Những
căng thẳng đang leo thang ở eo biển Đài Loan đã khiến một vài
chuyên gia về an ninh lo rằng, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình
có thể sẽ hành động liều lĩnh tấn công Đài Loan trong vài năm
tới, kéo Hoa Kỳ vào một cuộc xung đột.
 |
| Chủ tịch TQ Tập Cận Bình xem xét hạm đội Trung Quốc ở Biển Đông năm ngoái. Nguồn: Li Gang/ Tân Hoa Xã/ Associated Press |
Đường
lối cứng rắn của Tập đối với Hong Kong đang báo động Đài Loan
và càng làm giảm cơ hội thống nhất trong hòa bình, nếu có,
của Trung Quốc. Dường như Trung Quốc đang từ bỏ nỗ lực chinh
phục trái tim và khối óc của Đài Loan và liên tục cải tiến
các khả năng quân sự, tạo ra nỗi lo sợ là Tập cuối cùng có
thể sẽ sử dụng chúng.
“Chúng tôi rất lo ngại” Joseph Wu, bộ trưởng ngoại giao của Đài Loan nói với tôi. Ông cho rằng do nền kinh tế đang chậm lại và những vấn đề khác ở Trung Quốc, Tập có thể gây phiền phức cho Đài Loan như một sự xao lãng. “Đây là kịch bản thường có trong đầu của những người nắm quyết định then chốt” ở Đài Loan, ông nói.
Mối lo chính của các nhà hoạch định quân sự ở đây không phải là một cuộc đổ bộ xâm lược toàn diện. Thay vào đó, họ sợ đại lục gieo rắc hỗn loạn và phá vỡ nền kinh tế khiến Đài Loan phải khuất phục. Vì thế, có sự lo ngại về một cuộc tấn công mạng sẽ phá hủy hệ thống điện của Đài Bắc; hoặc phá hoại các đường dây cáp dưới nước mang dữ liệu và internet đến Đài Loan hay gây trở ngại cho các tàu chở dầu đến Đài Loan trên Biển Đông.
Wu nói thêm rằng Trung Quốc có thể gia tăng áp lực quân sự bằng cách tăng cường tuần tra trong khu vực hay tổ chức các cuộc diễn tập quân sự. Ngay cả việc phong tỏa một phần cũng có ảnh hưởng đáng kể nếu nó làm tăng chi phí bảo hiểm và hủy hoại niềm tin vào tương lai hòn đảo.
Các viên chức chính phủ Đài Loan đã cảnh giác tìm cách đối phó với các hành động khiêu khích trên mạng và các lãnh vực khác, nhưng Wu cũng cho biết giới chức quân sự “đang lên kế hoạch phòng thủ và tấn công”. Một viên chức cao cấp khác trong chính phủ nói rằng sự trả đũa có thể bao gồm các cuộc không kích vào tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc.
Điều này phù hợp với niềm tin là Đài Loan sẽ nhanh chóng leo thang gây chiến với Trung Quốc. Nếu chuyện này xảy ra, không ai biết rõ Hoa Kỳ sẽ làm gì – kể cả chính Hoa Kỳ. Đạo luật năm 1979 của Hoa Kỳ cam kết bảo vệ Đài Loan nhưng nó lại không rõ ràng về mức độ trách nhiệm.
Trung Quốc đã cải thiện rất nhiều khả năng quân sự, bao gồm cả khả năng chống tàu sân bay. Tôi được kể lại rằng, trong cả 18 trò chơi chiến tranh của Ngũ Giác Đài liên quan đến Trung Quốc ở eo biển Đài Loan, Hoa Kỳ đều thua cuộc. Tuy nhiên, nó có thể gây hiểu lầm bởi lẽ các trò chơi chiến tranh bị hạn chế hơn nhiều so với đời sống thực. Chẳng hạn, Hoa Kỳ có thể làm gián đoạn nguồn dầu cấp cho Trung Quốc đến từ vùng vịnh.
Bắc Kinh cũng đã loại sự hiện diện của Đài Loan trong cộng đồng quốc tế, ngăn chặn họ tham gia Tổ chức Y tế Thế giới và các cơ quan khác của Liên Hiệp Quốc, thậm chí còn cấm người Đài Loan tham gia các chuyến đi tham quan LHQ và buộc tổ chức này không được công nhận các nhà báo Đài Loan.
