Thời sự Việt Nam

Công ty Viet Glory nhượng bộ công nhân sau một tuần đình công

RFA
14/02/2022

Công nhân Công ty Viet Glory đình công ở Nghệ An hồi đầu tháng 2 năm 2022 /Công An Nhân Dân 

Yêu cầu tăng lương cơ bản, tăng phụ cấp thâm niên và một số kiến nghị khác của gần năm ngàn công nhân Viet Glory, chuyên sản xuất giày da do Đài Loan đầu tư tại Nghệ An, được đáp ứng sau một tuần lễ đình công.

Một công nhân Viet Glory vào chiều ngày 14/2 nói với Đài Á châu Tự do rằng mình đang trong ca làm sau sáu ngày đình công. Mọi người quay lại làm việc trong tâm trạng hào hứng, vui mừng vì những đòi hỏi của công nhân đã được đáp ứng:

“Nếu như mà công ty tăng lương thì chắc tháng sau mới được có lương mới, tăng 6% so với mức lương cơ bản.

Nói chung là công nhân ai cũng phấn khởi vui có tăng lương là ai, ai nấy cũng hào hứng cũng vui hết bởi vì mấy năm rồi họ không được tăng lương.”

Truyền thông Nhà nước Việt Nam cũng loan tin công nhân Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Viet Glory tại xã Diễn Trường, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An đi làm trở lại sau một tuần đình công đòi hỏi quyền lợi.

RFA ngày 8/2 loan tin công nhân công ty Viet Glory đồng loạt bỏ việc từ trưa ngày 7/2 do bức xúc về mức lương cơ bản, tiền trợ cấp và chế độ làm việc hà khắc.

Trước đòi hỏi của công nhân, phía công ty hôm 8/2 đã ra văn bản trả lời về những bức xúc, cũng như kiến nghị của công nhân. Theo đó, công ty sẽ tăng trợ cấp xăng xe từ 200 ngàn lên 260 ngàn đồng/tháng, tiền ăn tăng từ 18 ngàn lên 20 ngàn đồng/bữa, công nhân nam có con dưới năm tuổi cũng được phụ cấp tiền con nhỏ là 50 ngàn đồng/tháng/cháu.

Tuy nhiên, những đòi hỏi quan trọng của công nhân là tăng lương cơ bản và được hưởng tiền thâm niên vẫn chưa được đáp ứng.

Lý do công ty này nêu ra là lương cơ bản mà công ty này trả cho người lao động đã cao hơn mức lương cơ bản theo quy định của pháp luật. Về tiền thâm niên, do luật định không bắt buộc và tuỳ vào tình hình tài chính của doanh nghiệp, nên công ty không trợ cấp khoản này.

Đến sáng 12/2, sau năm ngày công nhân ngưng làm việc, Công ty TNHH Viet Glory đã có văn bản đồng ý tăng 6% lương cơ bản cho cán bộ, nhân viên từ ngày 1/2. Công nhân có thâm niên làm việc từ một năm trở lên sẽ được bổ sung phụ cấp.

Quy định mới của công ty nêu rõ mức thưởng thâm niên hàng tháng là 30.000 đồng/một năm làm việc. Từ năm làm việc thứ 7 trở lên, công nhân được áp dụng mức 210.000 đồng/tháng.

Hồi tháng 2/2021, khoảng 1.000 công nhân công ty này cũng đã đình công trong hai ngày, ngay sau Tết Nguyên đán 2021, yêu cầu được tăng lương, được phụ cấp tiền cơm, xăng xe… và phía công ty không được ép người lao động tăng ca nếu họ không đồng ý.

Công ty TNHH Viet Glory thành lập vào tháng 11/2019. Doanh nghiệp hiện có trên 5.000 công nhân làm việc với ngành nghề sản xuất là giày da xuất khẩu. Theo dự kiến, sau khi hoàn thanh giai đoạn hai xây dựng, Viet Glory sẽ tuyển thêm chừng 4.000 công nhân nữa.

Việt Nam khôi phục các đường bay quốc tế như trước đại dịch

14/02/2022

Việt Nam từ ngày 15/02/2022 khôi phục các đường bay quốc tế như trước đại dịch. Ảnh : Sân bay quốc tế Nội bài ngày 12/02/2020. AP - Hau Dinh 

Chính quyền Việt Nam hôm nay, 14/02/2022, thông báo toàn bộ các đường bay quốc tế sẽ được phép mở lại như trước đại dịch Covid-19.   

