Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung đã
khiến nền kinh tế Trung Quốc gặp khó khăn. Trong sáu ngày qua, Bắc Kinh
đã tổ chức ba cuộc họp lớn để thảo luận về cách cứu nền kinh tế. Ông Lưu
Hạc, Phó Thủ tướng và Chủ nhiệm Ủy ban Phát triển Ổn định Tài chính của
Trung Quốc cảnh báo, các chính quyền địa phương phải giữ vững ranh giới
không xảy ra “rủi ro tài chính”, nhưng quan trọng hơn nữa là không để
“dân chúng nổi dậy”.
Hôm 5/9 lãnh đạo Trung Quốc nhấn mạnh các chính quyền địa phương phải giữ vững ranh giới không xảy ra “rủi ro tài chính”, quan trọng hơn nữa là phòng ngừa “dân chúng nổi dậy”. (Ảnh: Getty Images) |
ĐCSTQ đẩy mạnh giải cứu nền kinh tế
Trong
“Hội nghị báo cáo tình hình tài chính quốc gia” được tổ chức ở Bắc Kinh
hôm 5/9, ông Lưu Hạc nhắc lại rằng nền kinh tế và tài chính của Trung
Quốc đang phải đối mặt tình huống mới. Áp lực nền kinh tế đang gia tăng
nên phải nâng cao nhận thức về tình hình khốn khó, các tổ chức tài chính
phải tăng cường hỗ trợ hệ thống kinh tế, chính quyền các địa phương
phải giữ điểm giới hạn không xảy ra rủi ro tài chính khu vực.
Trong
6 ngày qua, chính quyền Trung Quốc đã liên tiếp tổ chức ba cuộc họp
quan trọng: Ngày 31/8, Ủy ban Phát triển Ổn định Tài chính đã tổ chức
cuộc họp lần thứ 7 để nghiên cứu hỗ trợ tài chính cho nền kinh tế; Ngày
4/9, Ủy ban Thường vụ Chính phủ cho biết phải thúc đẩy làm tốt “6 ổn
định”; Ngày 5/9, TQ tổ chức hội nghị trực tuyến về tình hình tài chính
và trao đổi kinh nghiệm, nhấn mạnh sự ổn định tài chính.
Giới
quan sát chú ý đến việc cả ba cuộc họp này Chính phủ của ĐCSTQ đều đề
cập đến “điều chỉnh chu kỳ ngược”, phát tín hiệu chính phủ sẽ tăng cường
“giải cứu nền kinh tế”. Nói đơn giản là chính phủ sẽ can thiệp vào nền
kinh tế để ngăn chặn sự sụp đổ lao dốc, bùng phát khủng hoảng tài chính.
Điều này cũng phản ánh những khó khăn của nền kinh tế Trung Quốc phải
đối mặt hiện tại là rất bất thường.
Suy thoái kinh tế tư nhân gây nguy cơ tồn vong về chính trị
Ông
Lưu Hạc cũng nhấn mạnh rằng các tổ chức tài chính nên tăng nguồn cung
tín dụng cho nền kinh tế, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh
nghiệp tư nhân, phải “đứng chung con thuyền” với các thực thể kinh tế.
Xưa nay ĐCSTQ chú trọng chính sách “đẩy mạnh kinh tế nhà nước”, liên tục
chèn ép khu vực kinh tế tư nhân, trong khi khu vực này mới là xương
sống của nền kinh tế và là nền tảng cho sự ổn định của chế độ Cộng sản
Trung Quốc.
Tuy
nhiên, với sự leo thang toàn diện cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung khiến
nền kinh tế Trung Quốc không ngừng suy thoái, nhiều doanh nghiệp có vốn
đầu tư nước ngoài đẩy mạnh thoái vốn, còn doanh nghiệp tư nhân Trung
Quốc cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Hiện nay không chỉ nhiều doanh nghiệp
nhỏ âm thầm biến mất, mà ngay cả các doanh nghiệp lớn, có lịch sử lâu
đời, có hạng ngôi sao cũng thay nhau bỏ cuộc. Tình trạng khủng hoảng lớn
khu vực kinh tế tư nhân cũng đã trở thành nguy cơ tồn vong đối với
ĐCSTQ.
Ngày
27/8, doanh nghiệp xương sống ở tỉnh Sơn Đông là hãng đóng tàu Rushan
đã chính thức bị tòa án quyết định cho phá sản, nguyên nhân vì bị đứt
dòng vốn vận hành.