Tổng thống Trump nói chung đã tỏ ra ủng hộ Đài Loan nhiều hơn so với các vị tiền nhiệm và cho đến nay, mọi việc vẫn tiến triển tốt đẹp. Tuy vậy vẫn phải rất cẩn thận. Trong khi Đài Loan và Trung Quốc có thể biết đường ranh đỏ của nhau, tôi e rằng các chính trị gia Mỹ có thể đang tìm cách giúp Đài Loan làm tăng nguy cơ khủng hoảng. Không có gì nguy hiểm hơn một người Mỹ có “ý tốt nhưng lực bất tòng tâm” (well- meaning american).
Bên cạnh các nỗ lực cô lập Đài Loan, dường như Trung Quốc cũng đang vay mượn kịch bản của Nga, sử dụng facebook và các nền tảng khác để can thiệp vào nền dân chủ của Đài Loan trong cuộc bầu cử quan trọng vào đầu tháng Giêng.
“Trung Quốc đang cố gắng làm mất uy tín và hủy hoại nền dân chủ của Đài Loan”, Ketty Chen, thuộc Tổ chức Dân chủ Đài Loan, cho biết.
Đối với Đài Loan, một cuộc chiến giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc là đại họa. Nhưng nó cũng là một thảm họa nếu Đài Loan bị phong tỏa hay đầu hàng quy phục bởi vì đây là một cột trụ của nền công nghệ (nguồn gốc của hơn 90% chip máy tính tiên tiến nhất), một cột trụ của nền dân chủ và một “tàu sân bay không thể đánh chìm”, đứng cản đường bất cứ một kế hoạch nào của Trung Quốc ở Thái Bình Dương hay hướng về Okinawa.
Có những bước Hoa Kỳ có thể thực hiện để giảm bớt nguy cơ khủng hoảng. Washington có thể nhấn mạnh với Bắc Kinh là Đài loan sẽ không có bất kỳ hành động đơn phương nào, chẳng hạn như tự tuyên bố độc lập – nhưng nếu Trung Quốc thực hiện một động thái quân sự, Đài Loan sẽ làm như vậy ngay lập tức. Hoa Kỳ cũng có thể cảnh cáo Bắc Kinh rằng, nếu Đài Bắc bị mất điện thì chuyện tương tự cũng sẽ xảy ra ở Thượng Hải và nếu các tàu đi về hướng Đài Loan bị quấy rầy, chúng có thể sẽ được treo cờ Hoa Kỳ.
Nhưng đây là suy nghĩ về những gì có thể xảy ra trong những năm sắp tới và cho Tập biết rõ rằng ông ta sẽ phải trả giá rất đắt nếu định phá hoại nền tự do của Đài Loan.
“Chúng tôi rất lo ngại” Joseph Wu, bộ trưởng ngoại giao của Đài Loan nói với tôi. Ông cho rằng do nền kinh tế đang chậm lại và những vấn đề khác ở Trung Quốc, Tập có thể gây phiền phức cho Đài Loan như một sự xao lãng. “Đây là kịch bản thường có trong đầu của những người nắm quyết định then chốt” ở Đài Loan, ông nói.
Mối lo chính của các nhà hoạch định quân sự ở đây không phải là một cuộc đổ bộ xâm lược toàn diện. Thay vào đó, họ sợ đại lục gieo rắc hỗn loạn và phá vỡ nền kinh tế khiến Đài Loan phải khuất phục. Vì thế, có sự lo ngại về một cuộc tấn công mạng sẽ phá hủy hệ thống điện của Đài Bắc; hoặc phá hoại các đường dây cáp dưới nước mang dữ liệu và internet đến Đài Loan hay gây trở ngại cho các tàu chở dầu đến Đài Loan trên Biển Đông.
Wu nói thêm rằng Trung Quốc có thể gia tăng áp lực quân sự bằng cách tăng cường tuần tra trong khu vực hay tổ chức các cuộc diễn tập quân sự. Ngay cả việc phong tỏa một phần cũng có ảnh hưởng đáng kể nếu nó làm tăng chi phí bảo hiểm và hủy hoại niềm tin vào tương lai hòn đảo.
Các viên chức chính phủ Đài Loan đã cảnh giác tìm cách đối phó với các hành động khiêu khích trên mạng và các lãnh vực khác, nhưng Wu cũng cho biết giới chức quân sự “đang lên kế hoạch phòng thủ và tấn công”. Một viên chức cao cấp khác trong chính phủ nói rằng sự trả đũa có thể bao gồm các cuộc không kích vào tỉnh Phúc Kiến của Trung Quốc.
