Với viễn tượng cụ Biden đắc cử, tất cả mọi con mắt đều xúm vào phía thượng viện.
 |
| Vũ Linh - Theo dõi cuộc bầu Thượng viện và Hạ viên liên bang Hoa kỳ. |
CH mất hai ghế tại Colorado và Arizona, chưa ngã ngũ tại Georgia với hai cuộc bầu thượng nghị sĩ. Theo luật đặc biệt của riêng Georgia, sẽ có bầu chung kết nữa đầu tháng Giêng giữa hai ứng cử viên được nhiều phiếu nhất. Cả hai ứng cử viên CH đều có nhiều hy vọng tái đắc cử.
Tóm lại, hiện nay CH có 50 ghế, DC 48, còn lại 2 ghế tại Georgia sẽ bầu lại đầu tháng Giêng.
Nếu CH thắng cả hai thì sẽ giữ thế đa số 52-48, nếu chỉ thắng một, vẫn còn đa số 51-49, nhưng nếu thua cả hai, sẽ đi đến tình trạng 50-50 và PTT Pence hay PTT Kamala Harris sẽ nắm lá phiếu sinh tử trong tất cả các biểu quyết, và đa số của thượng viện sẽ về tay đảng của phó tổng thống mới đắc cử. Bất thình lình, hai cuộc bầu thượng nghị sĩ tại Georgia đầu tháng Giêng trở thành hai cuộc bầu có hậu quả cực kỳ quan trọng. Đảng DC đã cho biết ngay sẽ sẵn sàng chi 100 triệu đô cho hai cuộc tranh cử này.
Hai cuộc bầu thượng nghị sĩ được chú ý nhất trước ngày bầu là những cuộc bầu của bà Susan Collins (nổi tiếng chống TT Trump) tại Maine và bà Joni Ernst (nổi tiếng ủng hộ TT Trump) tại Iowa. Cả hai bà đều bị TTDC tiên đoán sẽ thua cỡ 5 điểm. Kết quả bà Collins thắng 5 điểm, trong khi bà Ernst thắng 7 điểm.
Một TNS khác bị đoán là thảm bại, cũng đã thắng, đó là ông Thom Tillis của North Carolina.
Việc bên nào chiếm đa số hết sức quan trọng cho dù bà Collins thường hay bỏ phiếu chống TT Trump, vì phe đa số sẽ giữ quyền:
- quyết định chương trình nghị sự của thượng viện, tức là quyết định chuyện nào sẽ mang ra thảo luận để lấy biểu quyết,
- bổ nhiệm chủ tịch các ủy ban và tiểu ban,
- quyết định mở hay chấm dứt các cuộc điều tra của thượng viện, tức là các cuộc điều tra về bộ Tư Pháp, FBI, cha con cụ Biden,… của thượng viện có thể vẫn tiếp tục hay chấm dứt,
- có tiếng nói trong mọi dự luật hạ viện hay tổng thống muốn đưa ra, nghĩa là sẽ có quyết định về luật tăng thuế của cụ Biden, về Obamacare, về di dân, về gói cứu trợ mới,…
- phê chuẩn mọi thỏa ước quốc tế, trong đó có TPP và thỏa ước Paris về khí hậu nếu cụ Biden thắng và muốn phục sinh lại,…
- phê chuẩn nhân viên nội các, các quan tòa, kể cả quan tòa Tối Cao Pháp Viện,
- có thể có quyết định bỏ hay không bỏ thủ tục câu giờ filibuster trên tất cả mọi biểu quyết của thượng viện.
Ác mộng lớn nhất của cụ Biden nếu phe CH giữ được đa số tại thượng viện là họ sẽ đáp lễ cụ bằng cách lôi vụ ông con lem nhem ra điều tra tới bến, dù không bứng cụ Biden được, cũng làm tổn hại danh dự và uy tín của cụ không ít.
TTDC đang bối rối giải thích những thăm dò của họ về thượng viện. Trước bầu cử, họ tiên đoán phe CH có thể sẽ mất tới 8 ghế, rốt cuộc chỉ mất từ 1 đến 3 ghế, với nhiều triển vọng sẽ chỉ mất một ghế.
Bầu hạ viện liên bang
Không có thay đổi gì ghê gớm. Đảng DC vẫn giữ thế đa số nhưng đã mất nhiều ghế. Khi bài này được viết thì chưa có kết quả cuối cùng, nhưng đã có dự đoán đảng DC sẽ mất từ 5 đến 10 ghế.
Có tin khối DC bất mãn trước thất bại mất ghế, muốn bầu chủ tịch hạ viện mới thay thế bà Pelosi, bị tố là quá cực đoan, nhất là qua việc điều đình gói cứu trợ COVID trong thời gian qua, đưa đến bế tắc khiến dân không lãnh được gói cứu trợ thứ nhì.
