Tin tức thế giới ngày Thứ hai 25 tháng 10 năm 2021

Theo một cuộc kiểm kê của Reuters vào Chủ nhật (ngày 24/10), số ca nhiễm COVID-19 ở Đông Âu sẽ sớm vượt qua con số 20 triệu, khi khu vực này phải vật lộn với đợt bùng dịch tồi tệ nhất kể từ khi đại dịch bắt đầu.

Tin tức thế giới ngày Thứ hai 25 tháng 10 năm 2021

Số ca nhiễm mới trong khu vực đã tăng đều đặn và hiện nay trung bình có hơn 83.700 ca mắc mới mỗi ngày, mức cao nhất kể từ tháng 11 năm ngoái, theo dữ liệu của Reuters cho đến thứ Sáu. Mặc dù chỉ chiếm 4% dân số thế giới, nhưng Đông Âu chiếm khoảng 20% ​​tổng số ca mới được báo cáo trên toàn cầu. Ba trong số 5 quốc gia báo cáo số người chết nhiều nhất trên thế giới là ở Đông Âu – Nga, Ukraine và Romania.

Ông Mike Ryan, Giám đốc điều hành Chương trình Y tế khẩn cấp của WHO cho biết hôm thứ Năm, việc tụ tập xã hội nhiều hơn trong nhà sau khi dỡ bỏ các hạn chế ngay khi mùa đông bắt đầu đang làm gia tăng ca nhiễm COVID-19 ở nhiều quốc gia trên khắp châu Âu.

Một cuộc thăm dò của Ủy ban châu Âu đã chỉ ra rằng ít nhất một trong ba người ở hầu hết các quốc gia ở phía đông của Liên minh châu Âu không tin tưởng vào hệ thống chăm sóc sức khỏe, so với mức trung bình của khối là 18%.

Hơn 40% tổng số ca mới được báo cáo ở Đông Âu là ở Nga với 120 người xét nghiệm dương tính cứ sau 5 phút. Bộ trưởng Y tế Nga Mikhail Murashko cho biết hệ thống chăm sóc sức khỏe của đất nước đang hoạt động dưới áp lực rất lớn. Quốc gia này hôm thứ Sáu đã báo cáo số ca tử vong do COVID kỷ lục trong ngày thứ tư liên tiếp.

Moscow, thành phố và thủ đô đông dân nhất của đất nước, vào tuần tới sẽ đóng cửa tất cả các cơ sở kinh doanh ngoại trừ các cửa hàng thiết yếu như siêu thị và hiệu thuốc để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.

Slovakia đã báo cáo 3.480 trường hợp COVID-19 mới vào ngày 19/10, con số hàng ngày cao nhất của nước này kể từ tháng 3.

Tại Romania, các bệnh viện được mở rộng đến mức đột biến, với các giường cấp cứu được sử dụng hoàn toàn trên khắp đất nước. Các nhà xác cũng đã hoạt động hết công suất. Quốc gia này đã báo cáo con số kỷ lục về số ca tử vong và nhiễm trùng hàng ngày vào thứ Ba. Loại virus này trung bình cứ 5 phút lại giết chết một người trong tháng này ở quốc gia có tỷ lệ lây nhiễm thấp.

Ukraina đã ghi nhận mức cao kỷ lục hàng ngày về số ca nhiễm Coronavirus mới và các trường hợp tử vong liên quan trong ngày thứ hai liên tiếp vào thứ Sáu. Nước này cũng mở rộng tình trạng khẩn cấp cho phép chính quyền áp dụng các biện pháp hạn chế cho đến cuối năm để kiềm chế lây nhiễm.

Người tố cáo Facebook: ‘Tôi chưa bao giờ muốn trở thành người tố giác, nhưng mạng sống đang gặp nguy hiểm’

Trao đổi với trang The Guardian, cô Frances Haugen nói rằng cô không thích trở thành trung tâm của sự chú ý, nhưng những gì cô ấy chứng kiến khi làm việc tại đế chế truyền thông xã hội của Mark Zuckerberg đã thúc đẩy cô hành động – và điều đó đã khiến cô trở nên nổi tiếng.

“Khi tôi nhìn lại những gì tôi đã làm, đây không phải là kế hoạch A. Đó không phải là kế hoạch B, không phải kế hoạch C. Nó giống như kế hoạch J của tôi hay gì đó. Không ai bắt tôi ngồi xuống và nói rằng ‘những gì tôi muốn bạn làm là tố giác”.

