướng quân sự của AUKUS, việc Nhật Bản gia nhập AUKUS sẽ báo hiệu cho Trung Quốc rằng nước này là một phần của mạng lưới ‘răn đe tổng hợp’ mà Mỹ thúc đẩy.
Xem thêm tại: ASPI, Now is the time for Japan to join AUKUS. Truy cập ngày 24/11/2023
https://nghiencuuquocte.org/2023/11/24
Không có nhận xét nào