Phạm Nguyên Trường
Tháng 9/2023
Trích từ trang 223 đến trang 231 tác phẩm Phân biệt thật giả
Những người chỉ trích không thể mô tả chính xác sự thật về nước Mỹ, vì cho đến mãi thời gian rất gần đây người ta vẫn chưa thể xác định chính xác sự thật thực sự là gì. Nếu không đặt vấn đề rằng, biểu hiện không phải là bản chất thì các đánh giá của xã hội vẫn phản ánh các định vị, vốn là kết quả của tính nhị nguyên. Những thành kiến của bản ngã tự động xác định những gì nó quan sát được là đúng. Tương tự, trước khi phát hiện ra tia X, cộng hưởng từ hoặc công thức máu, các bác sĩ lâm sàng thường chẩn đoán không chính xác, vì thiếu các công cụ đó và không có công nghệ hiện đại.
Mỹ là chủ đề nghiên cứu cực kỳ ấn tượng, và nghiên cứu ý thức là một phương pháp hoàn toàn mới trong xem xét và phân tích, tương tự như X-quang, nó cho thấy những nền tảng tiềm ẩn của cả điểm yếu và điểm mạnh của đất nước này. Nghiên cứu có thể bắt đầu với một số sự kiện không thể chối cãi được và có thể kiểm chứng được về mặt thống kê, rồi lấy đó làm cơ sở để tiếp tục theo đuổi cuộc điều tra.
Mỹ là chế độ nhân tài trị dân chủ, cộng hòa hiến định và hiện là quốc gia hùng mạnh nhất thế giới. Nước này có thu nhập bình quân đầu người khá cao, người dân có tình trạng sức khỏe tương đối tốt, tuổi thọ cao, tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh thấp, năng suất lao động tính theo giờ khá cao và sản lượng hàng hóa hoặc dịch vụ đều cao, tất cả đều diễn ra trong nền kinh tế tự do, trong đó mỗi cá nhân đều được hưởng quyền tự do và có các mạng lưới an sinh nâng đỡ ngay từ tầng kinh tế thấp nhất. Lòng nhân từ của nó, cả với tư cách một quốc gia (mỗi năm viện trợ nước ngoài 59 tỷ đô la) lẫn tư cách cá nhân, vượt xa bất kỳ quốc gia nào khác và chưa từng có trong lịch sử. (Nước Mỹ cung cấp tới 40% hoạt động từ thiện của thế giới). Viện trợ của chính phủ Hoa Kỳ được bổ sung bằng những khoản đóng góp to lớn từ các cá nhân, cũng như hầu hết các tập đoàn lớn, chẳng hạn như Pfizer, Coca Cola, Exxon, Citigroup, Quỹ Gates, Chuỗi phòng thí nghiệm Abbott, Johnson & Johnson, Nike, General Electric, First Data, PepsiCo, Marriott, Starbucks và nhiều công ty khác (Regan, 31/12/04). Mỹ là nước tha thứ cho những kẻ thù cũ của mình và sau đó tự nguyện giúp họ xây dựng lại đất nước, điều này thể hiện qua việc các công dân Hoa Kỳ hy sinh thành quả lao động của mình để đóng thuế. Mỹ cho phép tự do thực hành tôn giáo, và đồng thời, tự do không theo tôn giáo. Mọi người đều được bầu cử một cách bình đẳng, văn chương và các phương tiện truyền thông không bị chính phủ kiểm duyệt.
Ngoài ra, quyền tự do ngôn luận đạt mức độ chưa từng có. Của cải của những người Mỹ trung bình vượt xa sức tưởng tượng thậm chí là hoang đường nhất của các nền văn hóa khác (68% các gia đình có nhà riêng). Trong khi đó có những quốc gia mà người ta phải làm việc suốt ngày với mức lương chưa tới 1 đô la một ngày. 67% dân số thế giới sống với thu nhập tương đương 2 đô la Mỹ hoặc ít hơn mỗi ngày. Giáo dục có mặt ở khắp nơi, dành cho tất cả mọi người, và thuế mà người dân đóng hỗ trợ cho việc giáo dục những đứa trẻ thậm chí không phải là con của họ.
Nước Mỹ cũng có tỷ lệ người biết chữ rất cao, và giáo dục công lập là toàn diện, miễn phí và phổ biến rộng rãi, không cần thủ tục. Có rất nhiều thư viện, viện bảo tàng và phòng trưng bày nghệ thuật, cũng như rất nhiều các khu giải trí, công viên, sân chơi, hồ bơi, thủy cung và cung thiên văn. Ngay cả những công dân nghèo khó nhất cũng có thể tiếp cận với thành quả của khối tài sản mà ngay cả những ông vua vĩ đại nhất trước đây cũng không có được.