Vào tháng 5 năm nay, cô Haugen đã rời khỏi vị trí giám đốc sản phẩm tại người khổng lồ truyền thông xã hội và mang theo hàng chục nghìn tài liệu nội bộ. Các tài liệu đã gây ra một loạt các cáo buộc, bao gồm cả việc Facebook biết rằng các sản phẩm của họ đã gây tổn hại đến sức khỏe tinh thần của thanh thiếu niên và những hoạt động gây tổn hại khác. Vào thứ Hai tuần tới, cô sẽ đưa quan điểm của mình về công ty này lên Nghị viện Westminster khi cô làm chứng trước các nghị sĩ và những đồng nghiệp.

Những lo ngại của cô về việc thiếu biện pháp kiểm soát an toàn rõ ràng ở các thị trường không sử dụng tiếng Anh, chẳng hạn như châu Phi và Trung Đông, nơi nền tảng Facebook đang được sử dụng bởi những kẻ buôn người và các nhóm vũ trang ở Ethiopia là những yếu tố chính trong quyết định hành động của cô.

Cô nói: “Tôi đã làm những gì tôi nghĩ là cần thiết để cứu mạng sống của mọi người, đặc biệt là ở phía nam toàn cầu, những người mà tôi nghĩ rằng họ đang bị đe dọa bởi việc Facebook ưu tiên lợi nhuận hơn mọi người. Nếu tôi không đưa những tài liệu đó ra thì sẽ không bao giờ nó được đưa ra ánh sáng”.

Những tiết lộ về Facebook đã không ngừng kể từ khi báo Wall Street Journal trong tháng này đã công bố hàng loạt thông tin dựa trên những tài liệu từ cô Haugen.

Dòng ứng dụng của Facebook, bao gồm nền tảng chính, cùng Facebook Messenger, Instagram và WhatsApp – được 2,8 tỷ người sử dụng mỗi ngày.

Cam kết khí hậu nhạt nhòa của Australia

Sau nhiều tháng chịu áp lực tăng cường cam kết chống biến đổi khí hậu, tuần này chính phủ Úc sẽ cam kết giảm lượng khí thải xuống mức “không ròng” vào năm 2050. Song bấy nhiêu vẫn ít hơn các nước giàu khác, theo Hội đồng Khí hậu, một nhóm vận động môi trường của Úc. Thủ tướng Scott Morrison không đồng ý cắt giảm nhanh hơn. Ông đặt mục tiêu cắt giảm 26-28% lượng khí thải vào năm 2030 so với mức 2005 – quá nhỏ so với cam kết của các nước phương Tây khác.

Đó là vì ngành công nghiệp than của Úc đang phát triển mạnh. Họ là nhà xuất khẩu than lớn thứ hai thế giới, và thay vì đóng cửa mỏ cũ, chính phủ bang và liên bang lại đang cho mở những mỏ mới. Ngoài ra ông Morrison cũng có kế hoạch mở thêm 5 bể chứa khí đốt tự nhiên mới để tiếp sức cho quá trình “phục hồi khí đốt” sau đại dịch. Australia rõ ràng muốn cung cấp nhiên liệu hóa thạch ra thế giới cho đến khi không còn ai muốn mua chúng nữa. Đến lúc đó thì có thể đã quá muộn.

Campuchia thông qua luật cấm song tịch đối với những người nắm giữ chức vụ cấp cao

Quốc hội Campuchia hôm 25/10 đã thông qua các sửa đổi hiến pháp cấm những người nắm giữ các chức vụ hàng đầu của đất nước, bao gồm cả thủ tướng, không được mang quốc tịch của các quốc gia khác, theo Reuters.

Hôm 6/10, Thủ tướng Hun Sen đã ra lệnh cho Bộ Tư pháp thực hiện các thay đổi, điều này có nghĩa là các chủ tịch thượng và hạ viện, và người đứng đầu hội đồng hiến pháp, chỉ có thể mang duy nhất quốc tịch Campuchia mà thôi.

Ông nói rằng điều này là “để thể hiện lòng trung thành với quốc gia và tránh sự can thiệp của nước ngoài”.

Ông Heng Samrin, Chủ tịch Quốc hội Campuchia, cho biết các sửa đổi nhằm chống lại sự can thiệp của nước ngoài vào công việc nội bộ của đất nước hoặc trong việc chỉ đạo các chính sách quốc gia và quốc tế của nước này.

“Quốc hội, Thượng viện, Chính phủ Hoàng gia và Hội đồng Hiến pháp là những cơ quan tối cao của quốc gia được ghi trong Hiến pháp của Vương quốc Campuchia và có trách nhiệm cao trong việc quyết định những vấn đề quan trọng, là huyết mạch của quốc gia để đảm bảo độc lập và chủ quyền quốc gia ”, ông Heng Samrin viết Facebook.

