Phi trường, cảng Mekong mới ở Lào ...

 Phi trường, cảng Mekong mới ở Lào có thể chuyển thu nhập đến Trung Hoa, các viên chức nói.

(New airport, Mekong port in Laos could divert revenue to China, officials say)

Sidney Khotpanya – Bình Yên Đông lược dịch

RFA Lao – 18 August 2023

28/8/2023

Sòng bài Blue Shield điều hành bởi Kings Romans Group nằm trong đặc khu kinh tế Tam giác Vàng trên bờ sông Mekong năm 2016.

Cư dân trong tỉnh Bokeo lo ngại rằng một phi trường và cảng sông Mekong sự trù hoàn tất vào đầu năm tới sẽ chuyển thu nhập thuế quan vào tay người Trung Hoa và mở thêm vùng cho việc buôn lậu và các tội phạm khác mà chánh quyền không thể - hay không muốn – kiểm soát.

Một phúc trình mới của Nhóm Khủng hoảng Quốc tế kêu gọi cho một “đường lối khu vực được phối hợp” – kể cả qua việc thi hành luật lệ và cai quản – để chống lại ảnh hưởng bên ngoài mà các doanh nghiệp lậu có trong đặc khu kinh tế, hay SEZ, Tam giác Vàng ở Bokeo và ngang qua sông trong tiểu bang Shan của Myanmar.

Chánh phủ Lào có thể mất thu nhập thuế quan, thuế và phí nhập cảnh cho các nhà đầu tư Trung Hoa có một chuyển nhượng đất 99 năm ở Bokeo nơi một phi trường và một cảng sông đang được xây cất, theo một viên chức giao thông của Lào, cũng như những người được phỏng vấn trong bài nầy, từ chối được nêu tên vì họ không có quyền nói chuyện với truyền thông.

“Người dân lo ngại về các cảng vì [họ nằm trên đất] được bán cho các nhà đầu tư Trung Hoa,” một viên chức nói với RFA Lao.  “Người dân Lào không được gì từ việc chuyển nhượng.  Dân làng sẽ phải trả tiền để sử dụng những cảng nầy trong tương lai và các viên chức Lào không có quyền để kiểm tra họ.”

SEZ âm u là một trung tâm du lịch và bài bạc phục vụ cho công dân Trung Hoa ở dọc theo sông Mekong nơi Lào, Myanmar và Thái Lan gặp nhau.

Giống như SEZ Yatai Shwe Kokko ở Myanmar, SEZ Tam giác Vàng cũng trở thành một thiên đàng cho các hoạt động tội phạm gồm có mãi dâm, lừa đảo và buôn lậu ma túy.

Nhượng quyền kiểm soát các cảng

Chánh phủ Lào sẽ mất thu nhập từ hàng triệu du khách đến thăm Lào qua phi trường và cảng Mekong mới mỗi năm, một viên chức ở Bokeo nói với RFA.

“Hiện nay, du khách vẫn dùng cảng cũ để đi qua sông Mekong, nhưng các nhà đầu tư Trung Hoa đang tái thiết nó thành một cảng mới được kiểm soát bởi SEZ Tam giác Vàng về việc vận chuyển hàng hóa ra vào khu và việc thu phí liên hệ,” ông nói.

Cảng Mekong sẽ được nâng cấp để thích hợp với các tàu hàng 500 tấn từ Trung Hoa đến Lào, cũng như khoảng 150.000 du khách hàng năm – hầu hết là quốc tịch Trung Hoa, ông nói.

Một dân làng ở huyện Ton Pheung, Bokeo nói ông lo ngại về số lượng kiểm soát mà các nhà đầu tư Trung Hoa sẽ có đối với khu vực một khi các cảng được hoàn tất.  Ngoài việc kiểm soát thuế quan, các nhà đầu tư sẽ quy định ai và cái gì có thể ra vào quốc gia qua các cảng, ông nói.

