Cựu Tổng thống Donald Trump đến cao ốc Trump Tower ở New York hôm 03/04/2023. (Ảnh: Andrew Caballero-Reynolds/AFP)
Cựu Tổng thống (TT) Donald Trump đã huy động được hơn 8 triệu USD trong bốn ngày sau khi có thông báo rằng, trước sự thúc giục của Biện lý Quận Manhattan Alvin Bragg, một đại bồi thẩm đoàn đã truy tố ông về nhiều tội danh được công bố hôm 04/04 tại một phòng xử án ở thành phố New York.
Trong cùng khoảng thời gian đó, theo Trafalgar Group, TT Trump đã gia tăng khoảng cách vị trí dẫn đầu giữa các thành viên Đảng Cộng Hòa trong cuộc đua giành đề cử tổng thống năm 2024 của Đảng Cộng Hòa trước đối thủ ngay sau ông, Thống đốc tiểu bang Florida Ron DeSantis, từ 14 điểm lên 33 điểm.
Hoạt động gây quỹ của ông Trump và sự gia tăng ấn tượng trong các cuộc thăm dò đã củng cố cho quan niệm chính trị thông thường dễ thấy về tác động chính trị có thể xảy ra từ bản cáo trạng của ông Bragg, như đã thể hiện trong một cuộc phỏng vấn vào ngày diễn ra phiên tòa buộc tội của Fox News với ông Karl Rove, người từng là trưởng chiến lược gia chính trị kiêm phó chánh văn phòng Tòa Bạch Ốc dưới thời Tổng thống George W. Bush.
“Điều này rõ ràng đã giúp ích cho ông ấy trong cuộc đua giành đề cử tổng thống [năm 2024] của Đảng Cộng Hòa, tất cả các cuộc thăm dò đều cho thấy như vậy. Ông ấy đã chứng minh khả năng biến điều này thành một nỗ lực gây quỹ lớn. Tôi đã nhận được 11 thư điện tử từ chiến dịch tranh cử của ông Trump trong 24 giờ qua,” ông Rove nói.
“Tuy nhiên, về lâu dài thì nó không hữu ích. Nếu quý vị xem xét Cuộc thăm dò ý kiến của ABC-Ipsos, thì có 16% thành viên Đảng Cộng Hòa nghĩ rằng lẽ ra ông ấy nên bị truy tố. Đó là một trong mỗi sáu thành viên Đảng Cộng Hòa. Và có bao nhiêu cử tri độc lập lần trước không bỏ phiếu cho ông ấy sẽ hào hứng với vấn đề này, ngay cả khi vụ kiện được giải quyết có lợi cho ông ấy, vì nó liên quan đến việc trả tiền bịt miệng cho một ngôi sao phim người lớn ư?”
‘Người tử vì đạo’
Nhưng các cuộc phỏng vấn của The Epoch Times với các chiến lược gia chính trị và các quan chức dân cử ở cả hai đảng chính trị lớn sau khi bản cáo trạng được tiết lộ cho thấy quan niệm thông thường có thể chỉ đúng một nửa.
Bà Cristina Antelo, chiến lược gia cao cấp của Đảng Dân Chủ, và ông Brian Darling, một chiến lược gia cao cấp của Đảng Cộng Hòa, đều nói với The Epoch Times rằng họ thấy ông Trump được hưởng lợi cả trong ngắn hạn và dài hạn.
“Tôi nghĩ rằng điều này sẽ giúp câu chuyện của ông ấy lan tỏa khắp nơi. Ông ấy là nạn nhân. Và bây giờ ông ấy sẽ là người tử vì đạo,” bà Antelo nói.
Ông Darling thì cho biết: “Tôi nghĩ trường hợp này là một một sự kiện nhỏ đã được phóng đại quá mức. Vụ lớn ngày hôm nay, chỉ là một câu chuyện sẽ nhanh chóng trở thành một trận chiến kiện tụng pháp lý nhàm chán. Các vụ kiện khác của ông Trump có thể ảnh hưởng đến cuộc bầu cử, nhưng vụ này thì không.”
Bà Christy Setzer, một chiến lược gia khác của Đảng Dân Chủ, đã đặt câu hỏi liệu ông Trump có thực sự được hưởng lợi cả trong ngắn hạn lẫn dài hạn hay không.
“Tôi thậm chí còn không chắc vụ kiện này sẽ giúp ích gì cho ông ấy về mặt chính trị trong ngắn hạn—ít nhất là không phải với tất cả các cử tri. Chắc chắn, việc này sẽ kích thích một số cử tri sơ bộ của GOP nhân danh ông ấy, nhưng không có ai chưa từng ủng hộ ông ấy. Và ông ấy mất đi sự ủng hộ của những người chưa từng ở trong vòng kết nối của ông ấy: những người bình thường không muốn một tên tội phạm đã phạm 34 tội làm tổng thống,” bà Setzer nhận xét.
