Từ khi thoát khỏi thời kỳ hái lượm,
con người cần có đất để trồng trọt và chăn nuôi, một bộ phận thoát ly
nông nghiệp nhưng cũng làm sản phẩm công nghiệp và dịch vụ để trao đổi
với những người có đất mà cùng sinh sống. Ở nước ta, khi 70% dân số vẫn
là nông dân thì sở hữu đất đai là quyền thiêng liêng của người dân mà
bất kỳ chinh quyền nào cũng phải tôn trọng. Yêu nước trước hết là yêu
mảnh đất mà mình đang sinh sống, đánh giặc ngoại xâm trước hết là để bảo
vệ mảnh đất mà tổ tiên để lại cho mình.
Dự án băm nát Sơn Trà |
Vì
đạo lý đó mà Đảng Cộng sản Việt Nam ngay từ khi ra đời, đã phải giương
cao khẩu hiệu “Người cày có ruộng”, coi đó là nền tảng phát huy chủ
nghĩa yêu nước để chống ngoại xâm. Chính quyền ông Ngô Đình Diệm và
chính quyền ông Nguyễn Văn Thiệu cũng phải giương cao khẩu hiệu đó.
Không được nông dân ủng hộ thì không một chính quyền nào có thể tồn tại
trên đất nước này.
Sau
một thời gian dài sai lầm áp đặt chủ nghĩa giáo điều, trong đó có “tập
thể hóa đất đai”, đất nước rơi vào khủng hoảng. Từ hơn 30 năm trước,
công cuộc đổi mới bất đầu từ việc trả dần lại đất cho nông dân, từng
bước từ khoán 10, khoán 100 đến công nhận quyền sử dụng đất lâu dài cho
cá nhân và hộ gia đình. Đất nước đã hồi sinh từ điều căn bản đó. Dù chưa
công nhận quyền tư hữu về ruộng đất, nhưng với 5 quyền của người sử
dụng đất thì thực chất nông dân cũng đã có quyền sở hữu trên thực tế
rồi. Đa số nông dân chỉ quan tâm đến thực chất, ít người để ý đến chữ
nghĩa.
Nhưng
luật pháp về đất đai vốn là thành tựu của đổi mới, đã bị các nhóm lợi
ích kéo lùi để trục lợi, khiến cho quyền sử dụng đất của nông dân bị đe
dọa. Với việc tùy tiện cho phép chính quyền thu hồi đất của nông dân
giao cho các doanh nghiệp làm dự án kinh tế và “đền bù” với giá rẻ mạt
quy định tại Điều 62 Luật Đất đai và các điều khoản liên quan đến giá
đất của luật này, hàng chục vạn ha đất của nông dân đã bị chính quyền
tước đoạt để giao cho các đại gia buôn đất. Hiện nay bất kỳ nông dân nào
cũng có nguy cơ bị thu hồi đất theo cái gọi là quy hoạch và lòng tham
của các đại gia buôn đất câu kết với một bộ phận quan chức. Hiến pháp
không bảo vệ được tài sản là đất đai của nông dân, đơn giản là chúng ta
không có tòa bảo hiến. Quy định cho phép chính quyền thu hồi đất của dân
giao cho các doanh nghiệp làm dự án rõ ràng là vi hiến, nhưng do không
có tòa bảo hiến nên các cơ quan nhà nước chẳng coi Hiến pháp là cái đinh
gì.
Theo
đạo lý nghìn đời nay, đất canh tác và đất ở là tài sản của từng cá nhân
và gia đình của người dân, và theo lẽ phải thời hiện đại thì doanh
nghiệp muốn tích tụ ruộng đất để kinh doanh phải mua lại của nông dân
một cách sòng phẳng theo giá thị trường. Người dân cũng được góp vốn vào
doanh nghiệp bằng đất. Còn đất rừng, đất thắng cảnh và đất phục vụ cho
các công trình công cộng là đất công do nhà nước quản lý. Nhà nước có
thể cho tư nhân đấu thầu sử dụng phần đất công chưa sử dụng vào mục đích
công cộng để kinh doanh, nhưng tuyệt đối không động đến rừng, đến các
thắng cảnh. Tuy nhiên, do việc quy hoạch và việc ban hành luật bị các
nhóm lợi ích thao túng, nên đất rừng và đất thắng cảnh lần lượt bị các
đại gia buôn đất thâu tóm.
Bán
đảo Sơn Trà, núi Bà Nà ở Đà Nẵng bị tư nhân xé nát làm dự án. Một loạt
các thắng cảnh và sông suối tự nhiên ở phía Bắc được tư nhân hóa vô tội
vạ, biến thành các cụm chùa chiền “du lịch tâm linh”. Rừng phòng hộ
Hoàng Liên Sơn cũng bị các đại gia buôn đất xẻ thịt. Một loạt các thắng
cảnh thắng tích ở nhiều nơi trên đất nước này đã, đang và sắp bị tư nhân
chiếm hữu. Nước ta kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nói
là để bảo vệ người yếu thế, để phát triển công bằng bền vững mà làm
những chuyện thương luân bại lý gây tổn hại đến hồn thiêng sông núi ngay
cả các nước tư bản toàn tòng cũng không dám làm.
Giờ
thì người nông dân đang sống trên những mảnh đất không chắc là của
mình. Giờ thì bờ biển cũng lần lượt do tư nhân quản lý, dân muốn xuống
tắm biển không còn dễ dàng như trước, nhiều nơi phải mua vé. Rừng nguyên
sinh không còn nữa, những câu chuyện đường rừng đang lùi dần vào cổ
tích. Thắng cảnh thắng tích của đất nước vốn là nơi để dân đến hành
hương hòa mình với hồn thiêng sông núi, nay đã và sẽ không còn là của
mình nữa. Người Việt chúng ta đang ở đậu trên mảnh đất của mình, đang
trở thành khách trên đất nước mình.
Tôi
không nói đây là bản chất của chế độ. Đây là sự lầm lạc có thể sửa chữa
được, dù đã quá muộn. Việc sửa chữa bắt đầu từ Luật Đất đai, nó phải
được sửa theo đạo lý của dân tộc và lẽ phải của thời đại.
Hoàng Hải Vân
(FB Hoàng Hải Vân)
Không có nhận xét nào