Càng "cố đấm ăn xôi", Vladimir Putin càng gặp thất bại thảm hại. Để thay đổi cục diện, Putin đã thay thế, cách chức hàng loạt các sĩ quan chỉ huy ở chiến trường và ngay trong Bộ Quốc phòng Nga…
Tướng Alexander Dvornikov, tư lệnh bộ binh Nga, người có hơn 44 năm binh nghiệp, nổi tiếng với chiến thuật biến tất cả thành bình địa (scorched-earth tactics) trong các chiến dịch do ông chỉ huy ở Syria và Chechnya, được bổ nhiệm làm tổng tư lệnh chiến dịch đặc biệt ở Ukraine vào tháng Tư vừa qua. Ông này chỉ nắm quyền khoảng bảy tuần trước khi bị Putin sa thải. Trong cùng thời gian, Andrey Serdyukov, một quân nhân từng phục vụ quân đội suốt bốn thập niên, tổng tư lệnh lực lượng không kỵ tinh nhuệ, cũng bị "lột lon" sau khi loạt thất bại quân sự nặng nề tại Ukraine…
Mới tuần trước đây, The Washington Post ngày 1/10 cho biết, tướng Alexander Zhuravlev, tư lệnh Quân khu Tây chịu trách nhiệm phòng thủ Kharkiv, đã bị cách chức sau bốn năm ngồi ghế tư lệnh, theo nhật báo Nga RBC. Chỉ trong phút chốc, hình ảnh hào nhoáng của một quân đội nặng phần trình diễn như Nga bỗng trở nên thật thảm hại, đặc biệt đối với giới sĩ quan chóp bu, với ít nhất là có 8 viên tướng lãnh bị cách chức, tái bổ nhiệm hoặc bị tống về nhà đuổi gà, kể từ khi cuộc chiến xâm lược Ukraine được bắt đầu vào ngày 24/2 cho đến nay. Đó là chưa kể ít nhất 10 viên tướng khác đã thiệt mạng tại chiến trường.
Sự biến động lớn trong hàng ngũ sĩ quan cao cấp đã cho thấy rõ những sai lầm căn bản của Nga trong việc lập ra kế hoạch chiến tranh. Hệ thống chỉ huy bị rối loạn nhiều mặt đã dẫn đến việc Moscow không đạt được mục tiêu chính: Nhanh chóng chiếm được Kyiv và lật đổ chính phủ Ukraine. Vấn đề này cũng cho thấy thêm sự lủng củng trong nội bộ quân đội và với giới chớp bu nắm quyền, khi cả hai bên đang tìm cách đổ lỗi cho nhau. Trong bối cảnh những kẻ chóp bu như Putin, Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu hay Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov đều chưa bao giờ dám thừa nhận sai lầm.
Không như phía Ukraine, nơi các tướng lãnh hàng đầu luôn được phân công với nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng và được kính trọng, chẳng hạn Tổng tư lệnh Valery Zaluzhny hoặc Oleksandr Syrsky, những vị chỉ huy người dẫn đầu cuộc phản công Kharkiv gần đây, quân Nga lại là một tập thể nằm dưới "hệ thống chỉ huy tập thể thời Xô viết" mà chẳng ai biết được chính xác ai mới là kẻ có trách nhiệm chính yếu.
Hôm 7/10, RBC cho biết chỉ huy quân khu phía Đông của Nga, tướng Rustam Muradov vừa được bổ nhiệm thay thế cho tướng Alexander Chaiko. Không có lời giải thích nào được đưa ra cho việc thay thế chúc vụ này. Trong một thông báo công khai hiếm hoi về những thay đổi trong hàng ngũ chỉ huy, Bộ Quốc phòng Nga vào cuối tháng trước cho biết họ đã cách chức viên tướng chịu trách nhiệm về "hỗ trợ tiếp vận cho các lực lượng vũ trang" tướng Dmitry Bulgakov và người thay thế là tướng Mikhail Mizintsev. Nhân vật Mizintsev ít được biết đến trước cuộc chiến Ukraine nhưng người này có biệt danh ghê rợn, tên "Đồ tể Mariupol", sau khi giới chức Ukraine cáo buộc tên này gây ra cuộc thảm sát man rợ khiến hàng ngàn thường dân bị thiệt mạng và vô số nhà cửa dân cư đã bị san bằng tại Mariupol. Thậm chí chưa kể đến các hành vi đánh đập, trả khảo dã man các tù binh mà chúng bắt sống tại mặt trận này.
Dấu tích còn lại của quân Nga tại Kharkiv Oblast, Ukraine, ngày 7/10 (Sofia Bobok/Anadolu Agency via Getty Images)
Liên quan việc chấn chỉnh hàng ngũ, hôm thứ Sáu 7/10, Hạm đội Hắc Hải thừa nhận sau nhiều tuần đồn đoán rằng họ đã thay thế viên chỉ huy hạm đội, tướng Igor Osipov, bằng Phó Đô đốc Viktor Sokolov. Cần nhắc lại, vào cuối tháng 4/22, Ukraine đã đánh chìm tàu tuần dương Moskva của Hạm đội Hắc Hải bằng hai hỏa tiễn Neptune. Và vào ngay Ngày Hải quân (Navy Day, 31/7), tổng hành dinh của Hạm đội Hắc Hải đã bị tấn công bởi một drone khi nó thả xuống một thiết bị nổ. Đây thật ra là một màn trình diễn dằn mặt của Ukraine khi họ muốn nói rằng họ hoàn toàn có khả năng tấn công sâu vào các vị trí của quân Nga.
Hôm nay thứ Bảy 8/10, lần đầu tiên Bộ Quốc phòng Nga chính thức loan báo bổ việc nhiệm tổng tư lệnh mặt trận ở Ukraine: tướng Sergei Surovikin. Không ai có thể đoan chắc Sergei Surovikin có thể xoay chuyển tình thế được hay không. Người đứng đầu Chechnya, Ramzan Kadyrov, người đem đám lính mình hỗ trợ theo lệnh của Putin, đã chỉ trích mạnh mẽ "quân đội nước mẹ Nga". Ramzan Kadyrov nói rằng tư lệnh trưởng Quân khu Trung ương, tướng Alexander Lapin, là một tên "bất tài" và là sản phẩm của "chế độ chuyên quyền" trong giới chóp bu trong Bộ tổng tham mưu Nga.
Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng trong Hạ viện Nga Andrey Kartapolov cũng chỉ trích dữ dội guồng máy quân sự Nga. "Hãy ngưng nói dối đi", Andrey Kartapolov nói. "Hầu như tất cả ngôi làng biên giới của Vùng Belgorod đã bị phá hủy, nhưng chúng tôi biết điều này từ các Thống đốc, các kênh Telegram, các phóng viên quân sự. Chứ không phải từ Bộ Quốc phòng!". Trong khi đó, Vladimir Soloviev, người điều hành Soloviev Live, kênh thông tin tuyên truyền của Nhà nước Nga, cũng bày tỏ giận dữ: "Tôi mù tịt về chiến thuật quân sự nhưng tôi muốn hỏi rằng, ý tưởng thiên tài đằng sau các kế hoạch của Bộ tổng tham mưu bây giờ là gì?… Các vị có nghĩ rằng thời gian đang đứng về phía chúng ta?"
Không có nhận xét nào