Cục Hàng không Việt Nam cho biết kể từ ngày 15/02, mọi biện pháp hạn chế về tần suất khai thác các chuyến bay quốc tế, với mục tiêu phòng dịch như trong hai năm qua, sẽ được dỡ bỏ hoàn toàn. Tần suất chuyến bay phụ thuộc vào quy định của cơ quan hàng không các quốc gia liên quan và nhu cầu thị trường.  

Báo chí trong nước cho hay, đến thời điểm này, tất cả các quốc gia mà Việt Nam đề nghị khôi phục đường hàng không đều đã đồng ý, ngoại trừ Trung Quốc. Trước đó, từ tháng 11/2021, Việt Nam đã dần dần mở lại các đường bay quốc tế thường lệ với một số quốc gia, vùng lãnh thổ, nhưng vẫn hạn chế tần suất khai thác theo yêu cầu phòng dịch.  

Theo AFP, các du khách đến Việt Nam sẽ phải có giấy chứng nhận tiêm chủng đầy đủ và tuân thủ thời gian cách ly ba ngày tại nhà, hoặc tại khách sạn.  

Trong thời gian gần đây, hàng ngày Việt Nam vẫn còn hơn 20.000 ca nhiễm mới (cao gấp đôi so với đỉnh dịch trước đây), nhưng áp lực lên hệ thống bệnh viện được coi là đã giảm nhiều. Số ca nặng đang phải điều trị tại các bệnh viện hiện tại là hơn 2.600 người, giảm hơn một nửa so với giữa tháng 1 (5.600 ca nặng ngày 20/01). Trong tuần qua, mỗi ngày vẫn có trung bình 89 người chết vì Covid,  trong lúc vào thời gian đầu năm, số nạn nhân do Covid là trung bình 229 người ngày. 

Việt Nam đang từng bước trở lại cuộc sống bình thường. Sáng hôm nay 14/02, hơn 1 triệu học sinh từ mầm non đến lớp 6 ở TP HCM đã chính thức đi học lại sau 9 tháng ở nhà học trực tuyến để phòng dịch. Học sinh từ lớp 7 đến 12 ở TP HCM và nhiều địa phương khác đã trở lại trường trước đó. 

Lao động Việt Nam tại Nhật qua ống kính của Fujimoto

14/02/2022

Áp phích của phim Along the sea tranh giải Liên hoan điện ảnh châu Á Vesoul 2022. © Festival de Vesoul 

Tại Liên hoan điện ảnh châu Á Vesoul, Pháp, vừa bế mạc ngày 08/02/2022, bộ phim “Along the sea” ( Những cô gái bên bờ biển ) của đạo diễn Nhật Bản Fujimoto Akio đã được trao Giải thưởng lớn của ban giám khảo quốc tế.  

Bộ phim nói về cuộc sống đầy gian nan, vất vả của những thực tập sinh kỹ thuật người Việt, bị bóc lột thậm tệ nên phải bỏ nơi làm việc và như vậy trở thành những người lao động bất hợp pháp. Theo cảm nhận của các thành viên ban giám khảo Festival Vesoul, “Along the sea“ “đặt khán giả đối diện với những vấn đề xã hội-kinh tế mà các nhân vật đang gặp phải, tuy gần gũi về mặt địa lý với các nước phát triển, nhưng lại sống trong những điều kiện ngược lại hoàn toàn”. 

Chương trình “thực tập sinh kỹ thuật” ở Nhật là một chương trình do Nhà nước bảo trợ nhằm giúp người lao động từ các nước kém phát triển có được kỹ năng trong các ngành như nông nghiệp, xây dựng và chế biến thực phẩm tại Nhật Bản. Tính đến cuối năm 2021, có khoảng 350.000 thực tập sinh kỹ thuật nước ngoài ở Nhật. Nhưng chương trình này đã gây nhiều tranh cãi, bởi vì một số công ty tuyển dụng sử dụng các thực tập sinh nước ngoài như là một nguồn nhân công giá rẻ và nhiều thực tập sinh bị bóc lột thậm tệ, lạm dụng, thậm chí bị đánh đập dã man. 

Gần đây, một video do một công đoàn ở Nhật Bản công bố trên mạng xã hội và nhanh chóng lan truyền, khiến nhiều người phẫn nộ. Trong đoạn video này, người ta thấy một thực tập sinh Việt Nam, sang Nhật từ năm 2019, bị những đồng nghiệp người Nhật đấm, đá và đánh bằng cán chổi. Trong cuộc họp báo trực tuyến ngày 25/01, nạn nhân ( xin được giấu tên và tạm gọi là A.) cho biết trong suốt hơn hai năm kể từ khi đến Nhật, anh đã bị đánh đập tàn nhẫn như vậy rất nhiều lần, đến mức bị gãy răng, gãy xương sườn. Bây giờ, anh quyết định lên tiếng để những thực tập sinh nước ngoài khác không rơi vào tình cảnh tương tự.