Nhiều dân biểu DC đã than vãn đó là lý do lớn khiến đảng thua phiếu. Ngoài ra, nhiều dân biểu DC thất cử đã cho biết có hai lý do nữa khiến họ thất cử: cắt ngân sách cảnh sát và các chương trình thiên tả quá xa của nhóm xã nghĩa Sanders và cô dân biểu Ocasio-Cortez. Ngay sau đó, bà AOC đã lên tiếng công kích những chỉ trích này.
Cuộc nội chiến trong đảng DC giữa khối cấp tiến ôn hòa chống cấp tiến cực đoan coi bộ sẽ nổ mạnh trong những tháng năm tới.
So với những lần trước, mỗi khi đảng DC chiếm được Tòa Bạch Ốc thì đảng này cũng chiếm thêm cả mấy chục ghế, chứ không mất ghế như bây giờ.
Bầu thống đốc tiểu bang
Đảng CH thắng lợi, chiếm được thêm ghế thống đốc tại Montana, nâng tỷ số thống đốc CH lên 27 so với 23 DC. Montana là một thành đồng CH nhưng đã có thống đốc DC như một tai nạn, bây giờ rơi về tay CH lại.
Ngoài ra không có thay đổi nào khác.
Vài chuyện có ý nghĩa
Dân gốc La-tinh ủng hộ TT Trump với tỷ lệ từ 30% trong giới trẻ, tới 40% trong giới cao niên. Đây là tỷ lệ cao nhất mà chưa có tổng thống CH nào đạt được. Riêng tại Texas, 40% dân gốc Mễ bỏ phiếu cho TT Trump, bảo đảm Texas không đổi qua màu xanh của DC. Con số 40% phá tan mọi luận cứ TT Trump “chửi cha” dân gốc Mễ. Nguy hiểm hơn cho đảng DC, đây là khối cử tri đang tăng trưởng mạnh nhất .
Khối dân tỵ nạn cộng sản Cuba, Venezuela, Bolivia, Nicaragua,… đã đón nhận thông điệp chống cộng của TT Trump một cách rõ ràng nhất, mang lại chiến thắng dễ dàng cho TT Trump tại tiểu bang xôi đậu then chốt nhất là Florida.
Ở đây, cũng không thể quên được sự đóng góp của cộng đồng Việt tỵ nạn ủng hộ TT Trump qua tổ chức TAPA đã hoạt động rất mạnh trong vùng then chốt nhất của Florida là vùng Orlando-Tampa Bay. Nếu TT Trump tái đắc cử thì cần phải nhớ không có Florida, không có cách nào Trump thắng được. Công của TAPA không nhỏ chút nào, sẽ là một dấu ấn quan trọng của cộng đồng tỵ nạn Việt.
Thống kê sơ khởi cho thấy tỷ lệ phiếu da đen của TT Trump đã tăng lên đến trên 17% trong khối các ông da đen, và tăng lên tới 8% trong khối phụ nữa da đen, trong khi năm 2016, ông chỉ nhận được khoảng một nửa những tỷ lệ đó. Tuy nhiên, những tỷ lệ này vẫn còn quá thấp, không có bao nhiêu ảnh hưởng trên cuộc bầu cử nói chung. TT Trump là ông CH nhận được hậu thuẫn cao nhất của khối da đen.
Mâu thuẫn vĩ đại nhất, cũng là bằng chứng phe DC và TTDC tung fake news TT Trump kỳ thị nhất nhân loại, là việc TT Trump lại là người có được tỷ lệ phiếu của dân da đen và da nâu cao nhất trong tất cả các tổng thống CH từ trước đến nay.
Tóm lại, hiện nay CH có 50 ghế, DC 48, còn lại 2 ghế tại Georgia sẽ bầu lại đầu tháng Giêng.
Nếu CH thắng cả hai thì sẽ giữ thế đa số 52-48, nếu chỉ thắng một, vẫn còn đa số 51-49, nhưng nếu thua cả hai, sẽ đi đến tình trạng 50-50 và PTT Pence hay PTT Kamala Harris sẽ nắm lá phiếu sinh tử trong tất cả các biểu quyết, và đa số của thượng viện sẽ về tay đảng của phó tổng thống mới đắc cử. Bất thình lình, hai cuộc bầu thượng nghị sĩ tại Georgia đầu tháng Giêng trở thành hai cuộc bầu có hậu quả cực kỳ quan trọng. Đảng DC đã cho biết ngay sẽ sẵn sàng chi 100 triệu đô cho hai cuộc tranh cử này.