Ngày
26/8, Công ty Khoa học Quốc Vĩ, nhà cung cấp của nhà máy động cơ chính
xe hơi tại Đại Lục, do bị mất nguồn cung vốn, sau thời gian nợ lương
khoảng 5.000 nhân viên kéo dài 6 tháng cũng tuyên bố phá sản.
Cùng
ngày, vua giày Trung Quốc Fuguiniao cũng tuyên bố phá sản sau hai lần
tự giải cứu thất bại, ôm khoản nợ 3 tỷ Nhân dân tệ. Công ty giày nổi
tiếng Daphne trong nửa năm cũng đã đóng cửa 612 cửa hàng và sa thải
1.900 người.
Doanh
nghiệp Let’s Soup Party cung cấp dịch vụ ăn uống nổi tiếng ở Thâm Quyến
cũng do sự phá vỡ chuỗi vốn khiến 38/42 cửa hàng ở Thâm Quyến và Quảng
Châu rơi vào trạng thái đình chỉ hoạt động.
Lĩnh
vực bất động sản thì càng gay go. Theo thông báo của tòa án Trung Quốc
cho thấy, trong ngày 22/8 có 32 công ty nhà đất phá sản, hầu hết trong
số đó là các công ty bất động sản nổi tiếng từng làm mưa làm gió tại các
địa phương; đáng kể như: Công ty TNHH Yuetai Quảng Châu (có lịch sử lâu
đời), Tập đoàn Cổ phần Zhenxing (lớn nhất An Huy), và Công ty TNHH Bất
động sản Huafang Thượng Hải.
Ngành
IT cũng chung số phận. Theo dữ liệu về hoạt động đầu tư và khởi nghiệp
từ trang IT Itjuzi của Trung Quốc, tính đến ngày 7/8 năm nay, 15 nền
tảng Internet hàng đầu của công ty kinh tế mới của Trung Quốc sau khi
chi hết số tiền hơn 15 tỷ Nhân dân tệ nhưng cuối cùng vẫn sụp đổ.
Cỗ xe tam mã rệu rã gây lo lắng khủng hoảng xã hội
Ngoài
ra, ông Lưu Hạc cũng cảnh báo các chính quyền địa phương phải tăng
cường tính ổn định và phòng ngừa các tình huống “dân chúng nổi dậy” thu
hút sự chú ý từ quốc tế. Có phân tích cho rằng những động thái này phản
ánh chính quyền Bắc Kinh có thể đang cảnh giác tình trạng khủng hoảng
kinh tế kéo dài đến mức độ nhất định sẽ kéo theo khủng hoảng xã hội, vì
vậy trước tiên họ “tiêm phòng” đối với chính quyền các địa phương, nhằm
tăng cường ổn định.
Hôm
1/9, Mỹ chính thức tuyên bố tăng thuế bổ sung từ 10% lên 15% đối với
hàng xuất khẩu Trung Quốc sang Mỹ trị giá 300 tỷ USD. Đồng thời “cỗ xe
tam mã” đại diện cho tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc là đầu tư, xuất
khẩu và tiêu dùng đều rơi vào tình trạng lao dốc.
Hãng
tin BBC (Anh) có nhận định, trong “cỗ xe tam mã” của kinh tế của Trung
Quốc gồm đầu tư, xuất khẩu và tiêu dùng, có hai lĩnh vực hoạt động bị
ngưng trệ. Xuất khẩu ngày càng bị ảnh hưởng nặng nề từ cuộc chiến thương
mại, còn đầu tư tư nhân thì càng suy thoái mạnh hơn, nền kinh tế tồi tệ
hơn tưởng tượng của nhiều người.
Số
liệu của nhà nước Trung Quốc cho thấy, trong 31 chính quyền tỉnh và
thành phố ở Trung Quốc Đại Lục thì có đến 30 nơi bị thâm hụt tài khóa
trong nửa đầu năm nay.
Kênh
truyền hình Tân Đường Nhân (NTD) tại Mỹ chia sẻ thông tin của phóng
viên điều tra độc lập Trung Quốc Đại Lục Hoàng Kim Thu cho biết, vì thỏa
thuận Mỹ-Trung thất bại, cộng thêm tình hình quốc tế đang ngày càng bất
lợi, doanh giới nước ngoài không vào đầu tư, còn doanh giới nước ngoài
đã đầu tư thì thoái vốn, cho nên cỗ xe thứ nhất là đầu tư đã thảm bại;
cỗ xe thứ hai là xuất khẩu cũng chung số phận vì cuộc chiến thương mại.
