Nhiều bệnh lây nhiễm virus
đặc biệt phổ biến trong mùa đông. Mùa hè có làm suy yếu đại dịch cúm tàu
hay không? Các nghiên cứu đầu tiên làm giảm hy vọng cho điều này.
Theo những phân tích mới đây, độ ẩm cao và nhiệt độ mùa hè thực sự có thể hạn chế sự lây lan, nhưng chỉ một chút.
Loại virus mới này lây lan chủ yếu qua các giọt nước nhỏ khi nói, ho, hắt hơi và có thể ở trong không khí một thời gian nhất định. Nếu hít phải những giọt nước nhỏ này, nguy cơ nhiễm bệnh sẽ tăng lên rất nhiều.
Người ta biết từ bệnh cúm rằng nó yếu đi vào mùa hè. Có lẽ vì nhiệt độ cao, độ ẩm và tia nắng mặt trời ảnh hưởng đến mầm bệnh. Bên cạnh thời tiết, những yếu tố xã hội cũng đóng một vai trò nhất định. Con người ở ngoài trời nhiều hơn, nhiều người đi nghỉ mát thay vì ngồi làm việc trong các văn phòng lớn nhiều người. Điều này làm giảm nguy cơ bị lây bệnh. Trẻ em, thường đóng vai trò là những người siêu lây lan, cũng được nghỉ học trong mùa hè.
Để phân tích, các nhà nghiên cứu đã xem xét 144 vùng trên khắp thế giới mà trong đó có ít nhất là 10 ca bị nhiễm bệnh được cho là từ những chuỗi lây nhiễm bệnh địa phương trong thời gian từ giữa đến cuối tháng 3.
Các nhà nghiên cứu đã loại trừ những quốc gia có tiến trình lây nhiễm bất thường, như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ý và Iran. Bởi vì làn sóng đầu tiên dường như đã được kiểm soát, như ở Trung Quốc, hoặc bởi vì các quốc gia đã trải qua những đợt bùng phát đặc biệt nghiêm trọng, như Ý.
Từ những dữ liệu có sẵn, các nhà nghiên cứu ước tính khi nào người dân trong khu vực tương ứng phải bị nhiễm bệnh và so sánh sự phát triển của số lượng nhiễm bệnh với điều kiện thời tiết vào những ngày tương ứng. Cụ thể, đó là khoảng thời gian từ ngày 7 tháng 3 đến ngày 13 tháng 3.
Các nhà nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng cho thấy đại dịch lan truyền chậm hơn ở các quốc gia có nhiệt độ tháng ba cao hơn. Độ ẩm tuyệt đối, tuy nhiên, dường như có một tác động tối thiểu. Có lẽ là do những giọt nước rơi xuống mặt đất nhanh hơn trong độ ẩm cao. Ngược lại, các giọt nước nhỏ bay hơi nhanh hơn trong không khí khô. Chúng trở nên nhẹ hơn và lơ lửng trong không khí trong một thời gian dài hơn, nguy cơ nhiễm bệnh tăng lên.
Theo những người nghiên cứu xung quanh nhà dịch tễ học Peter Jüni từ Bệnh viện St. Michael’s ở Toronto (Canada), thời tiết theo mùa trong năm đóng một vai trò nhỏ trong dịch Covid-19, nhưng các biện pháp như đóng cửa trường học, hạn chế những sự kiện lớn và hạn chế tiếp xúc đã có tác động lớn.
Các nhà khoa học thừa nhận rằng nghiên cứu của họ có những hạn chế, ví dụ như những vùng địa lý đó đã tiến hành xét nghiệm virus Vũ Hán ở các mức độ khác nhau và chỉ có dữ liệu thời tiết từ các thành phố lớn là được đưa vào trong nghiên cứu. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu, có một điều rõ ràng: đường đồ thị lây nhiễm chỉ giảm đáng kể ở các quốc gia có áp đặt những hạn chế để chống lãi dịch bệnh.
Các nhóm nghiên cứu khác cũng đi đến kết luận tương tự. Chỉ riêng thời tiết mùa hè thì có lẽ sẽ không đủ để ngăn chận virus Vũ Hán, theo nghiên cứu ban đầu của các nhà khoa học quốc tế do nhà phân tích dữ liệu Mohammad Jalali từ Đại học Harvard dẫn đầu.
Họ đã nghiên cứu xem virus Vũ Hán đã lây lan như thế nào tại hơn 3.700 địa điểm trên toàn cầu trong khoảng thời gian từ ngày 12 tháng 12 đến ngày 22 tháng 4. Theo phân tích của họ, nhiệt độ cao có thể làm chậm đại dịch, nhưng chỉ từ 25 độ C trở lên. Với mỗi một độ trên 25°C, tỷ lệ lây nhiễn tiếp theo sẽ giảm xuống khoảng 3%. Tỷ lệ lây nhiểm tiếp theo là con số cho biết có bao nhiêu người bị một người mắc bệnh lây sang cho họ. “Chỉ riêng sự thay đổi thời tiết sắp tới sẽ rất có thể không đủ để hạn chế hoàn toàn việc lây lan Covid-19”, theo báo cáo của các nhà nghiên cứu.
“Mùa hè sẽ không làm cho virus biến mất”, đồng tác giả nghiên cứu người Canada Dionne Gesink, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Lana ở Toronto cho biết. “Các biện pháp hạn chế thực sự quan trọng bởi vì chúng hiện là điều duy nhất được chứng minh là đã làm chậm dịch bệnh.”