Hai cuộc bầu thượng nghị sĩ được chú ý nhất trước ngày bầu là những cuộc bầu của bà Susan Collins (nổi tiếng chống TT Trump) tại Maine và bà Joni Ernst (nổi tiếng ủng hộ TT Trump) tại Iowa. Cả hai bà đều bị TTDC tiên đoán sẽ thua cỡ 5 điểm. Kết quả bà Collins thắng 5 điểm, trong khi bà Ernst thắng 7 điểm.
Một TNS khác bị đoán là thảm bại, cũng đã thắng, đó là ông Thom Tillis của North Carolina.
Việc bên nào chiếm đa số hết sức quan trọng cho dù bà Collins thường hay bỏ phiếu chống TT Trump, vì phe đa số sẽ giữ quyền:
- quyết định chương trình nghị sự của thượng viện, tức là quyết định chuyện nào sẽ mang ra thảo luận để lấy biểu quyết,
- bổ nhiệm chủ tịch các ủy ban và tiểu ban,
- quyết định mở hay chấm dứt các cuộc điều tra của thượng viện, tức là các cuộc điều tra về bộ Tư Pháp, FBI, cha con cụ Biden,… của thượng viện có thể vẫn tiếp tục hay chấm dứt,
- có tiếng nói trong mọi dự luật hạ viện hay tổng thống muốn đưa ra, nghĩa là sẽ có quyết định về luật tăng thuế của cụ Biden, về Obamacare, về di dân, về gói cứu trợ mới,…
- phê chuẩn mọi thỏa ước quốc tế, trong đó có TPP và thỏa ước Paris về khí hậu nếu cụ Biden thắng và muốn phục sinh lại,…
- phê chuẩn nhân viên nội các, các quan tòa, kể cả quan tòa Tối Cao Pháp Viện,
- có thể có quyết định bỏ hay không bỏ thủ tục câu giờ filibuster trên tất cả mọi biểu quyết của thượng viện.
Ác mộng lớn nhất của cụ Biden nếu phe CH giữ được đa số tại thượng viện là họ sẽ đáp lễ cụ bằng cách lôi vụ ông con lem nhem ra điều tra tới bến, dù không bứng cụ Biden được, cũng làm tổn hại danh dự và uy tín của cụ không ít.
TTDC đang bối rối giải thích những thăm dò của họ về thượng viện. Trước bầu cử, họ tiên đoán phe CH có thể sẽ mất tới 8 ghế, rốt cuộc chỉ mất từ 1 đến 3 ghế, với nhiều triển vọng sẽ chỉ mất một ghế.
Bầu hạ viện liên bang
Không có thay đổi gì ghê gớm. Đảng DC vẫn giữ thế đa số nhưng đã mất nhiều ghế. Khi bài này được viết thì chưa có kết quả cuối cùng, nhưng đã có dự đoán đảng DC sẽ mất từ 5 đến 10 ghế.
Có tin khối DC bất mãn trước thất bại mất ghế, muốn bầu chủ tịch hạ viện mới thay thế bà Pelosi, bị tố là quá cực đoan, nhất là qua việc điều đình gói cứu trợ COVID trong thời gian qua, đưa đến bế tắc khiến dân không lãnh được gói cứu trợ thứ nhì.
Nhiều dân biểu DC đã than vãn đó là lý do lớn khiến đảng thua phiếu. Ngoài ra, nhiều dân biểu DC thất cử đã cho biết có hai lý do nữa khiến họ thất cử: cắt ngân sách cảnh sát và các chương trình thiên tả quá xa của nhóm xã nghĩa Sanders và cô dân biểu Ocasio-Cortez. Ngay sau đó, bà AOC đã lên tiếng công kích những chỉ trích này.
Cuộc nội chiến trong đảng DC giữa khối cấp tiến ôn hòa chống cấp tiến cực đoan coi bộ sẽ nổ mạnh trong những tháng năm tới.
So với những lần trước, mỗi khi đảng DC chiếm được Tòa Bạch Ốc thì đảng này cũng chiếm thêm cả mấy chục ghế, chứ không mất ghế như bây giờ.
Bầu thống đốc tiểu bang
Đảng CH thắng lợi, chiếm được thêm ghế thống đốc tại Montana, nâng tỷ số thống đốc CH lên 27 so với 23 DC. Montana là một thành đồng CH nhưng đã có thống đốc DC như một tai nạn, bây giờ rơi về tay CH lại.
Ngoài ra không có thay đổi nào khác.
