TS Nguyễn Thanh Giang là 'trí thức đòi thay đổi đường lối'

Một nhà quan sát nói với BBC rằng Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang, vừa qua đời ở Hà Nội, "là trí thức khoa học thành đạt nhưng sẵn sàng bỏ hết thuận lợi của bản thân để lên tiếng đòi đảng Cộng sản, Nhà nước Việt Nam thay đổi triệt để đường lối".

Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang

Tin cho hay, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang, một nhà bất đồng chính kiến ở Hà Nội, qua đời hôm 28/7, hưởng thọ 84 tuổi.

Các báo ở Việt Nam không đưa tin này.

Người ta chỉ biết tin ông qua đời khi đọc tin trên trang cá nhân của gia đình và một số bạn hữu của ông.

Ông Nguyễn Thanh Giang được coi là một trong những người dấn thân trong phong trào đấu tranh dân chủ cho Việt Nam hồi thập niên 1990.

Năm 1999, ông bị bắt giam gần ba tháng.

Trước đó, ông từng là một nhà khoa học chuyên ngành Địa chất-Vật lý, từng được một tổ chức khoa học kỹ thuật của Liên Hiệp Quốc mời trình bày về Cổ Từ Học trong hội thảo quốc tế ở Kuala Lumpur, Malaysia, năm 1980.

'Bỏ hết thuận lợi của bản thân'

Hôm 30/7, nhà thơ Hoàng Hưng nói với BBC:

"Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang là một trong những nhà đấu tranh dân chủ nổi tiếng đầu tiên ở Việt Nam, cùng với Tướng Trần Độ, đại tá an ninh Lê Hồng Hà, nhà lý luận Mác xít Hoàng Minh Chính."

"Ông tiêu biểu cho những trí thức khoa học thành đạt nhưng sẵn sàng bỏ hết thuận lợi của bản thân để lên tiếng đòi đảng Cộng sản, Nhà nước Việt Nam thay đổi triệt để đường lối để đưa đất nước thoát bế tắc và nguy cơ mất chủ quyền."

"Cho nên ông tạo được tiếng vang cả trong nước lẫn trên trường quốc tế. Ông cũng là người sáng lập một trong những tờ báo phản biện "undergound" đầu tiên là tờ tập san Tổ Quốc."

"Gần đây ông còn tham gia Ban Vận động Văn đoàn Độc lập Việt Nam với tư cách nhà thơ."

"Ông có những bài thơ hay và mới mẻ từ khi còn rất trẻ. Cũng cần nhắc lại, ông là con rể của nhà thơ Thôi Hữu nổi tiéng thời kháng chiến chống Pháp."

Nhà hoạt động Phạm Thanh Nghiên, cựu tù nhân lương tâm, viết trên trang cá nhân:

"Khi còn khỏe, ông Nguyễn Thanh Giang là một trong những cây bút sắc sảo và viết rất "khoẻ" với nhiều bài phân tích có giá trị. Ông là tác giả của nhiều cuốn sách "dân chủ" như Suy Tư Và Ứớc Vọng, Đêm Dày Lấp Lánh" và là chủ biên tờ tập san Tổ Quốc- một ấn phẩm in và phát hành bí mật trong nước nhiều năm."

"Tôi có nhiều kỷ niệm với nhà hoạt động gạo cội này và may mắn được ông yêu thương, chỉ bảo ngay từ những bước chân đầu tiên chập chững bước vào con đường chông gai này."

"Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang là người cuối cùng qua đời trong bộ tứ cùng với giáo sư Hoàng Minh Chính, cựu đại tá công an Lê Hồng Hà và nhà văn Hoàng Tiến. Số người còn sống cùng thế hệ dấn thân với ông, bây giờ chỉ còn lại mấy người."

TS Nguyễn Thanh Giang bị khám nhà

Hồi năm 2008, trả lời BBC về một lần bị khám nhà, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Giang nói:

"Tôi làm tạp chí theo kiểu thiện nguyện, không kinh doanh, không in ấn, ai cần đọc bài thì ông photo copy gởi tới cho đọc."

"Bài viết của những người này góp phần đưa ra cái nhìn và sự phân tích để giúp Việt Nam dân chủ hóa, tìm ra đường lối cai trị dân tộc tốt hơn."

"Tôi muốn Tổ Quốc thành một kênh trao đổi và đóng góp của những người Việt Nam tâm huyết, và có thể hiến kế cho đảng Cộng sản cách đối nhân xử thế, hay chuyện điều hành đất nước..."

(BBC)