Kim Jong Un mời Putin tham gia ván cờ hiểm hóc Bắc Triều Tiên

Thất vọng trước chiến thuật cứng rắn của Washington, Bình Nhưỡng quay sang Matxcơva tìm hậu thuẫn. Cuộc hội kiến Kim-Putin tại Vladivostock dự trù cuối tháng Tư là cơ hội để Nga đóng vai trò quan trọng hơn trong hồ sơ được xem là một trong những điểm nóng nhất thế giới. Thực tế không đơn giản, theo hai nhà phân tích từ Seoul và Matxcơva.

Kim Jong Un mời Putin tham gia ván cờ hiểm hóc Bắc Triều Tiên

Theo AFP, cho dù bán đảo Triều Tiên có vẻ giảm nhiệt từ sau cuộc gặp đầu tiên giữa tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Kim Jong Un hồi tháng 6 năm 2018, trong những tuần lễ gần đây xuất hiện nhiều dấu hiệu không cho phép lạc quan.

Trước hết là thượng đỉnh lần thứ hai tại Hà Nội, được dàn dựng rất công phu hồi tháng Hai năm nay, cuối cùng đã thất bại. Kim Jong Un đòi Mỹ giảm nhẹ cấm vận để tỏ thiện chí, Donald Trump muốn Bắc Triều Tiên giải trừ toàn bộ vũ khí chiến lược « vĩnh viễn và kiểm chứng được ».

Tuần này, vòng thương thuyết mới tại Washington cũng kết thúc trong thất bại. Bình Nhưỡng thông báo thử vũ khí mới, Kim Jong Un tuyên bố sẽ đập tan hàng rào cấm vận, trưởng đoàn đàm phán Bắc Triều Tiên đòi tẩy chay ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo.

Kim cầu cứu, Putin sẵn sàng, nhưng…

Về phần nước Nga, từ lâu nay, tổng thống Vladimir Putin cho biết sẵn sàng gặp lãnh đạo Bắc Triều Tiên và muốn tham gia tiến trình đàm phán về vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng, đồng minh từ thời chiến tranh lạnh.

Trích dẫn một nguồn tin ngoại giao Nga, nhật báo Izvestia cho biết thượng đỉnh Nga-Triều sẽ diễn ra vào cuối tuần tới tại Vladivostock, thủ phủ miền Viễn Đông Nga, trước khi tổng thống Putin sang Trung Quốc ngày 26 và 27/04.

Mục đích của Matxcơva là nhắc nhở các cường quốc khác là nước Nga có một tiềm năng kinh tế và trọng lượng chính trị trong khu vực. Chuyên gia Nga Andrei Lankov, đại học Kookmin (Quốc Dân) ở Seoul cho rằng Nga phải lấy lại ít nhiều chủ động tại bán đảo Triều Tiên, bởi vì từ hơn một năm nay chỉ có Washington và Bình Nhưỡng chiếm trung tâm thời cuộc.

Cũng theo chuyên gia Andrei Lankov, Putin đã có ý mời Kim Jong Un từ năm 2018. Thế nhưng, lãnh đạo Bắc Triều Tiên không có thời giờ và tâm trí gặp lãnh đạo Nga, tuy có uy thế, nhưng không phải là tác nhân chính trong cuộc khủng hoảng.

Bây giờ, trước chiến thuật cứng rắn của Mỹ, đánh tan mọi hy vọng « đột phá » của Bình Nhưỡng, Kim Jong Un tìm hỗ trợ ở bất cứ nơi nào.

Matxcơva cũng đã bắn tiếng khi chỉ trích các yêu sách của Hoa Kỳ là « thiếu hiệu quả » bởi vì « có qua mà không có lại ». Mỹ tố lại Nga giúp Bắc Triều Tiên lách né lệnh cấm vận của Liên Hiệp Quốc, điều mà Matxcơva phủ nhận.

Syria trước đã và không đụng sân sau Trung Quốc

Trên thực tế, thiện chí của điện Kremlin cũng có giới hạn. Matxcơva không có ảnh hưởng mạnh như Bắc Kinh, đồng minh và bạn hàng số một của Bình Nhưỡng. Trong chính sách duy trì láng giềng Bắc Á trong vòng tay anh cả, Trung Quốc đã cấp cho Kim Jong Un chiếc chuyên cơ đi dự thượng đỉnh Singapore, theo phân tích của chuyên gia Constantin Asmolov, thuộc Viện Viễn Đông ở Matxcơva.

Trong thế trận này, Matxcơva sẽ lập nhóm tay ba, phối hợp với Bắc Kinh và Bình Nhưỡng thương lượng với Mỹ. Bởi lẽ, trọng tâm của ngoại giao Nga hiện nay không phải là chế độ Bắc Triều Tiên mà là Syria của Bachar al Assad.

Còn Mỹ nữa

Do vậy, theo suy đoán của Andrei Lankov, rất có thể Vladimir Putin sẽ không cam kết gì cụ thể ngoài những tuyên bố tình thế sẽ bị lãng quên chỉ một vài năm sau.

Đã vậy, Hoa Kỳ cũng đã rào trước đón sau. Hôm thứ Năm 18/04/2019, cùng ngày với tin tổng thống Nga sẽ tiếp chủ tịch Bắc Triều Tiên, đặc sứ Mỹ về hồ sơ Bắc Triều Tiên Stephen Biegun đến Matxcơva gặp thứ trưởng ngoại giao Nga Igor Morgulov. Trong cuộc thảo luận được mô tả là « xây dựng », hai bên Nga-Mỹ cùng xem xét các biện pháp « phi hạt nhân hóa vĩnh viễn và kiểm chứng được tại Bắc Triều Tiên ».

Tuy suy đoán thượng đỉnh Nga-Triều diễn ra tại Vladivostock ngay trước khi Putin bay sang Bắc Kinh dự hội nghị về Con Đường Tơ Lụa Mới, nhưng nhiều tờ báo Nga cũng dự kiến khả năng thượng đỉnh bị hủy vào giờ chót.

Tú Anh 

(RFI)