Vài chuyện có ý nghĩa
Dân gốc La-tinh ủng hộ TT Trump với tỷ lệ từ 30% trong giới trẻ, tới 40% trong giới cao niên. Đây là tỷ lệ cao nhất mà chưa có tổng thống CH nào đạt được. Riêng tại Texas, 40% dân gốc Mễ bỏ phiếu cho TT Trump, bảo đảm Texas không đổi qua màu xanh của DC. Con số 40% phá tan mọi luận cứ TT Trump “chửi cha” dân gốc Mễ. Nguy hiểm hơn cho đảng DC, đây là khối cử tri đang tăng trưởng mạnh nhất .
Khối dân tỵ nạn cộng sản Cuba, Venezuela, Bolivia, Nicaragua,… đã đón nhận thông điệp chống cộng của TT Trump một cách rõ ràng nhất, mang lại chiến thắng dễ dàng cho TT Trump tại tiểu bang xôi đậu then chốt nhất là Florida.
Ở đây, cũng không thể quên được sự đóng góp của cộng đồng Việt tỵ nạn ủng hộ TT Trump qua tổ chức TAPA đã hoạt động rất mạnh trong vùng then chốt nhất của Florida là vùng Orlando-Tampa Bay. Nếu TT Trump tái đắc cử thì cần phải nhớ không có Florida, không có cách nào Trump thắng được. Công của TAPA không nhỏ chút nào, sẽ là một dấu ấn quan trọng của cộng đồng tỵ nạn Việt.
Thống kê sơ khởi cho thấy tỷ lệ phiếu da đen của TT Trump đã tăng lên đến trên 17% trong khối các ông da đen, và tăng lên tới 8% trong khối phụ nữa da đen, trong khi năm 2016, ông chỉ nhận được khoảng một nửa những tỷ lệ đó. Tuy nhiên, những tỷ lệ này vẫn còn quá thấp, không có bao nhiêu ảnh hưởng trên cuộc bầu cử nói chung. TT Trump là ông CH nhận được hậu thuẫn cao nhất của khối da đen.
Mâu thuẫn vĩ đại nhất, cũng là bằng chứng phe DC và TTDC tung fake news TT Trump kỳ thị nhất nhân loại, là việc TT Trump lại là người có được tỷ lệ phiếu của dân da đen và da nâu cao nhất trong tất cả các tổng thống CH từ trước đến nay.
 |
 |
Con số người bị nhiễm đã sát kề 10 triệu người, trong khi số tử vong đã lên tới trên 240.000 người, cho dù tính theo tỷ lệ thì con số của Mỹ vẫn rất thấp (2,4%) so với thế giới.
TIN TÀI CHÁNH
Thị trường tài chánh trong tuần qua có vẻ đã lạc quan hơn nhiều. Trong khi tuần trước, chỉ số Dow Jones rớt 1.830 điểm thì tuần này đã tăng gần 1,900 điểm từ thứ hai cho tới thứ năm, qua thứ sáu thì rớt chút đỉnh 67 điểm.
Lý do quan trọng nhất trong việc tăng ào ạt là giới doanh gia tin tưởng đảng CH sẽ còn giữ được đa số tại thượng viện, do đó cho dù cụ Biden đắc cử tổng thống, cũng không có chuyện tăng thuế lại, đặc biệt là thuế trên lợi nhuận công ty, như cụ Biden hứa hẹn. Nhưng tới thứ sáu việc CH giữ đa số có thể gặp khó khăn nên rớt xuống chút đỉnh vì triển vọng CH chiếm đa số vẫn cao.
Một tin tốt nữa là trong tháng qua, đã có 638.000 người có việc làm lại, giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống dưới 6,9%, từ mức trên 20% thời cao điểm tháng Bẩy vừa qua.
TIN TÀI CHÁNH
Thị trường tài chánh trong tuần qua có vẻ đã lạc quan hơn nhiều. Trong khi tuần trước, chỉ số Dow Jones rớt 1.830 điểm thì tuần này đã tăng gần 1,900 điểm từ thứ hai cho tới thứ năm, qua thứ sáu thì rớt chút đỉnh 67 điểm.
Lý do quan trọng nhất trong việc tăng ào ạt là giới doanh gia tin tưởng đảng CH sẽ còn giữ được đa số tại thượng viện, do đó cho dù cụ Biden đắc cử tổng thống, cũng không có chuyện tăng thuế lại, đặc biệt là thuế trên lợi nhuận công ty, như cụ Biden hứa hẹn. Nhưng tới thứ sáu việc CH giữ đa số có thể gặp khó khăn nên rớt xuống chút đỉnh vì triển vọng CH chiếm đa số vẫn cao.
Một tin tốt nữa là trong tháng qua, đã có 638.000 người có việc làm lại, giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống dưới 6,9%, từ mức trên 20% thời cao điểm tháng Bẩy vừa qua.
http://diendantraichieu.
Không có nhận xét nào