Kỹ thuật chăm sóc sức khỏe có chất lượng cao đến mức công dân từ các quốc gia khác, kể cả những người cầm quyền ở các xứ đó, đang đổ xô đến đất nước này vì trình độ chuyên môn y tế cao cấp của nó. Tuy nhiên, khoảng một phần ba người Mỹ dưới 64 tuổi không có bảo hiểm y tế (82 triệu người, tính đến tháng 6 năm 2004), và một tỷ lệ tương tự cũng không có bảo hiểm nhân thọ, cũng như không có di chúc hợp pháp. Do chi phí gia tăng, các lợi ích y tế đang bị các nhà tuyển dụng cắt giảm, vì họ đang ở trong cuộc cạnh tranh trên toàn thế giới với các quốc gia có chi phí lao động thấp hơn hẳn, vì ở những nước đó không chỉ có mức lương thấp hơn mà còn không có các khoản phúc lợi làm tăng chi phí. Bảo hiểm y tế thường là một quyết định tài chính chứ không phải quyết định liên quan đến sức khỏe, và đáng chú ý là ngay cả những người nhập cư bất hợp pháp cũng được tiếp cận với chăm sóc y tế giống như người nghèo thông qua nhiều chương trình được tài trợ công khai. Các loại dược phẩm được sản xuất ở Hoa Kỳ lan tràn khắp thế giới mà không bên nào khác phải góp của vào số tiền hàng triệu đô la để phát triển một loại thuốc mới (hiện nay là 7 triệu đô la). Các nước khác, được biên giới quốc gia che chở, sau đó sao chép kết quả của những công trình nghiên cứu này và bán phá giá vào thị trường Hoa Kỳ.
Chi phí chăm sóc sức khỏe ở Hoa Kỳ là cao nhất thế giới và đang tăng lên do các yêu cầu từ tầng tầng lớp lớp quản lý hành chính và luật pháp ngày một chồng chất. Các quy định về chăm sóc sức khỏe tiêu tốn 256 tỷ đôla Mỹ mỗi năm, với tỷ lệ chi phí/lợi ích là 2/1 và khiến ít nhất bảy triệu người Mỹ phải từ bỏ hệ thống chăm sóc sức khỏe. Các quy định của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm tiêu tốn 49 tỷ đô la mỗi năm, nhưng chỉ cung cấp được 7 tỷ đô la lợi ích.
Hệ thống trách nhiệm y tế tiêu tốn 114 tỷ đô la nhưng chỉ cung cấp được 33 tỷ đô la lợi ích. Các quy tắc bảo hiểm bắt buộc tiêu tốn 15 tỷ đô la nhưng chỉ cung cấp được 13 tỷ đô la lợi ích (Arizona Medical Journal, 2004). Bảo hiểm cho sai sót của bác sỹ cũng làm tăng phí dịch vụ y tế, trong khi tiền công trả cho bác sĩ trên thực tế chỉ vừa vặn theo kịp lạm phát và mới bằng 10% chi phí thực tế. Cái làm tăng chi phí chăm sóc sức khỏe không phải là chi phí thực tế cho bảo hiểm do sai sót của bác sỹ mà là môi trường kiện tụng của ngành này, trong đó luật về vi phạm trách nhiệm dân sự khuyến khích người ta kiện tụng trong một xã hội ngày càng tự cho mình có nhiều “quyền” và hoạt động ngày càng phù hợp với mô hình nạn nhân/thủ phạm; bộ luật này cũng là nguyên nhân khiến cho Lodmell và Lodmell viết tác phẩm The Lawsuit Lottery (tạm dịch: Ngành xổ số kiện tụng - 2004). Thực trạng như thế làm cho người ta có kỳ vọng không thực tế là kết quả lúc nào cũng tối ưu, và nếu ai đó chết vì bệnh hiểm nghèo thì đấy phải là lỗi của người nào đó, v.v. Nó còn dẫn đến việc bác sĩ chữa bệnh theo lối phòng thủ, chẳng hạn như họ chỉ định đủ thứ xét nghiệm đắt tiền và làm đi làm lại các thủ tục (ví dụ, chụp cộng hưởng từ giá 3.000 đôla chứ không chụp X-quang giá chỉ 100 đô la, v.v.)