Điều này phù hợp với niềm tin là Đài Loan sẽ nhanh chóng leo thang gây chiến với Trung Quốc. Nếu chuyện này xảy ra, không ai biết rõ Hoa Kỳ sẽ làm gì – kể cả chính Hoa Kỳ. Đạo luật năm 1979 của Hoa Kỳ cam kết bảo vệ Đài Loan nhưng nó lại không rõ ràng về mức độ trách nhiệm.
Trung Quốc đã cải thiện rất nhiều khả năng quân sự, bao gồm cả khả năng chống tàu sân bay. Tôi được kể lại rằng, trong cả 18 trò chơi chiến tranh của Ngũ Giác Đài liên quan đến Trung Quốc ở eo biển Đài Loan, Hoa Kỳ đều thua cuộc. Tuy nhiên, nó có thể gây hiểu lầm bởi lẽ các trò chơi chiến tranh bị hạn chế hơn nhiều so với đời sống thực. Chẳng hạn, Hoa Kỳ có thể làm gián đoạn nguồn dầu cấp cho Trung Quốc đến từ vùng vịnh.
Bắc Kinh cũng đã loại sự hiện diện của Đài Loan trong cộng đồng quốc tế, ngăn chặn họ tham gia Tổ chức Y tế Thế giới và các cơ quan khác của Liên Hiệp Quốc, thậm chí còn cấm người Đài Loan tham gia các chuyến đi tham quan LHQ và buộc tổ chức này không được công nhận các nhà báo Đài Loan.
Tổng thống Trump nói chung đã tỏ ra ủng hộ Đài Loan nhiều hơn so với các vị tiền nhiệm và cho đến nay, mọi việc vẫn tiến triển tốt đẹp. Tuy vậy vẫn phải rất cẩn thận. Trong khi Đài Loan và Trung Quốc có thể biết đường ranh đỏ của nhau, tôi e rằng các chính trị gia Mỹ có thể đang tìm cách giúp Đài Loan làm tăng nguy cơ khủng hoảng. Không có gì nguy hiểm hơn một người Mỹ có “ý tốt nhưng lực bất tòng tâm” (well- meaning american).
Bên cạnh các nỗ lực cô lập Đài Loan, dường như Trung Quốc cũng đang vay mượn kịch bản của Nga, sử dụng facebook và các nền tảng khác để can thiệp vào nền dân chủ của Đài Loan trong cuộc bầu cử quan trọng vào đầu tháng Giêng.
“Trung Quốc đang cố gắng làm mất uy tín và hủy hoại nền dân chủ của Đài Loan”, Ketty Chen, thuộc Tổ chức Dân chủ Đài Loan, cho biết.
Đối với Đài Loan, một cuộc chiến giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc là đại họa. Nhưng nó cũng là một thảm họa nếu Đài Loan bị phong tỏa hay đầu hàng quy phục bởi vì đây là một cột trụ của nền công nghệ (nguồn gốc của hơn 90% chip máy tính tiên tiến nhất), một cột trụ của nền dân chủ và một “tàu sân bay không thể đánh chìm”, đứng cản đường bất cứ một kế hoạch nào của Trung Quốc ở Thái Bình Dương hay hướng về Okinawa.
Có những bước Hoa Kỳ có thể thực hiện để giảm bớt nguy cơ khủng hoảng. Washington có thể nhấn mạnh với Bắc Kinh là Đài loan sẽ không có bất kỳ hành động đơn phương nào, chẳng hạn như tự tuyên bố độc lập – nhưng nếu Trung Quốc thực hiện một động thái quân sự, Đài Loan sẽ làm như vậy ngay lập tức. Hoa Kỳ cũng có thể cảnh cáo Bắc Kinh rằng, nếu Đài Bắc bị mất điện thì chuyện tương tự cũng sẽ xảy ra ở Thượng Hải và nếu các tàu đi về hướng Đài Loan bị quấy rầy, chúng có thể sẽ được treo cờ Hoa Kỳ.
Nhưng đây là suy nghĩ về những gì có thể xảy ra trong những năm sắp tới và cho Tập biết rõ rằng ông ta sẽ phải trả giá rất đắt nếu định phá hoại nền tự do của Đài Loan.
Nicholas Kristof - New York Times
Dịch giả: Hoàng Thủy Ngữ
(Tiếng Dân)
Không có nhận xét nào