Lệnh của ông Hun Sen, một trong những nhà lãnh đạo tại vị lâu nhất thế giới sau hơn ba thập kỷ cầm quyền, thực hiện các thay đổi hiến pháp được đưa ra vài ngày sau khi một bản tin trên tờ Guardian nhầm tên ông là một trong số hàng nghìn người không phải là người châu Âu được cấp hộ chiếu Síp (Cypriot).

Bản tin của Guardian sau đó đã được sửa lại, nói rằng cấp dưới của ông, chứ không phải ông, bị phát hiện là nằm trong số hàng nghìn người không phải là người châu Âu nhận được hộ chiếu Síp.

Một bản tin đặc biệt của Reuters vào tháng 10/2019 cho thấy các thành viên gia đình và cảnh sát, cộng sự kinh doanh và chính trị chủ chốt của ông Hun Sen đã mua quốc tịch nước ngoài thông qua một thỏa thuận bán quốc tịch ở Síp.

Ông Sam Rainsy, lãnh đạo phe đối lập, một công dân Pháp sống ở Paris để tránh một loạt cáo buộc ở Campuchia, cho biết trong email gửi cho Reuters hôm 25/10 rằng các quy định mới sẽ tước đi cơ hội phục vụ đất nước ở cấp cao nhất của các nhà lãnh đạo tiềm năng trong tương lai.

Ông Sam Rainsy viết: “Vì lý do lịch sử, dân số của chúng tôi trải rộng khắp thế giới và nhiều người Campuchia mang hai quốc tịch đã đạt được thành công lớn bên ngoài đất nước”.

Đảo chính quân sự ở Sudan: Thủ tướng và các bộ trưởng bị bắt giữ

Hôm 25/10, các binh sĩ đã bắt giữ hầu hết các thành viên trong nội các Sudan và một số lượng lớn các nhà lãnh đạo đảng ủng hộ chính phủ trong một cuộc đảo chính quân sự rõ ràng, ba nguồn tin chính trị cho Reuters biết.

Bộ Thông tin cho biết Thủ tướng Sudan Abdalla Hamdok đã bị bắt giữ và chuyển đến một địa điểm không được tiết lộ sau khi từ chối đưa ra tuyên bố ủng hộ cuộc đảo chính.

Lực lượng quân sự hỗn hợp đang quản thúc ông Hamdok tại tư gia gây áp lực buộc ông phải đưa ra một tuyên bố ủng hộ.

Hiện chưa có bình luận ngay lập tức từ phía quân đội.

Sudan đã nổi dậy kể từ khi một âm mưu đảo chính thất bại vào tháng trước dẫn đến những cuộc tái thẩm gay gắt giữa các nhóm quân sự và dân sự nhằm chia sẻ quyền lực sau khi cựu lãnh đạo Omar al-Bashir bị lật đổ vào năm 2019.

Quân đội khuấy động bất ổn ở miền đông Sudan và sử dụng cuộc khủng hoảng để thực hiện một cuộc đảo chính chống lại chính phủ Hamdok, Giám đốc văn phòng của ông nói với kênh truyền hình al-Arabiya.

Việc tiếp quản diễn ra bất chấp thỏa thuận mà ông Hamdok đã đạt được với người đứng đầu hội đồng cầm quyền, Abdel Fattah al-Burhan, với sự có mặt của đặc phái viên Hoa Kỳ Jeffrey Feltman, theo kênh truyền hình có trụ sở tại Dubai.

Một đoạn phóng sự trên kênh truyền hình Al-Jazeera Mubasher có trụ sở tại Qatar cho thấy những người biểu tình đã vượt qua các chướng ngại vật và tiến vào đường phố xung quanh trụ sở quân sự ở thủ đô Khartoum.

Dẫn lời các nhân chứng, kênh truyền hình Al-Arabiya cho biết đã có người bị thương trong các cuộc đụng độ trước trụ sở quân đội.

Bộ thông tin cho biết các lực lượng quân sự cũng đã bắt giữ các thành viên dân sự của Hội đồng Chủ quyền và các thành viên của chính phủ.

Trong một tuyên bố gửi tới Reuters, Bộ này yêu cầu Sudan “chặn các hoạt động của quân đội để ngăn chặn quá trình chuyển đổi dân chủ.”

“Chúng tôi mạnh mẽ lên tiếng bác bỏ âm mưu đảo chính này,” tuyên bố nói.

Trung Quốc đòi Vatican cắt đứt quan hệ với Đài Loan

Trang tin Taiwan News ngày 25/10/2021, dẫn nguồn truyền thông Ý cho hay Bắc Kinh đã gia tăng áp lực đối với Vatican để Tòa Thánh cắt đứt quan hệ với Đài Loan.