Nghiên cứu nhận thức chỉ ra rằng chỉ có khoảng 4,0% những người ở dưới đáy xã hội là có điểm hiệu chỉnh trên 200, còn phần lớn có điểm hiệu chỉnh cực kỳ thấp - thực ra là dưới 100 (Thờ ơ). Những người thực sự “thất cơ lỡ vận” vướng vào ma túy, nhà tù, tội phạm, nghèo đói, tàn bạo và không quan tâm đến người khác. Họ sống chủ yếu bằng thái độ đổ lỗi cho người khác, tự bao biện, và các cơ chế của bản ngã khiến cho họ tự làm mình yếu đi.
Khoảng 3,0 đến 4,0% dân số nói chung đang ở trong nhà giam, nhà tù hoặc bị án treo, và trong nhóm tiểu văn hóa này tầng ý thức trung bình là từ 40 đến 50. Nhóm người hay tái phạm này có đặc điểm là nghiện ngập, phạm tội và rối loạn nhân cách, trong đó có tỷ lệ khá lớn những người thái nhân cách với khu vực vỏ não trước trán phát triển kém thấy rõ do di truyền. Một số đặc điểm quan trọng của những người có vấn đề là họ không có khả năng kiểm soát những cơn bốc đồng hoặc trì hoãn việc làm cho mình hài lòng, không học được kinh nghiệm, không tôn trọng thẩm quyền và quyền của người khác và không lường trước được hậu quả. Sự thiếu động lực và thái độ chống lại quá trình điều trị hoặc tái tạo động lực của họ là do cốt lõi cứng đầu cứng cổ của thái độ ái kỷ thái quá, tự cho mình là trung tâm.
Từ các thảo luận và dữ liệu đã trình bày, rõ ràng là thất bại về mặt xã hội của các cá nhân hoặc nhóm người nào đó không phải do “nguyên nhân” bên ngoài, chẳng hạn như chủng tộc, nền chính trị hay xã hội Mỹ (tức là hệ hình Newton hạn chế), mà đó là hệ quả của hiệu ứng trường. Nội dung của trường này là hệ quả của chính đặc tính của trường (ví dụ, nguyên tắc “cửa sổ vỡ[1]). Cũng giống như nồi của đầu bếp có thể cuốn hút muối và tiêu, cà rốt, khoai tây, cà chua, thịt bò và thịt gà ăn dở, trường năng lượng thấp cũng thu hút ma túy, bạo lực, bệnh tật, suy dinh dưỡng, nghèo đói, bạo lực, nhà tù, ma túy, rượu và tình trạng bẩn thỉu. “Nồi nấu” trường năng lượng tiêu cực có sức hút đối với các nguyên liệu. Cà rốt không làm cho chút khoai tây bám vào nồi, muối và hạt tiêu cũng không làm cho mẩu thịt gà bám vào hay làm cho nước sôi. Nguồn gốc của hiện tượng là ở bên trong, thuộc về bản chất và mang tính bẩm sinh chứ không phải ngoại sinh, không phải là hệ quả của những thứ bên ngoài. Không ai “làm cho” người nào đó vứt rác ra đường, mẩu rác đó tự nó là dấu hiệu quan trọng cho thấy chân tướng của sự việc.
Tương quan giữ tầng ý thức và các vấn đề xã hội
Có thể thấy rằng mặt trái ở đây không phải là do văn hóa, kinh tế hay quốc gia nói chung của Mỹ “gây ra” mà là hệ quả tự động của chính toàn thể người dân, vốn đại diện cho toàn bộ quá trình tiến hóa của ý thức con người ở tất cả các nước. Cho dù dường như là “công bằng” hay không “công bằng” (xem phần cuối của chương này), mỗi yếu tố chỉ là “cái đang là” như một biểu hiện của tiềm năng riêng của nó trong một bối cảnh và thời điểm nhất định.
Theo Cục điều tra dân số Hoa Kỳ (tháng 8 năm 2004), nghèo đói là điều kiện sống của khoảng 12,5%, hay 35,9 triệu người Mỹ (trong tổng số 300 triệu dân). Mức độ nghèo đói này được xác định dựa trên định nghĩa của bộ máy quản lý hành chính quan liêu. Tỷ lệ nghèo đói tính theo phần trăm sẽ gia tăng nếu họ tăng ngưỡng thu nhập ở mức nghèo và giảm đi nếu họ giảm ngưỡng thu nhập ở mức nghèo. “Tầng nghèo” ở Hoa Kỳ cao hơn thu nhập của 90% dân chúng các nước nghèo hơn.
