Kẻ bắn giết đền thờ Hồi Giáo ở Tân Tây Lan là ai?

Hung thủ của ít nhất một trong hai vụ nổ súng ở đền thờ Hồi Giáo tại Tân Tây Lan, làm 49 người thiệt mạng, hôm Thứ Sáu, 15 Tháng Ba, đã viết sẵn bản tuyên ngôn để chắc chắn rằng công chúng sẽ biết được một số điều mà y muốn họ được biết: đây là một công dân Úc, 28 tuổi, theo chủ nghĩa dân tộc da trắng (white nationalist), và thù ghét người di dân.

Hung thủ trong vụ nổ súng ở Tân Tây Lan. (Hình: Shooter's Video via AP)

Hung thủ nói có sự căm thù do thấy các cuộc tấn công của thành phần Hồi Giáo quá khích ở Âu Châu. Y muốn báo thù, muốn tạo sự lo sợ khắp nơi. Và y cũng muốn có được sự chú ý của dư luận.

Tuy nói không muốn nổi tiếng, hung thủ này, dùng tên Brenton Tarrant, để lại một bản tuyên ngôn 74 trang trên mạng xã hội, trong đó y nói rằng hy vọng sống sót sau cuộc tấn công để có thể giải thích rõ ràng hành động của y với truyền thông.

Và trong suốt thời gian xảy ra cuộc tấn công, hung thủ đã dùng một máy quay phim nhỏ gắn trên đầu trực tiếp truyền hình toàn bộ cuộc tấn công kinh hoàng vào đền thờ Hồi Giáo Al Noor ở thành phố Christchurch tại Tân Tây Lan.

Cuộc tấn công làm ít nhất 41 người thiệt mạng, trong khi cuộc tấn công nhắm vào một đền thờ thứ nhì trong thành phố, xảy ra không bao lâu sau đó, đã khiến có thêm mấy người thiệt mạng. Cảnh sát Tân Tây Lan chưa xác định rõ là có phải cùng một hung thủ gây án mạng ở cả hai nơi hay không.

Tuy bản tuyên ngôn và hình ảnh video cho thấy rõ ràng ý muốn tạo tiếng tăm, dù là tàn bạo, những tài liệu này cũng chứa đựng những chi tiết giúp công chúng hiểu tại sao lại có người muốn đi giết hàng chục người vô tội, khi những nạn nhân chỉ đang cầu nguyện trong một buổi trưa êm ả.

Sự kiện cuộc thảm sát xảy ra ở Tân Tây Lan, một quốc gia nhỏ bé và từ trước đến nay vẫn được coi là bình yên, xa cách các cuộc nổ súng giết người hàng loạt trên thế giới, như từng thấy ở Mỹ, đến nỗi cảnh sát nơi này ít khi mang súng theo mình.

Tuy nhiên, hung thủ đã nêu chính lý do này để chọn Tân Tây Lan làm nơi hành động. Y muốn thế giới biết rằng, nếu một nơi yên lành như Tân Tây Lan còn xẩy ra tấn công thì sẽ không có một nơi nào trên thế giới được coi là an toàn, vì ngay cả một quốc gia ở nơi xa xôi như Tân Tây Lan mà cũng có tình trạng di dân kéo tới hàng loạt.

Hung thủ nói sinh ra và lớn lên trong một gia đình lao động ở Úc, có một tuổi thơ bình thường như mọi đứa trẻ khác, và học hành không giỏi cho lắm.

Một phụ nữ từng làm huấn luyện viên thể hình cùng với hung thủ ở thành phố Grafton, nói rằng rất bàng hoàng khi nghe các cáo buộc về hung thủ.

“Tôi không thể tưởng tượng rằng người mà tôi gặp hàng ngày, nói chuyện hàng ngày, lại có thể có hành động quá khích như vậy,” theo lời cô Tracey Gray, nói với đài Australia Broadcasting Corp.

Ngoài tinh thần dân tộc da trắng, hung thủ còn coi mình là người bảo vệ môi trường và theo Phát Xít, coi Trung Quốc là quốc gia gần với mình hơn cả về giá trị chính trị và xã hội. Người này thù ghét thành phần 1% giàu có nhất thế giới. Và cũng nêu tên một bình luận gia người Mỹ, có khuynh hướng bảo thủ, cô Candace Owens là người ảnh hưởng y hơn cả.

Trong suốt bản tuyên ngôn, điều mà hung thủ thường xuyên đề cập tới là cuộc đối chọi giữa người có gốc Âu Châu và người theo Hồi Giáo. Và cũng đặt vấn đề trong bối cảnh Thập Tự Chinh (Crusades), những cuộc chiến tranh tôn giáo được Giáo Hội chủ xướng.

Hung thủ nói sự kiện đẩy y đến bạo động là vụ xảy ra năm 2017, khi đang đi du lịch Tây Âu. Lúc đó, có một người đàn ông gốc Uzbekistan lái chiếc xe vận tải đâm vào đám đông ở Thụy Điển, làm năm người chết. Điều làm hung thủ căm phẫn nhất trong vụ này là cái chết của một bé gái Thụy Điển 11 tuổi.

Hung thủ cho hay rằng lòng mong muốn bạo động của y tăng lên khi đến Pháp, nơi y cảm thấy giận dữ trước hình ảnh của người di dân tại các thành phố và thị trấn nơi y đến thăm.

Do vậy, y khởi sự chuẩn bị cho cuộc tấn công.

Ba tháng trước đây, hung thủ quyết định nhắm vào thành phố Christchurch. Y cho hay không thuộc nhóm hay tổ chức nào, dù rằng có góp tiền cho nhiều nhóm theo dân tộc chủ nghĩa. Y cũng nói từng liên lạc với nhóm chống di dân có tên Knights Templar và có được sự tán đồng của Anders Breivik để mở cuộc tấn công.

Breivik là một tay cực hữu quá khích người Na Uy, từng hạ sát 77 người ở thủ đô Oslo và một đảo gần đó năm 2011.

Hung thủ Brenton Tarrant có một danh sách dài những gì muốn đạt được qua cuộc tấn công này.

Y hy vọng sẽ giảm tình trạng di dân bằng cách khiến người di dân lo sợ không dám tới. Y hy vọng sẽ tạo chia rẽ giữa người dân trong khối NATO và người dân Thổ Nhĩ Kỳ. Y hy vọng tạo thêm chia rẽ và bất ổn trong các quốc gia Tây Phương.

Và y cũng muốn tạo thêm tranh chấp về luật súng ở Mỹ, để có thể đưa tới cuộc nội chiến, với kết quả sau cùng là các chủng tộc sống riêng rẽ với nhau.

Hung thủ nói rằng y chọn các nạn nhân để tấn công vì coi họ là kẻ xâm lăng, dần dần sẽ thay thế dân da trắng. Hung thủ nói không cảm thấy thương hại cho những người bị y hạ sát, một điều được xác nhận qua đoạn video thu hình cuộc tấn công.

(Người Việt)