Hôm 25/01, bộ trưởng Tư Pháp của Nhật Furukawa Yoshihisa đã yêu cầu cơ quan quản lý nhập cư mở điều tra về vụ này. Ông tuyên bố:” Những hành vi vi phạm nhân quyền đối với thực tập sinh kỹ thuật nước ngoài là không thể tha thứ được”.

Theo lời ông Muto Mitsugu, chủ tịch công đoàn đứng ra bảo vệ anh A., trường hợp thực tập sinh bị đánh đập tàn nhẫn như vậy là rất hiếm, tuy nhiên, những trường hợp bị sách nhiễu, bị mắng chửi, bị trả lương thấp là rất phổ biến. 

( Trích đoạn phim "Along the sea" )

- Tụi em qua đây được ba tháng.

- Đó là hãng đầu tiên mà các em làm?

- Dạ đúng vậy, đó là hãng đầu tiên mà tụi em làm. Tụi em phải làm mỗi ngày 14-15 tiếng, làm luôn cả thứ Bảy, Chủ nhật, mà không được trả thêm phí, vì họ nói là do tụi em làm không đủ năng suất, nên tụi em phải làm thêm rất nhiều. Tụi em không có cả thời gian để ngủ

- Bắt làm dữ vậy à?

- Dạ, tụi em không biết ngày với đêm luôn. Tụi em chỉ biết làm, làm, làm, xong rồi ăn cho thật lẹ, rồi ngủ cho thật lẹ, rồi hôm sau tiếp tục làm nữa, cứ quần quật như là cỗ máy vậy. Tụi em bị bóc lột sức chịu không nổi, mà tiền lương thì cuối tháng thì bị trừ gần như là hết, tụi em không còn đủ để xoay xở

Đó là lời kể của ba cô Phương ( Hoàng Phương), Như ( Quỳnh Như ) và An ( Huỳnh Tuyết Anh ), 3 nữ thực tập sinh Việt Nam trong phim “Along the sea”. 

Sau mấy tháng bị bóc lột thậm tệ như vậy, ba cô gái tuổi đôi mươi đã quyết định bỏ trốn và qua trung gian của một đồng hương, họ đến làm việc cho một tàu cá ở vùng biển lạnh giá, tuyết phủ đầy ở miền bắc Nhật Bản. Nhưng không còn giấy tờ tùy thân, cuộc sống của họ vẫn rất gian nan, nhất là đối với Phương, đang mang thai. Cô gái này cuối cùng đã phải từ bỏ cá bào thai trong bụng, để có thể tiếp tục ở lại Nhật làm việc kiếm tiền gởi về cho gia đình ở Việt Nam.

Đúng là nhờ tác phẩm điện ảnh này của đạo diễn Fujimoto mà khán giả Nhật và khán giả quốc tế biết tình cảnh bi đát của các thực tập sinh nước ngoài ở Nhật và chính vì đã gây xúc động mạnh mà “Along the sea” đã nhận được 3 giải thưởng ở Liên hoan Vesoul, trong đó có Giải thưởng lớn của ban giám khảo quốc tế. 

Ngoài Giải thưởng lớn, “Along the sea” còn giành được Giải Ban giám khảo phê bình và Giải của Ban giám khảo INALCO ( do Viện Quốc gia Ngôn ngữ và Văn minh phương Đông trao tặng ). 

Rất tiếc là vì lý do dịch Covid-19, đạo diễn Fujimoto Akio đã không thể có mặt ở Vesoul để nhận các giải nói trên. Tại festival, chúng tôi chỉ gặp được nhà sản xuất phim Watanabe Kazutaka. 

Đây là lần hợp tác thứ 3 giữa Watanabe và Fujimoto sau bộ phim đầu tay Passage of Life (2017), phim đã giành được 3 giải thưởng danh giá và phim ngắn Bleached Bones Avenue. 