Thu nhập trung bình của một hộ gia đình ở Hoa Kỳ là 43.318 đô la. Người nghèo ở Mỹ có ô tô hoặc phương tiện giao thông công cộng, tủ lạnh, đài, hệ thống cấp và thoát nước, nước sạch, điện, hỗ trợ y tế, phúc lợi, cấp cứu và cảnh sát, v.v., người nghèo ở các nền văn hóa khác không tiếp cận được với tất cả những thứ vừa nói. Các vấn đề cơ bản phản ánh năng lượng tiêu cực ở đầu vào, vốn có ảnh hưởng chung đến tác động của trường tổng thể. Thay đổi lớn, đầy kịch tính diễn ra bên dưới tầng ý thức 200 có vai trò quan trọng về mặt xã hội học. Tỷ lệ thất nghiệp nhảy một bước từ 8,0 lên 50%; nghèo đói leo thang từ 1,5 lên 22%; hạnh phúc giảm từ 60 xuống còn 15%, và tội phạm tăng vọt từ 9 lên 50%.
Có thể lập ra các biểu đồ tương quan tương tự để chỉ ra mô thức gần như giống hệt nhau giữa tỷ lệ phần trăm của mỗi tầng ý thức với tỷ lệ mắc bệnh về thể chất, rối loạn tâm thần, nạn nhân của tội phạm, tai nạn ô tô, bảo hiểm y tế, tỷ lệ mắc bệnh AIDS và bệnh lây qua đường tình dục, tỷ lệ người bị bắt giữ, bạo lực gia đình, lạm dụng trẻ em, đi tù, tỷ lệ sinh, thành viên băng đảng, tiếp xúc với phương tiện truyền thông bạo lực, ma túy và thời gian trẻ em xem truyền hình. Mỗi tuần, một đứa trẻ thường xem ít nhất hai mươi tám giờ chương trình truyền hình cấp thấp, xem hơn tám nghìn vụ giết người khi mới đang học tiểu học (Winik, 2004). Trong 75% các câu chuyện giết người, kẻ giết người không bị bắt và bỏ đi, không hề ăn năn và thường đi kèm hình ảnh anh hùng được thổi phồng lên, cùng với vẻ tàn bạo, báng bổ, tục tĩu, và những hình ảnh tình dục gây ấn tượng mạnh.
Trong khi công chúng tập trung chú ý vào các vấn đề kinh tế - xã hội của các khu dân cư trong thành phố, thì những khiếm khuyết tương tự cũng có thể thấy ở những vùng nửa quê nửa tỉnh. Báo chí của các thị trấn nhỏ phản ánh cùng các vấn đề đang diễn ra một cách phổ biến ở các thành phố lớn. Báo cáo của Tòa án (Court Report, tháng 7 năm 2004) cho hay một thị trấn điển hình với số dân vài nghìn người (trong một tuần) có hai mươi bảy vụ bắt giữ vì các hành vi gây rối trật tự, phạm pháp, say xỉn, lái xe mà không có bằng hoặc bị đình chỉ bằng lái, bạo lực gia đình, lái xe trong tình trạng say xỉn hoặc không có bảo hiểm, v.v ... Nói chung, những người vi phạm luật pháp có điểm hiệu chỉnh 185, họ thường tái phạm và thiếu trách nhiệm cá nhân.
Trong các hệ thống không có tự do kinh doanh, tỷ lệ đói nghèo thực sự cao hơn rất nhiều. Tự do đưa đến một mức độ rủi ro nhất định, nhưng rủi ro buộc người ta phải nỗ lực và dám nghĩ dám làm. Ngược lại, các cộng đồng phúc lợi tự mãn hơn và ít đổi mới hơn, vì chính phủ chịu trách nhiệm về sự tồn tại của họ
Sức mạnh của nước Mỹ
Cả người bi quan và người lạc quan đều buồn bã nhận xét rằng cuộc sống của con người trần thế không phải là hoàn toàn tốt đẹp và cũng không phải là thiên đường, và người có suy nghĩ kết luận rằng, nó dường như là khu vực để tiến hành thí nghiệm, để chuẩn bị cho công việc mới, hoặc là trường học dạy cho người ta về cơ hội, nó cung cấp cho họ một tiềm năng gần như vô hạn cho quá trình phát triển cá nhân và tâm linh. Để hiểu được cái dường như là sự bất bình đẳng trong đời sống của con người, quan trọng là phải nhớ rằng, ngay từ khi mới chào đời mỗi người đã có một tầng ý thức có thể hiệu chỉnh và toàn bộ hành trình của con tàu đã xuất hiện trên la bàn.
