Trung Quốc cam kết mỗi năm mua sản
phẩm nông sản của Mỹ trị giá 40 – 50 tỷ USD, đây là một phần của thỏa
thuận thương mại giai đoạn một trong chiến tranh thương mại Mỹ – Trung.
Tuy nhiên, từ những tín hiệu mà quan chức và truyền thông nhà nước Trung
Quốc đưa ra, Bắc Kinh dường như có dấu hiệu nuốt lời.
 |
| Từ những tín hiệu mà quan chức và truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa ra, Bắc Kinh dường như có dấu hiệu nuốt lời về thỏa thuận thương mại.(Ảnh: Corona Borealis Studio/Shutterstock) |
Sau
khi Mỹ và Trung Quốc tuyên bố đạt được thỏa thuận thương mại giai đoạn
một hồi tháng 12/2019, việc Trung Quốc mua lượng lớn nông sản Mỹ trở
thành chủ đề thảo luận chính. Mặc dù chính phủ Mỹ nhiều lần tiết lộ,
Trung Quốc cam kết mỗi năm mua 40 – 50 tỷ USD nông sản Mỹ, nhưng chính
quyền Bắc Kinh lại không hề hồi đáp bằng con số cụ thể.
Cuối
tháng 12/2019, sau cuộc điện đàm giữa Tổng thống Mỹ Trump và Chủ tịch
Trung Quốc Tập Cận Bình, hai bên đã đưa ra thông tin tương phản.
Ông
Trump tiết lộ nội dung cuộc điện đàm này trên Twitter: “Tôi và Chủ tịch
Tập đã có cuộc hội đàm rất tốt về thỏa thuận thương mại to lớn của
chúng tôi. Trung Quốc đã bắt đầu mua nông sản Mỹ trên quy mô lớn. Lễ ký
kết chính thức đang trong quá trình sắp xếp. Còn nói về Bắc Hàn, về vấn
đề này chúng tôi đang hợp tác với Trung Quốc, còn có vấn đề Hồng Kông.”
Truyền
thông nhà nước Trung Quốc là Tân Hoa Xã khi đó lại nhấn mạnh, Trung
Quốc biểu thị quan ngại rất lớn về những ngôn hành tiêu cực của phía Mỹ
liên quan đến các vấn đề Đài Loan, Hồng Kông, Tân Cương, Tây Tạng, v.v. “Những
cách làm này của Mỹ đã can thiệp và nội chính Trung Quốc, tổn hại lợi
ích của Trung Quốc, không có lợi cho sự tin tưởng và hợp tác qua lại
giữa đôi bên.”; “Hy vọng phía Mỹ thực hiện đầy đủ theo nhận thức chung
quan trọng mà chúng ta đã đạt được qua nhiều lần gặp mặt và điện đàm,
chú ý và coi trọng sự quan tâm của phía Trung Quốc, tránh cho mối quan
hệ và nghị trình quan trọng của hai nước bị ảnh hưởng.”
Mới
đây, quan chức Bộ Nông nghiệp Trung Quốc công khai cho biết, sẽ không
điều chỉnh hạn ngạch nhập khẩu 3 loại lương thực chính. Cùng với đó,
truyền thông nhà nước Trung Quốc cũng có bài viết nhấn mạnh không cần
vội vã đạt được thỏa thuận, và điều này lại càng khiến cho ngoại giới lo
lắng về thỏa thuận thương mại Mỹ – Trung sẽ có sự thay đổi.
Theo
trang tin trực tuyến về tài chính Caixin tại Trung Quốc đưa tin, Thứ
trưởng Bộ Nông nghiệp Nông thôn Trung Quốc Hàn Tuấn nói rằng, lượng nhập
khẩu 3 loại lương thực chính của Trung Quốc có hạn ngạch toàn cầu nhất
định, sẽ không vì một quốc gia nào mà điều chỉnh, đồng thời nhắc đến
thực thi thuế quan trong hạn ngạch là 1%, ngoài hạn ngạch là 65%.
