Tổng bí thư, Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã xuất hiện bằng xương bằng thịt tại Hội nghị Trung ương 10 ngày 16/5.
 |
| TBT, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trở lại sau một tháng vắng bóng |
Tại đó, ông đặt ra ba câu hỏi mang tính gợi mở:
1. Có nên xóa bỏ thành phần kinh tế nhà nước hay không?
2. Đổi mới chính trị có phải là đổi mới chế độ chính trị không?
3. Có cần phải sửa đổi điều lệ của Đảng CSVN hay không?
Ba câu hỏi cốt lõi này vừa bình thường vừa không bình thường.
Bình thường ở chỗ không thấy lóe lên cái gì trong câu chữ nhưng không bình thường ở chỗ có những câu hỏi chưa bao giờ hỏi.
Câu
hỏi có nên xóa bỏ thành phần kinh tế nhà nước không là câu hỏi chưa bao
giờ các lãnh đạo Đảng Cộng sản đặt ra kể từ đổi mới đến nay. Đây là câu
hỏi cốt lõi cho định hướng kinh tế, giữ cái đuôi "định hướng XHCN" gây
tai họa lâu nay hay bỏ đi.
Mặc
dầu ông Trọng có rào đón (dĩ nhiên là phải rào đón) rằng "Kinh tế nhà
nước có mặt tốt, nhưng vừa qua có rất nhiều thất thoát. Nhưng từ chỗ
thất thoát như thế mà dẫn đến coi nhẹ kinh tế nhà nước, chuyển tất cả
sang tư nhân thì có đúng không?" nhưng ông không hẳn kết luận trong câu
chữ là giữ lại cái đuôi, bởi vì ông nói tiếp "Tôi nói ví dụ những vấn đề
như vậy có cần bàn không? Lần này tôi nói mang tầm chiến lược là như
thế."
Ở
thời điểm này, gợi mở là một tiến bộ vì nó còn quá sớm để kết luận. Quá
sớm là vì tình hình quốc tế chưa hoàn toàn thuận lợi, Mỹ và Trung đang
giằng co, ông Trọng chưa đi Mỹ, nhận thức của 4 triệu đảng viên còn chưa
thông suốt hoàn toàn, hàng ngũ lãnh đạo vẫn còn những kẻ muốn giữ cái
đuôi để dễ bề kiếm chác.
Nhưng
xu thế lịch sử phải đưa tới chỗ bỏ cái đuôi này. Vậy thì trong hội nghị
đầu tiên của kỳ đại hội này, chỉ cần gợi mở là đủ vì còn nhiều hội nghị
khác cho tới trước khi đại hội.
Bản quyền hình ảnh Thông tấn xã Việt Nam
Image caption Hình ông Nguyễn Phú Trọng ngày 14/5, ảnh của Thông tấn xã Việt Nam công bố
Câu
hỏi thứ 2 đã từng đặt ra nhưng cũng chưa từng đặt ra. Đổi mới đảng thì
đã từng đặt ra nhưng đổi mới chính trị dường như chưa từng đặt ra.
Cái mới là câu hỏi "Đổi mới chính trị có phải là đổi mới chế độ chính trị không?"
Mặc
dầu liền sau đó ông Trọng vội "cố thủ" trở lại, bảo là chỉ "đổi mới hệ
thống chính trị, tổ chức bộ máy, nhân lực, phương thức, lề lối làm
việc…" nhưng ông Trọng cũng đã nói ra cái điều mà thời cuộc đặt cho ông:
"Đổi mới chế độ chính trị".
Đổi
mới chế độ chính trị là không còn đảng Cộng sản lãnh đạo toàn diện mà
sẽ có nhiều đảng cùng tham gia lãnh đạo, đó là mong muốn của thời đại
nhưng cũng như đổi mới kinh tế, điều này còn quá sớm ở hội nghị 10 và
ông Trọng đã khẳng định là không có chuyện đổi mới này.
Nhưng, tôi đánh giá cao câu hỏi mang tính chất mà những người lãnh đạo cộng sản như ông Trọng coi là cấm kị ấy.
Hỏi một câu hỏi cấm kị với vị trí ông Trọng là một tiến bộ lớn.
Câu hỏi cuối cùng là có sửa điều lệ đảng của đảng ông ấy hay không.
Câu
hỏi này ông Trọng đặt ra đầu tiên trong bài diễn văn nhưng tôi đặt cuối
vì nó phụ thuộc 2 câu hỏi trên. Nếu có thay đổi về kinh tế và chính trị
thì mới sửa điều lệ đảng, còn nếu không thì không sửa.
Tôi còn đặc biệt chú ý đến đoạn này, mang tính khái quát cao:
"Vậy chúng ta định hướng, hình dung ra nước ta vào năm 2030 sẽ là thế nào? Đến năm 2045, nước ta sẽ như thế nào?"
Ông Trọng trả lời cho câu hỏi trên: "Đây là những vấn đề rất lớn, vô cùng khó".
Hình
dung Việt Nam đến 2045 khó thì đúng, vì nó quá xa, nhưng tới 2030, chỉ
có 11 năm nhưng ông than khó, thì đó là tín hiệu cho thấy ông không thể
chắc được điều gì.
Nó
hoàn toàn khác với giọng điệu từng nghe từng thấy của các lãnh đạo đảng
xưa nay "Chúng ta phải kiên trì trên con đường tiến lên CNXH và nhất
định chúng ta sẽ thắng lợi".
Trong một bài phát biểu ngắn chỉ 2.600 từ, ông Trọng 2 lần than thở không thể biết Việt Nam 10 năm sau như thế nào:
"Báo
cáo trình ra Đại hội không giống như báo cáo thành tích hàng năm, mà
cũng phải phân tích quá trình của địa phương, đơn vị mình hiện tại và
sắp tới hình dung xem địa phương ta đến năm 2030 sẽ ra sao, đến năm 2045
sẽ là như thế nào.
Đây là việc khó lắm, không dễ, cho nên các đồng chí phải nghiên cứu, chuẩn bị hết sức công phu".
Bài phát biểu của ông Trọng thật ra có rất nhiều thông điệp, không phải là một bài phát biểu "một lần như mọi lần".
Trần Đình Thu
* Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả.
(BBC)
Không có nhận xét nào