Manila đón tàu chiến Nga, tập trận cùng Mỹ và dọa 'cảm tử' với TQ

Hai tàu khu trục cùng một tàu dầu cùng thuộc Hạm đội Thái Bình Dương của Nga vừa cập cảng Philippines hôm thứ Hai 8/4 trong "chuyến thăm thiện chí".

Tàu Admiral Tributs của hải quân Nga cập cảng Manila hôm 8/4/2019

Tin về chuyến thăm kéo dài năm ngày của các tàu hải quân Nga đã được hãng thông tấn Philippine News Agency công bố hồi tuần trước, trong bố cảnh căng thẳng leo thang giữa Manila và Bắc Kinh quanh tranh chấp ở Biển Đông.

Hải quân Nga vào khu vực

Các tàu khu trục Admiral Tributs và Vinogradov được hải quân Nga xếp vào nhóm "các tàu lớn, chống tàu ngầm", còn tàu Irkut được xếp hạng là "tàu dầu đi biển cỡ lớn".

Tuy nhiên, việc tàu Nga ghé Manila dường như không khiến Bắc Kinh lo lắng.

Theo kế hoạch, nhóm ba tàu này sẽ ghé thăm một số nước trong vùng Châu Á - Thái Bình Dương, và tham dự cuộc diễn tập hải quân chung trên biển Joint Sea 2019 với Trung Quốc, vào cuối tháng Tư, đầu tháng Năm, hãng tin Tass của Nga tường thuật.

Trước đó, một chỉ huy hải quân Philippines, Phó Đô đốc Robert Empedrad, nói rằng việc hợp tác với Nga được trông đợi sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ, và hai nước sẽ ký thỏa thuận hợp tác hải quân vào tháng Bảy này.

Đây là lần thứ hai các tàu Nga cập cảng Philippines trong năm nay, và là lần thứ sáu kể từ khi ông Duterte lên nắm quyền, 6/2016.

Hồi đầu tháng Giêng, ba tàu hải quân khác của Nga đã đậu tại Manila trong chuyến thăm nhằm "tăng cường hơn nữa và duy trì dài lâu việc giữ hòa bình, ổn định và hợp tác hàng hải".

Chuyến thăm của ba tàu Nga diễn ra đúng lúc Philippines cùng Hoa Kỳ đang có cuộc tập trận chung thường niên, Balikatan, theo kế hoạch sẽ kết thúc vào ngày 12/4.

'Hoa Kỳ là đồng minh quân sự duy nhất'

Tuy đón tiếp tàu Nga và có kế hoạch ký kết thỏa thuận hợp tác hải quân với Moscow, nhưng Manila coi Hoa Kỳ là "đồng minh quân sự duy nhất" của mình, Ngoại trưởng Teodoro Locsin Jr viết trên Twitter hôm Chủ Nhật 7/4.

Tuy nhiên, ông Locsin cũng đề cao Nga trong vai trò đồng minh.

"Đồng minh về mặt tự nhiên gồm có Mỹ ở Thái Bình Dương và Nga ở phía sau Trung Quốc. Với Trung Quốc thì khôn ngoan nhất là tình hữu nghị: không bao giờ là đồng minh quân sự. Logic về cân bằng quyền lực," ông viết trên Twitter hôm 8/4, sau khi tái khẳng định Hoa Kỳ là đồng minh quân sự duy nhất.

Nhận xét của ông Locsin được đưa ra trong lúc Trung Quốc đang ngày càng gia tăng ảnh hưởng tại Philippines dưới thời Tổng thống Duterte.

Mỹ và Philippines đã ký Hiệp ước Phòng thủ Chung (MDT) từ gần 70 năm trước, theo đó hai nước sẽ hỗ trợ lẫn nhau nếu một bên bị bên thứ ba tấn công có vũ trang.

Trong một cuộc họp báo chung giữa ngoại trưởng hai nước, diễn ra tại Manila hồi tháng trước, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Pompeo nói rằng nghĩa vụ của Hoa Kỳ theo MDT là "thực sự tồn tại".

"Vì Biển Nam Trung Hoa (tên quốc tế của Biển Đông) là một phần của Thái Bình Dương, bất kỳ tấn công có vũ trang nào vào các lực lượng của Philippines, hay máy bay, tàu bè, cũng đều làm phát sinh các nghĩa vụ phòng thủ theo Điều 4 của MDT," ông Pompeo được Philippine Star dẫn lời nói.

'Sẵn sàng cảm tử'

Tổng thống Duterte của Philippines vốn bị coi là đã xếp lại phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực tại The Hague (PCA) ra hồi 7/2016 về tranh chấp giữa Manila với Bắc Kinh trên Biển Đông, để theo đuổi những khoản viện trợ kinh tế, đầu tư và mở rộng thương mại từ Bắc Kinh.

Tuy nhiên, mới đây, ông đã cảnh cáo rằng Trung Quốc cần lui khỏi một hòn đảo có tranh chấp và đe dọa sẽ có hành động quân sự nếu Bắc Kinh "đụng" đến đảo này.

Bản quyền hình ảnh Getty Images

Ông Duterte ra lời cảnh cáo hôm thứ Năm tuần trước sau sự kiện hàng trăm tàu tuần tra và tàu cá Trung Quốc "tràn vào" khu vực quanh đảo Thị Tứ, nơi Manila gọi là đảo Pag-asa, vốn do Philipines kiểm soát.

"Hãy buông Pag-asa ra, bởi tôi có binh lính ở đó," ông Duterte được hãng tin AFP trích lời. "Nếu quý vị đụng đến nó, thì câu chuyện sẽ khác. Khi đó tôi sẽ nói lính của tôi 'chuẩn bị thực hiện nhiệm vụ cảm tử'," ông nói thêm.

Hiếm khi ông Duterte lên tiếng mạnh mẽ tới vậy để phản đối Bắc Kinh.

Ông từng lặp đi lặp lại rằng chiến tranh với Trung Quốc là chuyện phù phiếm, không hiệu quả, và Philippines sẽ thua, sẽ tổn thất nặng nề.

Việc tàu Trung Quốc hiện diện dày đặc ở đảo Thị Tứ khiến Bộ Ngoại giao Philippines ra tuyên bố nói rằng đó là sự xâm phạm "bất hợp pháp" đối với chủ quyền Philippines.

(BBC)