Theo
thông tin được công bố hồi tháng 9/2019 của Ủy ban Phát triển và Cải
cách Trung Quốc, hạn ngạch nhập khẩu và phân phối lương thực năm 2020 sẽ
giữ mức ngang với năm 2019: hạn ngạch lúa mì là 9,636 triệu tấn, trong
đó 90% là hạn ngạch thương mại của doanh nghiệp nhà nước; hạn ngạch ngô
là 7,2 triệu tấn, trong đó 60% hạn ngạch thương mại doanh nghiệp nhà
nước; hạn ngạch gạo là 5,32 triệu tấn, trong đó 50% hạn ngạch là doanh
nghiệp nhà nước.
Nhà
quan sát kinh tế Trung Quốc cho rằng, thái độ của ông Hàn Tuấn cho cho
thấy Bắc Kinh muốn lật bài và đàm phán lại. Điều đáng chú ý là, tờ Nam
Hoa Tảo báo (SMCP) tại Hồng Kông gần đây có dẫn nguồn tin tiết lộ, đoàn
đại biểu đàm phán thương mại của Trung Quốc do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn
đầu dự kiến đến Mỹ vào ngày 13/1 để ký kết thỏa thuận thương mại giai
đoạn một. Ông Hàn Tuấn là một quan chức cấp cao của ngành nông nghiệp
Trung Quốc, đồng thời cũng là một thành viên trong đoàn đàm phán thương
mại của Trung Quốc lần này. Những phát biểu gần đây của ông Hàn Tuấn
liệu có phải hàm ý rằng Trung Quốc đã có sự lay động trước việc ký kết
thỏa thuận?
Truyền thông nhà nước Trung Quốc là Thời báo Hoàn Cầu phiên bản tiếng Anh có đăng một bài xã luận hôm 6/1 nói rằng: “Không cần vội vã hoàn thành thỏa thuận, mà cần hoàn thành thỏa thuận một cách chính xác.”
Bài
viết cảnh báo, mặc dù thỏa thuận thương mại giai đoạn một đã bước sang
“giai đoạn cuối cùng”, nhưng vẫn nằm ở vị trí rất khó nói. Nhất là dưới
ảnh hưởng của những chính sách không thân thiện đối với Trung Quốc của
phía Mỹ, thì vẫn còn rất nhiều việc có khả năng xảy ra sai sót.
Từ
thông tin hiện có có thể thấy, viễn cảnh chiến tranh thương mại Mỹ –
Trung vẫn vẫn còn nhiều biến số. Bên cạnh đó, thái độ của Đại diện
Thương mại Mỹ Robert Lighthizer cũng cho thấy nội bộ Trung Nam Hải vẫn
tranh cãi vì vấn đề này.
Trả
lời phỏng vấn trong chương trình “Face the Nation” của Đài CBS hồi cuối
năm ngoái, ông Robert Lighthizer nhấn mạnh, điều quyết định thành công
của thỏa thuận giai đoạn một nằm ở quyết sách của Bắc Kinh.
Ông nói: “Nói
chung, thỏa thuận này có hiệu lực hay không hoàn toàn quyết định ở phía
Trung Quốc do ai làm chủ, chứ không phải là phía Mỹ.” Ông bổ sung thêm:
“Nếu phe cứng rắn đưa ra quyết sách, chúng ta sẽ có một kết quả khác;
nếu phe cải cách đưa ra quyết sách, vậy thì chúng ta cũng sẽ có một kết
quả khác, và đây là điều mà chúng ta hy vọng.”
Ông
cho biết, thỏa thuận thương mại giai đoạn một giữa hai nước Mỹ và Trung
Quốc lần này sẽ không thể nào giải quyết được toàn bộ vấn đề đang tồn
tại giữa hai nước.
Huệ Anh
(Trí thức VN)
Không có nhận xét nào