Trả lời RFI Việt ngữ, trước hết, ông Watanabe kể lại từ đâu mà đạo diễn Fujimoto nảy ra ý định làm phim về các lao động nữ người Việt: 

“Đạo diễn có lần đã nhận được lời kêu cứu khẩn cấp từ một nữ thực tập sinh kỹ thuật người Việt đang gặp rất nhiều khó khăn tại nơi làm việc đến mức đang tính đến chuyện bỏ đi làm chỗ khác. Vào thời gian đó, đạo diễn Fujimoto đang trợ giúp những người trong hoàn cảnh như vậy, chẳng hạn như giúp xin triển hạn visa hay cung cấp những thông tin cần thiết. Ông cũng rất muốn giúp nữ thực tập sinh ấy, nhưng cuối cùng không thể giúp gì được, nên cô gái bỏ đi làm nơi khác .

Trải nghiệm này vẫn in đậm trong tâm trí của Fujimoto, ông vẫn cứ tự hỏi không biết cô gái ấy bây giờ ra sao khi đã rời bỏ nơi làm việc. Câu hỏi ấy chính là khởi đầu của dự án làm phim này.

Khi làm phim “Along the sea”, Fujimoto muốn cho khán giả Nhật biết về tình cảnh của những người lao động nước ngoài tại Nhật, chia sẻ những cảm nhận của họ cho người Nhật.”

Đạo diễn đã đi đến nhiều nơi khác nhau để tìm hiểu chi tiết về tình cảnh những lao động bất hợp pháp Việt Nam trước đây là cựu thực tập sinh kỹ thuật, về những gì mà họ đã trải qua sau khi rời nơi làm việc đầu tiên. Ông cũng đã phỏng vấn những người đã cung cấp nơi tạm trú, đã trợ giúp cho những lao động bất hợp pháp đó.”

Quá trình làm việc với phía Việt Nam để thực hiện bộ phim “Along the sea” đã diễn ra như thế nào, ông Watanabe cho biết:

“Rất may là chúng tôi đã có một đối tác sản xuất ở Việt Nam là một công ty điện ảnh có tên là Ever Rolling Films (Hà Nội). Chúng tôi có cùng một mục tiêu khi thực hiện phim này. Cùng với đối tác này, chúng tôi đã có thể tổ chức tuyển chọn các vai diễn ở Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh trong số trên 100 nữ ứng viên, không nhất thiết phải là những diễn viên chuyên nghiệp. Cuối cùng chúng tôi đã chọn được ba diễn viên rất xinh đẹp này. 

Trước hết, chúng tôi cho họ biết về cấu trúc của bộ phim, để các diễn viên chuẩn bị tinh thần cho vai diễn. Trong phim, họ không phải là những người ngoại quốc đã sống ở Nhật từ nhiều năm qua, mà là chỉ là những thực tập sinh kỹ thuật mới đến gần đây. Chúng tôi bảo các nữ diễn viên phải học tiếng Nhật, giống như các thực tập sinh được yêu cầu trước khi sang Nhật làm việc.”

Khi thực hiện bộ phim, ông Watanabe và đạo diễn Fujimoto muốn chia sẽ cảm nhận của họ về tình cảnh của những người lao động ngoại quốc tại Nhật: 

"Chính phủ và các tổ chức đang trợ giúp những người lao động đó, nhưng không thể nào giúp hết mọi người, những sự trợ giúp đó vẫn không đủ để ngăn chận những trường hợp đó xảy ra. Có những nơi tạm trú cho họ do chính người dân Nhật lập ra, vấn đề là những thông tin về các nơi đó không đến được nhiều người lao động ngoại quốc, cho nên vẫn còn những thảm kịch như vậy.

Tính đến năm nay, có đến khoảng 400.000 thực tập sinh được đưa đến Nhật, trong đó hơn phân nửa là người Việt Nam. Có một cộng đồng người Việt khá lớn ở Nhật. Cho nên chúng tôi có đủ các dữ liệu để làm bộ phim “Along the sea”.

Tôi không nghĩ là bộ phim sẽ có tác động nhiều đến dư luận về tình cảnh những của những người lao động ngoại quốc, mục tiêu của chúng tôi chỉ là chia sẻ cảm nhận của chúng tôi cho càng nhiều người càng tốt qua các buổi chiếu rộng rãi cho công chúng, hoặc qua những buổi chiếu đặc biệt.”

Trong một thời gian dài, nhập cư vẫn là chủ đề cấm kỵ ở Nhật, vốn vẫn tự hào là một quốc gia thuần chủng, nhưng do nhu cầu về nhân công, chính quyền Tokyo phải lập ra các loại visa nhập cảnh mới để có thể tiếp nhận người lao động nước ngoài. Phân nửa số lao động ngoại quốc hiện nay là người Việt Nam và người Trung Quốc. 