Ông David Molina, một chiến lược gia khác của Đảng Dân Chủ, cho biết còn quá sớm để xem bản cáo trạng đối với ông Trump sẽ ảnh hưởng như thế nào đến triển vọng chính trị của vị cựu tổng tư lệnh này. Ông Molina nói với The Epoch Times: “Tôi nghĩ cần phải có nhiều cuộc thảo luận hơn giữa các cử tri.”
Dân biểu Josh Brecheen (Cộng Hòa-Oklahoma) cho biết: “Lẽ thường cho chúng ta biết rằng ông Donald Trump đã tuyên bố tranh cử tổng thống vào năm 2024 và bản cáo trạng này sẽ không có nếu ông ấy không tranh cử. Ông Donald Trump là một võ sĩ nhà nghề và ông ấy sẽ ra sân với tư thế hăng hái. Ông ấy là một chiến binh, ông ấy sẽ tiến xa. Người đàn ông này đã cho thấy mình có năng lực tiềm tàng.”
Ông Brecheen, một trong 20 thành viên Hạ viện đã bảo đảm cho một loạt các cải cách mang tính bảo tồn truyền thống về cách thức hoạt động của Hạ viện trong Quốc hội trong cuộc tranh cử cho vị trí Chủ tịch Hạ viện diễn ra sôi nổi hồi tháng Một, nói thêm rằng ông tin “người dân Mỹ thấy chán ngán khi chứng kiến điều này xảy ra vì gia đình của ông ấy, sự oanh tạc liên tục này nhằm vào ông Trump.”
Bước ngoặt
Cho dù bản cáo trạng cuối cùng chứng tỏ có lợi hay gây hại cho triển vọng giành được nhiệm kỳ thứ hai trong Oval Office của ông Trump vào năm 2024, thì rõ ràng là cả hai phía tranh luận về bản cáo trạng đều coi vụ việc này là một bước ngoặt hết sức quan trọng đối với đất nước.
Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California) viết trên Twitter ngay sau phiên tòa buộc tội ông Trump: “Ông Alvin Bragg đang cố gắng can thiệp vào quy trình dân chủ của chúng ta bằng cách viện dẫn luật liên bang để đưa ra các cáo buộc bị chính trị hóa đối với Tổng thống Trump, bằng cách sử dụng quỹ liên bang đã được thừa nhận, trong khi đồng thời lập luận rằng các đại diện của người dân trong Quốc hội thiếu thẩm quyền để điều tra trò hề này. Không phải như vậy. Việc ông Bragg vũ khí hóa quy trình tư pháp liên bang sẽ [khiến ông ta] phải chịu trách nhiệm trước Quốc hội.”
Ông McCarthy đang nói đến một bản yêu cầu chung do Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jim Jordan (Cộng Hòa-Ohio), Chủ tịch Ủy ban Giám sát và Trách nhiệm giải trình Hạ viện James Comer (Cộng Hòa-Kentucky), và Chủ tịch Ủy ban Hành chính Hạ viện Bryan Steil (Cộng Hòa-Wisconsin) gửi đến ông Bragg. Các chủ tịch ủy ban của Hạ viện này muốn có các tài liệu liên quan đến cuộc điều tra TT Trump của ông Bragg và dự kiến sẽ đưa ra trát đòi hầu tòa nếu vị biện lý quận Manhattan này tiếp tục từ chối hợp tác.
Thượng nghị sĩ Marsha Blackburn (Cộng Hòa-Tennessee) đã chỉ trích hành động của ông Bragg trong một loạt tweet.
“Người dân Mỹ nhìn thấu bản chất của sự kiện này—truy tố chính trị,” bà viết. “Biện lý Quận Alvin Bragg được ông Soros hậu thuẫn đang cho phép những tên tội phạm bạo lực hoạt động tự do trong thành phố của ông ta trong khi vũ khí hóa hệ thống pháp luật nhằm hạ bệ một cựu Tổng thống. Đừng nhầm lẫn: nếu tên của cựu Tổng thống không phải là ‘Trump’, thì ông ấy sẽ không phải đối mặt với những cáo buộc này.”
Tương tự, đối với các thành viên Đảng Cộng Hòa tại Hạ viện như Dân biểu Ralph Norman (Cộng Hòa-South Carolina) và Dân biểu Randy Weber (Cộng Hòa-Texas), thì bản cáo trạng đối với ông Trump là chương mới nhất trong việc vũ khí hóa các quyền hành pháp và quản lý liên bang nhằm vào những tiếng nói đối lập với giới quyền uy trên toàn quang phổ chính trị.
“Nhìn chung, bản cáo trạng của Đảng Dân Chủ xã hội chủ nghĩa đối với Tổng thống Trump nên là một Lời Cảnh Tỉnh đối với tất cả người Mỹ!! Toàn bộ quá trình vũ khí hóa mọi nhánh của chính phủ được Hiển Lộ Hoàn Toàn!! Đã đến lúc đấu tranh vì Tự do của chúng ta trước khi quá muộn,” ông Norman nói với The Epoch Times trong một thông điệp bằng văn bản.
