(Massive stingrays may live in Mekong’s deep pools)
Ry Sochan – Bình Yên Đông lược dịch
The Phnom Penh Post – 11 May 2022
Một con cá đuối mái khổng lồ nặng 180 kg bắt được ở Stung Treng hôm 4 tháng 5. [Ảnh: Wonders of the Mekong]
Các nhà khoa học Hoa Kỳ cho rằng những hố sâu chưa được thăm dò trong sông Mekong ở vùng Stung Treng có thể là nơi cư trú của cá đuối nước ngọt khổng lồ, một trong những loai cá nước ngọt lớn nhất trên thế giới.
Điều nầy đến khi ngư dân câu được một con cá đuối nặng 180 kg trong Mekong hồi tuần qua, và một toán cấp cứu đã ghi nhận và thả nó trở lại sông bình an, một sự kiện tình cờ mà các nhà khoa học nói làm nổi bật tầm quan trọng toàn cầu của vùng.
Cá đuối nước ngọt có nguy cơ tuyệt chủng, dài gần 4 m, được câu bởi một ngư dân ở cộng đồng trên một đảo nhỏ ở giữa sông Mekong hôm 5 tháng 5 trong làng Koh Preah, huyện Siem Bok.
“Việc bắt cá, cùng với dữ kiên khác được thu thập bởi thám hiểm khoa học gần đây trong vùng, cho thấy rằng vùng xa xôi – có những hố sâu đến 79 m (260 feet) và là nơi cư trú chánh yếu của những thú vât biểu tượng chẳng hạn như cá heo Irrawaddy và rùa mai mềm khổng lồ - cũng có thể là nơi cư trú của cá nước ngọt lớn nhất trên thế giới,” một thông báo báo chí của Đại học Nevada, Reno cho biết hôm 10 tháng 5.
Theo thông báo báo chí, các cuộc phỏng vấn với ngư dân làm việc trong vùng cho biết con cá đuối nặng 180 kg được bắt gần đây bị lu mờ bởi các vụ bắt khác có kích thước gấp đôi trong vùng tương tự trong 20 năm qua.
Cá đuối nước ngọt khổng lồ ở Đông Nam Á là cá lớn nhất và hiếm nhất. Nó là trong tâm của một cuộc thám hiểm gần đây bởi những nhà thám hiểm dưới nước nổi tiếng là một phần của dự án Wonders of the Mekong (Những Kỳ quan của Mekong) được tài trợ bởi Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID).
Trại của đoàn thám hiểm ở gần một trong những hố sâu của Mekong và khu bảo tồn thiên nhiên được thiết kế để bảo vệ nơi sinh sản của cá. Vùng được chấm phá bởi những đảo được bao phủ trong rừng ngập nước theo mùa và những trại đánh cá nhỏ.
“Ngư dân ở đây kể nhiều câu chuyện bắt cá đuối kỷ lục và cá khổng lồ khác,” Zeb Hogan, nhà sinh học cá của Đại học Nevada và người cầm đầu dự án của Wonders of the Mekong, nói. “Đó thật sự là kỳ quan mà một nơi như thề nầy vẫn còn hiện hữu.”
Thành viên của nhóm Wonders of the Mekong làm việc với ngư dân địa phương để cứu con cá đuối khổng lồ, được bắt một cách tình cờ sau khi nó nuốt một con cá nhỏ đã cắn câu.
Nhóm cứu cấp có thể gỡ lưỡi câu, cân và đo nó. Đoạn nó được thả trở lại sông bình an. Việc thả cá thành công làm nổi bật ích lợi của hệ thống ngư dân của dự án trong việc nghiên cứu và bảo tồn đa dạng sinh học quý hiếm và bất thường của sông Mekong, thông báo báo chí nói.
Vùng nghiên cứu của Wonders of the Mekong nằm ngay hạ lưu của khu đất ngập nước Ramsar có tầm quan trọng quốc tế và nơi cư trú của hầu hết 1.000 loại cá của Mekong, gồm hầu hết các khổng lồ đang lâm nguy của Mekong – cá đuối khổng lồ, cá tra dầu và cá hô.
Cá đuối nước ngọt khổng lồ có thể dài đến 5 m để cả đuôi, rộng 2 m hay rộng hơn và nặng đến 600 kg. Cá tra dầu Mekong và cá hố có thể dài đến 3 m và nặng 300-400 kg.
Các nhà nghiên cứu tin rằng vùng nầy vô cùng quan trọng vì là nơi cư trú của cá trong mùa khô và nơi sinh sản và nơi cư trú của nhiều loại cá khổng lồ có nguy cơ tuyệt chủng. Nó là một vùng được công nhận là đặc biệt và được bảo vệ bởi các cộng đồng địa phương.
Hogan nói con cá đuối được cứu và nơi cư trú của nó làm nổi bật các đặc tính của hệ sinh thái ở dưới nước của Mekong: đa dạng, quan trọng toàn cầu, không được biết rõ – và đang bị đe dọa.
“Đây là những thế giới không thấy, không được đánh giá đúng và ngoài tầm mắt,” ông nói.
Đi đến thám hiểm tại chỗ, các nhà khoa học của Wonders of the Mekong thực hiện các khảo sát cộng đồng và thị trường để thu thập tin tức về đa dạng sinh học ở dưới nước và rồi hợp tác với Cơ quan Thủy sản của Cambodia, họ cũng thiết lập một hệ thống ngư dân đồng ý báo cáo bất cứ viêc đánh bắt cá khổng lồ hay có nguy cơ tuyêt chủng.
Sin Piseth, một bảo vệ sông ở làng Koh Preah, nói cá đuối được bắt sau khi nó nuốt một con cá đã cắn câu ở đầu dây được ngư dân quăng xuống nước bằng cách dùng cần câu máy thông thường.
Pheng Boeun, trưởng cộng đồng đánh cá Koh Preah, nói đây không phải là lần đầu tiên mà ngư dân câu được cá đuối khổng lồ.
Boeun nói rằng sông Mekong ở huyện Siem Bok có nhiều cá đuối như thế, nhưng hầu hết nặng 30-40 kg. Tất cả các đuối được bắt thường được thả vì không có người mua vì người Cambodia không ăn cá đuối.
Không có nhận xét nào