Dân số Nhật Bản đang ngày càng già đi, dân số trong độ tuổi lao động ngày càng ít đi, nước này càng cần đến nhân công ngoại quốc. Trong một báo cáo được công bố ngày 03/02/2022, nhiều viện nghiên cứu công đã dự báo là từ đây đến năm 2040, Nhật Bản sẽ cần một lực lượng lao động nhập cư nhiều gấp 4 lần hiện nay để có thể đạt được các mục tiêu tăng trưởng mà chính phủ đề ra. Cụ thể, nếu muốn đạt được tỷ lệ tăng trưởng bình quân 1,24%, từ đây đến 2040, Nhật Bản sẽ cần đến 6,74 triệu lao động nhập cư, so với 1,72 triệu hiện nay. Nhưng các viện nghiên cứu cũng khuyến cáo là mức cung sẽ không thể đáp ứng mức cầu về lao động nếu chính phủ không thay đổi chế độ visa hiện nay, để cấp phép cư trú dài hạn hơn cho người lao động nước ngoài. 

Trong bối cảnh đó, “Along the sea” sẽ còn tiếp tục là một bộ phim mang tính thời sự nóng bỏng, nếu chính quyền Nhật không có những biện pháp kiên quyết để ngăn chận các vụ lạm dụng đối với thực tập sinh kỹ thuật như An, Như và Phương.

50.000 thực tập sinh kẹt lại Việt Nam, chờ Nhật Bản mở cửa

Hình minh hoạ: Công nhân đưa hàng từ container lên xe tải ở cảng tại Tokyo 

Reuters 

Khoảng 50.000 thực tập sinh được nhà tuyển dụng Nhật Bản tuyển chọn đang chờ đợi sang Nhật đã bị kẹt lại Việt Nam trong hai năm qua do chính phủ Nhật Bản tiếp tục kiểm soát biên giới nghiêm ngặt. Tờ Asahi Schimbun loan tin trên trong ngày 14/2.

Nhật Bản bắt đầu hạn chế người nước ngoài nhập cảnh vào tháng 3/2020 khi dịch COVID-19 vừa lan rộng khắp thế giới. Chính phủ Nhật Bản gần đây đã tái áp đặt lệnh kiểm soát và gia hạn lệnh cấm nhập cảnh đến cuối tháng 2/2022 do biến thể Omicron.

Tờ Asahi Schimbun dẫn lời một thực tập sinh ở Hà Tĩnh rằng người này rất bức xúc trước chính sách của Nhật Bản, không cho phép người nước ngoài không phải là công dân Nhật Bản nhập cảnh vào đất nước này.

Người này cũng cho rằng anh đã được nhận vào làm thực tập tại một nhà máy ở Nhật vào tháng 10/2020 nhưng do Nhật Bản “đóng cửa” nên hiện anh đang gặp phải rất nhiều khó khăn trong việc phải trả lãi vay ngân hàng (khoảng 4.330 USD) và cả chi phí cho tổ chức lo việc đào tạo tại Nhật Bản.

Hiện Chính phủ Việt Nam đã triển khai các chuyến bay giữa Nhật Bản và Việt Nam, đưa các thực tập sinh Việt Nam trở về nước sau khi mắc kẹt tại Nhật Bản vì COVID-19.

Tuy nhiên, chuyến bay chiều ngược lại Nhật Bản đến Việt Nam vẫn chưa được tái hoạt động.

Một quan chức cấp cao của một tổ chức quản lý ở tỉnh Chiba, người làm trung gian giữa thực tập sinh và người sử dụng lao động cho biết: “Chúng tôi đang bị thiếu hụt lao động trong mọi lĩnh vực”.

Được biết, trong ngày 12/2, Hiệp hội Xuất khẩu lao động VN (VAMAS) đã thu thập chữ ký của doanh nghiệp và thực tập sinh để gửi kiến nghị đến chính phủ Nhật Bản về việc cho phép thực tập sinh người VN được nhập cảnh vào nước này.

Ông Doãn Mậu Diệp, Chủ tịch VAMAS, cho truyền thông hay mới đây, Hiệp hội Toàn quốc về hỗ trợ cùng phát triển nhân lực nước ngoài Nhật Bản (NAGOMi) cũng đã gửi kiến nghị đến chính phủ Nhật Bản yêu cầu thông báo thời gian mở cửa nhập cảnh đi kèm theo các biện pháp phòng dịch; mở rộng khung tiếp nhận tạm thời sau khi mở cửa nhập cảnh.