“Mùa hè sẽ không làm cho virus biến mất” |
Theo những phân tích mới đây, độ ẩm cao và nhiệt độ mùa hè thực sự có thể hạn chế sự lây lan, nhưng chỉ một chút.
Loại virus mới này lây lan chủ yếu qua các giọt nước nhỏ khi nói, ho, hắt hơi và có thể ở trong không khí một thời gian nhất định. Nếu hít phải những giọt nước nhỏ này, nguy cơ nhiễm bệnh sẽ tăng lên rất nhiều.
Người ta biết từ bệnh cúm rằng nó yếu đi vào mùa hè. Có lẽ vì nhiệt độ cao, độ ẩm và tia nắng mặt trời ảnh hưởng đến mầm bệnh. Bên cạnh thời tiết, những yếu tố xã hội cũng đóng một vai trò nhất định. Con người ở ngoài trời nhiều hơn, nhiều người đi nghỉ mát thay vì ngồi làm việc trong các văn phòng lớn nhiều người. Điều này làm giảm nguy cơ bị lây bệnh. Trẻ em, thường đóng vai trò là những người siêu lây lan, cũng được nghỉ học trong mùa hè.
Để phân tích, các nhà nghiên cứu đã xem xét 144 vùng trên khắp thế giới mà trong đó có ít nhất là 10 ca bị nhiễm bệnh được cho là từ những chuỗi lây nhiễm bệnh địa phương trong thời gian từ giữa đến cuối tháng 3.
Các nhà nghiên cứu đã loại trừ những quốc gia có tiến trình lây nhiễm bất thường, như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ý và Iran. Bởi vì làn sóng đầu tiên dường như đã được kiểm soát, như ở Trung Quốc, hoặc bởi vì các quốc gia đã trải qua những đợt bùng phát đặc biệt nghiêm trọng, như Ý.
Từ những dữ liệu có sẵn, các nhà nghiên cứu ước tính khi nào người dân trong khu vực tương ứng phải bị nhiễm bệnh và so sánh sự phát triển của số lượng nhiễm bệnh với điều kiện thời tiết vào những ngày tương ứng. Cụ thể, đó là khoảng thời gian từ ngày 7 tháng 3 đến ngày 13 tháng 3.
Các nhà nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng cho thấy đại dịch lan truyền chậm hơn ở các quốc gia có nhiệt độ tháng ba cao hơn. Độ ẩm tuyệt đối, tuy nhiên, dường như có một tác động tối thiểu. Có lẽ là do những giọt nước rơi xuống mặt đất nhanh hơn trong độ ẩm cao. Ngược lại, các giọt nước nhỏ bay hơi nhanh hơn trong không khí khô. Chúng trở nên nhẹ hơn và lơ lửng trong không khí trong một thời gian dài hơn, nguy cơ nhiễm bệnh tăng lên.
Theo những người nghiên cứu xung quanh nhà dịch tễ học Peter Jüni từ Bệnh viện St. Michael’s ở Toronto (Canada), thời tiết theo mùa trong năm đóng một vai trò nhỏ trong dịch Covid-19, nhưng các biện pháp như đóng cửa trường học, hạn chế những sự kiện lớn và hạn chế tiếp xúc đã có tác động lớn.
Các nhà khoa học thừa nhận rằng nghiên cứu của họ có những hạn chế, ví dụ như những vùng địa lý đó đã tiến hành xét nghiệm virus Vũ Hán ở các mức độ khác nhau và chỉ có dữ liệu thời tiết từ các thành phố lớn là được đưa vào trong nghiên cứu. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu, có một điều rõ ràng: đường đồ thị lây nhiễm chỉ giảm đáng kể ở các quốc gia có áp đặt những hạn chế để chống lãi dịch bệnh.
Các nhóm nghiên cứu khác cũng đi đến kết luận tương tự. Chỉ riêng thời tiết mùa hè thì có lẽ sẽ không đủ để ngăn chận virus Vũ Hán, theo nghiên cứu ban đầu của các nhà khoa học quốc tế do nhà phân tích dữ liệu Mohammad Jalali từ Đại học Harvard dẫn đầu.
Họ đã nghiên cứu xem virus Vũ Hán đã lây lan như thế nào tại hơn 3.700 địa điểm trên toàn cầu trong khoảng thời gian từ ngày 12 tháng 12 đến ngày 22 tháng 4. Theo phân tích của họ, nhiệt độ cao có thể làm chậm đại dịch, nhưng chỉ từ 25 độ C trở lên. Với mỗi một độ trên 25°C, tỷ lệ lây nhiễn tiếp theo sẽ giảm xuống khoảng 3%. Tỷ lệ lây nhiểm tiếp theo là con số cho biết có bao nhiêu người bị một người mắc bệnh lây sang cho họ. “Chỉ riêng sự thay đổi thời tiết sắp tới sẽ rất có thể không đủ để hạn chế hoàn toàn việc lây lan Covid-19”, theo báo cáo của các nhà nghiên cứu.
“Mùa hè sẽ không làm cho virus biến mất”, đồng tác giả nghiên cứu người Canada Dionne Gesink, nhà dịch tễ học tại Trường Y tế Công cộng Lana ở Toronto cho biết. “Các biện pháp hạn chế thực sự quan trọng bởi vì chúng hiện là điều duy nhất được chứng minh là đã làm chậm dịch bệnh.”
Phan Ba lược dịch từ Spiegel
Không có nhận xét nào