Mặc dù có những hạn chế, xã hội Mỹ vẫn có điểm hiệu chỉnh 421, cao hơn bất kỳ quốc gia nào khác trên thế giới. Chính nền tảng và cơ cấu của chính phủ xuất phát từ những lý tưởng cao cả nhất. Chế độ dân chủ (thực ra là nước cộng hòa hiến định) có điểm hiệu chỉnh cao hơn bất kỳ hình thức chính phủ thịnh hành nào khác (điểm hiệu chỉnh 410); tuy nhiên, nó không phải là hoàn hảo mà chỉ ở tầng chính trực, thành ý và trách nhiệm giải trình tương đối cao. Quyền lực của chính phủ là do sự ưng thuận tự do của người bị cai trị, điều này tự thân nó khác hẳn với các chính phủ chỉ dựa vào vũ lực và không có sự ưng thuận tự do của người dân. Quan điểm tích cực về nước Mỹ không phải mang tính lạc quan, mà chỉ đơn giản là cái nhìn thực tế.
Sự vĩ đại có một không hai của nước Mỹ là nội dung chính của tác phẩm Nền dân trị Mỹ của de Tocqueville (1835; điểm hiệu chỉnh 455) và từ đó đã được nhiều nhà tư tưởng và chính khách kế tiếp nhau chứng thực. Hillary Clinton từng tuyên bố: “Mỹ là đất nước vĩ đại nhất mà thế giới từng thấy” (TV News, New York, ngày 21 tháng 6 năm 2004). Chủ đề này được tiếp tục trong Định nghĩa nước Mỹ, là chủ đề của một số đặc biệt của tờ U. S. News & World Report (tháng 6 năm 2004).
Việc hiệu chỉnh các tầng sự thật và các tầng ý thức có tính thực dụng cao. Nó giúp tiết kiệm thời gian và công sức nhằm tìm hiểu các hiện tượng bằng cách cắt bỏ tất cả những gì mang tính khoa trương hình thức và nhanh chóng đi vào cốt lõi của một vấn đề. Điểm hiệu chỉnh giống như một bức ảnh chụp nhanh, nắm bắt được bản chất của một vấn đề. Tầng đã hiệu chỉnh tiết lộ một cách ngắn gọn và dễ hiểu cái thực sự đang là.
Kinh tế Hoa Kỳ
Đây là “người khổng lồ” mà đô đốc Yamamoto đã vô cùng hối hận vì trót đánh thức khi ông tấn công Trân Châu Cảng. Hóa ra nó là kẻ thù đáng gờm vì nền công nghiệp Mỹ có lẽ đã chứng tỏ nó là bất khả chiến bại. Nền kinh tế Mỹ, sản phẩm của kinh doanh tự do và vốn tài chính, hóa ra lại là bức tường thành và pháo đài của tự do mà thế giới tự do được hưởng cho đến ngày nay. Vì một nền kinh tế rộng lớn không thể xuất hiện mà không có vốn nên rất đáng để tìm hiểu xem bản chất của vốn là gì.
Quan niệm chung cho rằng vốn có nghĩa là của cải hoặc tiền trong ngân hàng. Người ta không nhận ra rằng nguồn gốc đích thực của vốn là khả năng sáng tạo của tâm trí, dẫn đến hệ quả tất yếu là tích lũy tiền bạc, hoặc tích lũy tiền bạc là kết quả tự động của sáng tạo, thiên tài, cảm hứng, cống hiến, làm việc chăm chỉ, tính chính trực, làm việc đến kiệt sức và nỗ lực, cũng như kỷ luật và sự tháo vát. Một ý tưởng tuyệt vời duy nhất (ví dụ, điện của Edison) có thể, và thực sự, tạo ra nhiều của cải hơn tổng sản phẩm của nền kinh tế của tất cả các quốc gia. Những thành tựu to lớn của nước Mỹ được ghi lại đầy đủ trong tác phẩm Họ đã tạo ra nước Mỹ (They Made America - Evans, 2004).
[1] Nguyên tắc “Cửa sổ vỡ” (The Broken Window Principle) nói rằng nếu một chiếc cửa sổ bị phá hỏng, vỡ vụn mà cứ để vậy không sửa chữa thì những người đi ngang qua sẽ kết luận rằng không ai quan tâm và không ai chịu trách nhiệm trước hiện trạng này. Rồi không lâu sau, nhiều cánh cửa sổ khác sẽ bị đập vỡ, dần dà ý thức về sự vô chủ, hỗn loạn sẽ lan rộng - ND.
http://phamnguyentruong.blogspot.com/2023/09/khao-sat-nuoc-my-at-nuoc.html
Không có nhận xét nào