Tương tự như vậy, theo ông Weber: “Ông Bragg vận động tranh cử với lời hứa sẽ ‘tóm được ông Trump’, và ông ta sẽ làm bất cứ điều gì trong khả năng lũng đoạn của mình để đạt được cơ sở là theo đuổi Tổng thống Trump ngay từ ngày đầu tiên. Thật đáng khinh và có động cơ chính trị. Người Mỹ phải thức tỉnh và nhận ra rằng đây là một nỗ lực khác từ phía cánh tả cấp tiến nhằm vũ khí hóa hệ thống tư pháp của chúng ta—dù có là người ủng hộ Trump hay không. Sự việc này không nên có ở nước Mỹ.”
Đảng Dân Chủ phản ứng
Tuy nhiên, chiến lược gia Đảng Dân Chủ Max Burns nhìn thấy tình thế nguy hiểm của ông Trump, nhưng chủ yếu là đối với Đảng Cộng Hòa, nói với The Epoch Times rằng ông “sẽ vô cùng lo lắng về một quốc gia nơi mà bản cáo trạng hình sự trọng tội gồm 34 tội khiến ai đó có nhiều khả năng trở thành tổng thống hơn. Những rắc rối pháp lý của ông Trump giờ đây là điều mà mọi thành viên Đảng Cộng Hòa sẽ phải chịu trách nhiệm, với cái giá phải trả của chính mình.”
Kể từ khi bản cáo trạng đối với ông Trump lần đầu tiên xuất hiện trong cuộc tranh luận chính trị quốc gia, các thành viên Đảng Dân Chủ tại Quốc hội tiếp tục khẳng định rằng việc truy tố ông Trump không phải là sự vũ khí hóa mà thay vào đó chứng tỏ rằng không ai ở Hoa Kỳ đứng trên cả luật pháp.
“Vụ bắt giữ ngày hôm nay cho thấy không ai đứng trên luật pháp, ngay cả khi quý vị vừa mới giữ chức vụ cao nhất ở nước này. Bất kể quý vị là ai, quyền lực quý vị nắm giữ, hay quy mô tài khoản ngân hàng của quý vị, điều đó chứng tỏ rằng mọi người sẽ phải chịu trách nhiệm về hành động của họ. Vụ án này bây giờ phải được giải quyết thông qua hệ thống tư pháp của chúng ta và làm như vậy một cách công bằng mà không có bất kỳ sự can thiệp nào. Cựu Tổng thống, giống như mọi người khác ở đất nước chúng ta, được hưởng quyền đối xử công bằng theo luật pháp,” Dân biểu Grace Meng (Dân Chủ-New York) nói trong một tuyên bố.
Dân biểu Jerrold Nadler (Dân Chủ-New York), thành viên Đảng Dân Chủ hàng đầu trong Ủy ban Tư pháp Hạ viện, đã khen ngợi việc làm của ông Bragg, nói rằng: “Nhìn bề ngoài thì, bản cáo trạng này có vẻ tỉ mỉ và lập luận chặt chẽ. Ông Trump tất nhiên sẽ có mọi cơ hội để bào chữa cho mình trước tòa, giống như mọi bị cáo khác trong hệ thống tư pháp New York.”
Và Dân biểu Cori Bush (Dân Chủ-Missouri) tuyên bố trong một dòng tweet rằng “Đảng Cộng Hòa muốn quý vị tin rằng hệ thống pháp luật của chúng ta đang nhắm vào ông Trump. Nhưng ở mỗi bước của quá trình này, chúng ta được nhắc nhở rằng những người giàu có và quyền lực được đối xử tốt hơn so với các cộng đồng người Da đen & da nâu, những người thực sự là mục tiêu của hệ thống pháp luật hình sự.”
Các quan điểm trái chiều tương tự cũng xuất hiện trong cộng đồng vận động chính sách.
Ông Mike Davis, người sáng lập Dự án Article III và là cựu cố vấn trưởng về đề cử của Thượng nghị sĩ Chuck Grassley, nói với The Epoch Times rằng “phiên tòa buộc tội ngày hôm nay xác nhận Biện lý Quận Manhattan Alvin Bragg được ông Soros hậu thuẫn, sau khi tuyển dụng người từng được bổ nhiệm làm quan chức cao cấp trong Bộ Tư pháp của chính phủ Biden là ông Matthew Colangelo, đã rơi vào tình thế không thể quay đầu qua việc truy tố kẻ thù chính trị của Tổng thống Biden dựa trên một lý thuyết luật không có thật mà trước đó đã bị Biện lý Quận Manhattan, Biện lý Liên bang Manhattan, Ủy ban Bầu cử Liên bang, và chính ông Bragg bác bỏ.”
Ông Daniel Schuman, giám đốc chính sách của Demand Progress, lưu ý rằng “quan điểm của chúng ta nói chung là các Tổng thống và cựu Tổng thống đều nên có thể bị đại bồi thẩm đoàn truy tố và không ai đứng trên cả luật pháp.”
Cẩm An biên dịch
Không có nhận xét nào