Còn tình trạng lạm dụng cho vay mua bất động sản cũng như tài chính P2P
khiến đa số người dân ngày càng nghèo túng, khó khăn tiêu dùng, khiến cỗ
xe thứ ba là tiêu thụ cũng sụp đổ. Làn sóng tiếp theo của việc đóng cửa
doanh nghiệp là tình trạng thất nghiệp bùng nổ và giá cả tăng cao, đây
là viễn cảnh không khó tưởng tượng.
Trước
những khó khăn kinh tế của Trung Quốc, gần đây Thủ tướng Lý Khắc Cường
đã liên tục đưa ra 20 chính sách, bao gồm kích thích tiêu thụ xe hơi,
chuyển hướng tiêu thụ từ xuất khẩu sang tiêu dùng trong nước, kích thích
tiêu dùng vùng nông thôn. Tuy nhiên có học giả chỉ ra, trong 1,4 tỷ
người của Trung Quốc có 1,05 tỷ người GDP bình quân đầu người 4.500 USD
trở xuống, nếu không giải quyết được khoảng cách giàu nghèo thì hiệu quả
của việc kích thích tiêu dùng cũng khó khả quan.
Hôm
31/8, Cục Thống kê Quốc gia và Hội Liên hiệp Mua sắm của ĐCSTQ đã cùng
tuyên bố, chỉ số quản lý mua hàng (PMI) đã giảm xuống 49,5 trong tháng
Tám, thấp hơn dự báo thị trường (49,7), một lần nữa ở dưới mức triển
vọng 50.
Chỉ
số nhân sự theo lĩnh vực sản xuất trong tháng Tám là 46,9, giảm 0,2
điểm phần trăm so với tháng trước. Cũng trong tháng Tám, chỉ số phân
loại đơn hàng xuất khẩu vào tháng thứ 15 liên tiếp thấp hơn mức triển
vọng, chỉ tăng lên mức 47,2 so với mức 46,9 trong tháng Bảy.
Theo
dữ liệu khác, chỉ số đau khổ Trung Quốc, tỷ lệ lạm phát và tỷ lệ thất
nghiệp tăng vọt lên 6,11% trong quý Hai năm nay, tăng 0,7% so với cùng
kỳ năm ngoái.
Quan chức ĐCSTQ: Thời kỳ gian khổ đã đến
ĐCSTQ
hiện đang trong cảnh khốn đốn cả trong và ngoài nước, nền kinh tế đang
đứng trước viễn cảnh sụp đổ, chế độ chìm vào khủng hoảng chưa từng có.
Gần đây cư dân mạng Internet Trung Quốc chia sẻ nóng một đoạn ghi âm
được cho là của một quan chức cấp cao, theo đó quan chức này tiết lộ
cuộc chiến thương mại đã gây ra nguy cơ chính trị của ĐCSTQ. Với việc
doanh nghiệp nước ngoài bỏ chạy và sụp đổ nguồn vốn của Trung Quốc có
thể làm hơn 80 triệu người thất nghiệp, đằng sau bức tranh này liên quan
đến khủng hoảng tài chính và khủng hoảng bất động sản, hai cuộc khủng
hoảng này kéo theo khủng hoảng vị thế chính trị của ĐCSTQ. Cho nên có
thể nói, nguy cơ sụp đổ nền kinh tế sẽ kéo theo những thay đổi to lớn ở
Trung Quốc.
Quan
chức này chỉ ra rằng, hiện nay trong đảng ĐCSTQ có ba thế lực đang
quyết đấu sinh tử, họ không quan tâm đến cuộc sống của người dân. Quan
chức này nhắc nhở rằng thời kỳ gian khó đang đến, ai có khả năng bỏ trốn
ra nước khác thì hãy sớm hành động.
Mặc
dù bản ghi âm kể trên không có nguồn gốc rõ ràng, nhưng nội dung phù
hợp với tình hình Trung Quốc Đại Lục hiện nay. Trước mắt thì cuộc sống
của đông đảo người dân bắt đầu khó khăn hơn, giá thịt lợn và trái cây đã
tăng vọt. Do tình trạng thiếu thịt lợn nghiêm trọng nên gần đây một số
vùng đã bắt đầu phát hành “tem phiếu” hạn chế mua thịt lợn, thậm chí
phải trình giấy chứng minh nhân thân mới mua được thịt.
Giáo
sư Tạ Điền thuộc Trường Kinh doanh Aiken Đại học Nam Carolina Mỹ dự
đoán rằng ĐCSTQ sẽ áp dụng biện pháp tăng cường in tiền, chuyển khó khăn
cho đông đảo người dân gánh chịu.
Huệ Anh
(Trí thức VN)
Không có nhận xét nào