Một tấm bảng viết bằng Mandarin và Anh ngữ chào mừng du khách đến SEZ Tam giác Vàng ở phía sau tàu du khách neo dọc theo sông Mekong về phía Lào của Tam giác Vàng trong năm 2019.  [Ảnh: Lillian Suwanrumpha/AFP]

“Nếu cảng Mekong [và phi trường] trở thành cảng quốc tế, chủ Trung Hoa sẽ kiểm soát người dân và hàng hóa ra vào những nơi đó,”ông nói.  “Thỉnh thoảng, có cảnh sát Lào hiện diện ở đó nhưng họ không có quyền kiểm soát. Hầu hết cảnh sát Trung Hoa sẽ phụ trách những cảng nầy.”

Một cư dân ở thủ đô Vientiane đả kích chánh phủ Lào đã nhượng đât cho các nhà đầu tư Trung Hoa để xây các cảng quốc tế ở SEZ, gọi hành động là “một sai lầm lớn.”

“Người dân Lào không được lợi gì và sẽ phải mất nhiều hơn là được,” ông nói.  “Các nhà đầu tư làm cái họ muốn mà không phải tham vấn với người dân.”

Chống tội phạm và nguyên nhân của nó

SEZ Tam giác Vàng, được quản lý bởi Sòng bài Kings Romans do người Trung Hoa làm chủ, là một phần của chuyển nhượng 3.000 hectares (7.400 acraes) trên đó các nhà đầu tư đã xây khách sạn, nhà hàng, sòng bài, một bệnh viện, chợ và hãnh xưởng.

Được mô tả như một thuộc địa của Trung Hoa trên thực tế, các doanh nghiệp trong SEZ, được thành lập vào năm 2007, được miễn trừ hầu hết các quy định kinh tế cấp quốc gia, và thường được miễn thuế và được cai quản bởi những luật lệ lao động khác.

Nhiều người Lào trẻ nghèo từ các tỉnh khác và người ngoại quốc được hứa hẹn công ăn việc làm có lợi cuối cùng trái với điều mong muốn ở những nơi như Sòng bài Kings Romans bởi những băng đảng buôn lậu khai thác họ bằng đe dọa bạo lực.  Trong năm 2018, chánh phủ Hoa Kỳ cấm vận tài phiệt Trung Hoa nói sẽ điều hành đặc khu kinh tế như người cầm đầu hệ thống buôn lậu.

Hôm Thứ Sáu, Nhóm Khủng hoảng Quốc tế có trụ sở ở Washington kêu gọi giải quyết tội phạm trong SEZ  và ngang sông Mekong ở tiểu bang Shan của Myanmar “một ưu tiên chánh trị hàng đầu.”

“Kích thước lớn lao của doanh nghiệp trái phép, làm thấp đi kinh tế hợp pháp của tiểu bang Shan và thượng Lào, có nghĩa họ có một ảnh hưởng địa phương lớn lao, cố thủ tham nhũng, làm suy yếu các tổ chức cai quản và gây thiệt hại cho sự gắn bó cộng đồng trong cả 2 nơi nầy,” nhóm cho biết trong một phúc trình.

“Những hệ thống tội phạm liên quan có liên lạc khu vực – trong một số trướng hợp – toàn cầu và có thể chuyển nhanh chóng từ một phạm vi quyền hạn nầy đến một phạm vi khác để tối thiểu hóa rủi ro cho việc điều hành của họ.  Một đường lối khu vực có phối hợp vì thế rất quan trọng để đương đầu với họ,” phúc trình cho biết.

Nhưng phúc trình công nhận rằng cạnh tranh địa chánh trị giữa Trung Hoa và Hoa Kỳ “gây phức tạp cho việc phối hợp,” trong khi các quốc gia khu vực “tiếp tục tùy thuộc nặng nề vào những đáp ứng công lý đơn phương” với những vấn đề ở trong vùng.

Mặc dù một an ninh thông thường hay đường lối cảnh sát “chữa trị ngay những triệu chứng,” Nhóm Khủng hoảng kêu gọi chánh quyền cũng làm việc để giải quyết những nguyên nhân căn bản của tội phạm trong các đặc khu, “gồm có cai quản yếu kém và tham nhũng lan tràn, đó là

chưa kể đến việc sẵn lòng hay mong muốn của một số phạm vi quyền hạn để ve vãn những đầu tư bất hợp pháp.”

https://mekong-cuulong.blogspot.com/2023/08/phi-truong-cang-mekong-moi-o-lao-co.html