Nhật báo lớn của Ý, Corriere della Sera đã đăng bài tiết lộ giáo hoàng đang phải đối mặt với một thách thức ngoại giao với Bắc Kinh xung quanh vấn đề Đài Loan. Tòa Thánh đã đề nghị một khuôn khổ cho quan hệ với Bắc Kinh theo đó đồng ý xem xét lại từng bước các mối liên hệ với Đài Loan.

Tại Trung Quốc vẫn tồn tại hai giáo hội Công giáo : Một thân chính quyền và một giáo hội không chính thức, trung thành với tòa thánh La Mã vẫn được biết đến với tên gọi « Giáo hội thầm lặng ». Năm 2018, Vatican đã ký với chính quyền Bắc Kinh một thỏa thuận tạm thời liên quan đến việc chỉ định các giám mục ở Trung Quốc, nhằm tạo điều kiện hợp nhất hai giáo hội nói trên. Thỏa thuận này đã bị Hoa Kỳ và một số nước chỉ trích mạnh mẽ, nhưng Vatican vẫn bảo vệ quyết định của mình và thậm chí còn kéo dài thỏa thuận đến tháng 10/2020.

Thời gian gần đây, Vatican đã cố gắng duy trì đối thoại với chế độ Bắc Kinh, nhưng ngoại giao Trung Quốc vẫn tìm cách gây sức ép để Tòa Thánh phải có sự lựa chọn rõ ràng, hoặc Bắc Kinh hoặc Đài Bắc, theo nhật báo Ý. Điều này khiến giáo hoàng bị đặt vào hoàn cảnh rất khó xử vì Vatican không bao giờ chủ trương cắt đứt quan hệ ngoại giao với bất kỳ quốc gia nào.

Trong nỗ lực cô lập Đài Bắc, Bắc Kinh không ngừng gây sức ép với các nước, các tổ chức quốc tế để xóa dần sự công nhận và quan hệ với hòn đảo. Cho đến năm 2000, Đài Loan có quan hệ ngoại giao với 32 quốc gia, giờ đây chỉ còn 15 quốc gia nhỏ còn tiếp tục công nhận Đài Loan.

Tòa Thánh Vatican là vùng lãnh thổ duy nhất ở châu Âu hiện còn duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan.

Hàng nghìn người di cư bất hợp pháp tiến đến biên giới Hoa Kỳ

Trang RT đưa tin, một đoàn lữ hành di cư gồm hàng nghìn người đã vượt qua lực lượng an ninh Mexico để đến biên giới Hoa Kỳ.

Hàng nghìn người di cư đã tập trung tại Tapachula, gần biên giới Mexico-Guatemala và hiện đang tìm đường đến Thành phố Mexico và cuối cùng là biên giới Hoa Kỳ. Trong số đó có những người chạy trốn khỏi Haiti, Venezuela và nhiều nước Mỹ Latinh khác.

Các quan chức Bộ An ninh Nội địa Mỹ trước đó cho biết đang theo dõi đoàn lữ hành vì các quan chức Mexico đã cố gắng ngăn cản đoàn xe này thực hiện hành trình. Đoạn video hôm 23/10 về đoàn người di cư cho thấy họ đã vượt qua các quan chức thực thi pháp luật Mexico, mặc dù giới chức được trang bị thiết bị chống bạo động và cố dựng bức tường ngăn dòng người.

Những người di cư trong đoàn lữ hành cầm những tấm biển có thông điệp như “Joe Biden vì tất cả” và “chúng tôi đến trong hòa bình”. Một số người nói với giới truyền thông rằng “Nước Mỹ dành cho tất cả mọi người”.

Inrineo Mujica, người dẫn đầu đoàn lữ hành, kêu gọi Tổng thống Joe Biden làm nhiều hơn nữa để cải cách nhập cư Mỹ và đổ lỗi cho điều kiện tồi tệ và thiếu cơ hội ở Mexico khiến hàng nghìn người tràn ngập biên giới Mỹ-Mexico trong nhiều tháng.

Những người di cư cho biết họ không quan tâm đến các cuộc đối đầu bạo lực, mặc dù đã cố gắng vượt qua lực lượng Mexico hôm 23/10. Mặc dù các quan chức Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã cảnh báo rằng nhiều người có thể sẽ bị bắt và bị trục xuất, song cách tiếp cận của chính quyền ông Joe Biden về vấn đề nhập cư đã bị giám sát chặt chẽ kể từ khi ông nhậm chức.

Cơ quan Biên phòng Mỹ cho biết, trong năm 2021, các nhà chức trách Mỹ đã bắt giữ 1,7 triệu người di cư bất hợp pháp tại biên giới của nước này.